robotnik

See also: robotník and robòtnik

Old Polish

Etymology

Inherited from Proto-Slavic *orbotьnikъ. By surface analysis, robota +‎ -nik. First attested in 1402.

Pronunciation

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /rɔbɔtniːk/
• IPA^(key): (15^th CE) /rɔbɔtnik/

Noun

robotnik m animacy unattested (female equivalent robotnica)

1. worker
   • 1874-1891 [End of the 15th century], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności‎^{[1], [2], [3]}, volume I, page XLVII:

     Sąly robothnyczy, nyechay czinyą (si laboratores sunt, faciant, quod volunt)

     [Są-li robotnicy, niechaj czynią (si laboratores sunt, faciant, quod volunt)]

2. (attested in Masovia) The meaning of this term is uncertain. Possibilities include:
   1. serf
      • 1920 [1402], Marceli Handelsman, Antoni Rybarski, Kazimierz Tymieniecki, editors, Najdawniejsze księgi sądowe mazowieckie, volume I, number 252, Płońsk:

        Cszom segnal Goskowa robotnika, tom segnal... w mem

        [Csom segnał Goszkowa robotnika, tom segnał... w mem]

3. servant, slave
   • 1930 [c. 1455], “II Par”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)‎^[4], 28, 10:

     Sini Iudzini a ierusalemske chcecye sobye podbycz w robotnyki a w robotnyce (in servos et ancillas)

     [Syny Judziny a jerusalemskie chcecie sobie podbić w robotniki a w robotnice (in servos et ancillas)]

Derived terms

nouns

• robotnik roczny

 

verbs

 

Descendants

• Polish: robotnik
• Silesian: robotnik

References

• Boryś, Wiesław (2005) “robota”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
• Mańczak, Witold (2017) “robota”, in Polski słownik etymologiczny (in Polish), Kraków: Polska Akademia Umiejętności, →ISBN
• Bańkowski, Andrzej (2000) “robotnik”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
• B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “robotnik”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Polish

FWOTD – 5 September 2014

Etymology

Inherited from Old Polish robotnik. By surface analysis, robota +‎ -nik.

Pronunciation

• IPA^(key): /rɔˈbɔt.ɲik/
• (Middle Polish) IPA^(key): /rɔˈbɔt.ɲik/

• Audio:

  (file)

• Rhymes: -ɔtɲik
• Syllabification: ro‧bot‧nik

Noun

robotnik m pers (female equivalent robotnica, related adjective robotniczy)

1. worker, workman (someone doing physical work)
   • 2011, “Matthew 20:1”, in Nowe Przymierze, Ewangeliczny Instytut Biblijny:

     Przypowieść o robotnikach w winnicy

     Parable of the workers in the vineyard

   1. (Middle Polish) unarmed soldier of a chosen infantry who performs for auxiliary work
   2. (Middle Polish) slave

      Synonym: niewolnik

Declension

Declension of robotnik

	singular	plural
nominative	robotnik	robotnicy/robotniki (deprecative)
genitive	robotnika	robotników
dative	robotnikowi	robotnikom
accusative	robotnika	robotników
instrumental	robotnikiem	robotnikami
locative	robotniku	robotnikach
vocative	robotniku	robotnicy

Related terms

adjectives

• antyrobotniczy
• robociarski
• roboczy
• robotny

 

adverbs

• roboczo

 

nouns

• robociarz
• robocizna
• roboczodniówka
• roboczogodzina
• robot
• robota
• robotka
• robotność
• robotyka
• robotyzacja
• robótka

 

verbs

• robić impf

 

Trivia

According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), robotnik is one of the most used words in Polish, appearing 23 times in scientific texts, 28 times in news, 39 times in essays, 11 times in fiction, and 0 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 101 times, making it the 625th most common word in a corpus of 500,000 words.

Further reading

• robotnik in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• robotnik in Polish dictionaries at PWN
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “robotnik”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “robotnik”, in Słownik języka polskiego
• Aleksander Zdanowicz (1861) “robotnik”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
• J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1912), “robotnik”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 5, Warsaw, page 542

Silesian

Etymology

Inherited from Old Polish robotnik. By surface analysis, robota +‎ -nik.

Pronunciation

• IPA^(key): /rɔˈbɔtɲik/
• Rhymes: -ɔtɲik
• Syllabification: ro‧bot‧nik

Noun

robotnik m pers (female equivalent robotniczka)

1. employee
2. worker

Declension

Declension of robotnik

	singular	plural
nominative	robotnik	robotniki
genitive	robotnika	robotnikōw
dative	robotnikowi	robotnikōm
accusative	robotnika	rbotnikōw
instrumental	robotnikym	robotnikami
locative	robotniku	robotnikach
vocative	robotniku	robotniki

Related terms

verbs

• robić impf

 

Further reading

• robotnik in dykcjonorz.eu
• robotnik in silling.org