Wiktionary

odpowiedź

See also: odpowiedz and òdpòwiédz

Old Polish edit

Alternative forms edit

Etymology edit

Inherited from Proto-Slavic *otpovědь. By surface analysis, deverbal from odpowiedzieć. First attested in the fifteenth century.

Pronunciation edit

  • IPA(key): (10th–15th CE) /ɔtpɔvjɛ(ː)t͡ɕ/
  • IPA(key): (15th CE) /ɔtpɔvjɛt͡ɕ/, /ɔtpɔvjet͡ɕ/

Noun edit

odpowiedź f

  1. answer, reply, response
    Synonyms: odpowiadanie, odpowiedzenie
    • 1930 [Fifteenth century], “Tob”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)‎[2], section 7,11:
      A gdisz o tem na miszly przemislyal, dlugo nye daiø otpowyedzi proszøcemv (non daret potenti ullum responsum), rzecze gemv angyol
      [A gdyż o tem na myśli przemyślał, długo nie daję otpowiedzi proszącemu (non daret potenti ullum responsum), rzecze jemu anjoł]
    1. (law) defendant's response to an accusation in court
      Synonyms: odpowiadanie, odpowiedzenie
      • 1858 [c. 1408], “Wyroki sądów miejskich czyli ortyle [Urban court rulings i.e. "Ortyls"]”, in Wacław Aleksander Maciejowski, editor, Historia prawodawstw słowiańskich [History of Slavic lawmaking], volume 6, page 65:
        Wyszczye dobrze szlyszely mogyą odpowyedz
        [Wyście dobrze słyszeli moję odpowiedź]
      • 1895 [1444], Archiwum Komisji Prawniczej. Collectanea ex Archivo Collegii Iuridici‎[3], volume IV, page 209:
        Si cuiuscunque pueri... ob defectum etatis cum actore litem contestare, id est odpowedzecz, nequeunt, propter quod ex interlocucione iudicis eadem litis contestacio al. odpowedz usque ad debitam etatem illorum puerorum prorogatur
        [Si cuiuscunque pueri... ob defectum etatis cum actore litem contestare, id est odpowiedzieć, nequeunt, propter quod ex interlocucione iudicis eadem litis contestacio al. odpowiedź usque ad debitam etatem illorum puerorum prorogatur]
  2. official declaration of revenge
    • 1856-1870 [1429], Antoni Zygmunt Helcel, editor, Starodawne Prawa Polskiego Pomniki, volume II, number 2254:
      (Micos) illud, quod faciebat, hoc faciebat ibidem Bohemie za odpowedzą, prout bonus homo
      [(Micos) illud, quod faciebat, hoc faciebat ibidem Bohemie za odpowiedzią, prout bonus homo]

Related terms edit

adjective
adverb
nouns
verbs

Descendants edit

  • Masurian: ôdpoziédż
  • Polish: odpowiedź
  • Silesian: ôdpowiydź

References edit

Polish edit

Etymology edit

Inherited from Old Polish odpowiedź. By surface analysis, deverbal from odpowiedzieć. Compare Kashubian òdpòwiédz.

Pronunciation edit

  • IPA(key): /ɔtˈpɔ.vjɛt͡ɕ/
  • (Middle Polish) IPA(key): /ɔtˈpɔ.vjɛt͡ɕ/, /ɔtˈpɔ.vjet͡ɕ/
  • Audio(file)
  • Rhymes: -ɔvjɛt͡ɕ
  • Syllabification: od‧po‧wiedź

Noun edit

odpowiedź f (related adjective odpowiedziowy)

  1. answer, response, reply (something said in reaction to a statement, question, accusation, or request) [+ na (accusative) = to what (question)]
    Synonym: zwrotka
  2. (education) answer (verbal or written response to a question given by a teacher meant to check a student's knowledge) [+ na (accusative) = to what (question)]
  3. answer, response, reply (something done physically in reponse) [+ na (accusative) = to what (behavior)]
  4. answer (solution to a problem) [+ na (accusative) = to what (problem)]
  5. (board games, card games, chess, games, sports) response (move done in reponse to another player) [+ na (accusative) = to what (move)]
  6. (obsolete) responsibility
    Synonym: odpowiedzialność
  7. (Middle Polish) retort
    Synonym: riposta
  8. (Middle Polish) prophecy
    Synonyms: przepowiednia, wyrocznia
  9. (Middle Polish) argument; objection, lack of agreement
  10. (Middle Polish, law) defendant's response in court
    Synonyms: odpowiadanie, odpowiedzenie
  11. (Middle Polish) threat
    Synonym: pogrożka
  12. (Middle Polish) utterance
    Synonym: wypowiedź
  13. (Middle Polish) expression loyalty or subservience
  14. (Middle Polish) declaration of war
    Synonym: wypowiedzenie wojny
  15. (Middle Polish) revenge; payback
    Synonym: zemsta

Declension edit

Declension of odpowiedź
singular plural
nominative odpowiedź odpowiedzi
genitive odpowiedzi odpowiedzi
dative odpowiedzi odpowiedziom
accusative odpowiedź odpowiedzi
instrumental odpowiedzią odpowiedziami
locative odpowiedzi odpowiedziach
vocative odpowiedzi odpowiedzi

Related terms edit

verbs

Related terms edit

adjectives
adverbs
nouns
verbs

Descendants edit

Trivia edit

According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), odpowiedź is one of the most used words in Polish, appearing 13 times in scientific texts, 15 times in news, 29 times in essays, 18 times in fiction, and 6 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 81 times, making it the 791st most common word in a corpus of 500,000 words.[1]

References edit

  1. ^ Ida Kurcz (1990) “odpowiedź”, in Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej [Frequency dictionary of the Polish language]‎[1] (in Polish), volume 1, Kraków, Warszawa: Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego, page 319

Further reading edit

  • odpowiedź in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
  • odpowiedź in Polish dictionaries at PWN
  • Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “odpowiedź”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
  • “ODPOWIEDŹ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 15.09.2008
  • Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “odpowiedź”, in Słownik języka polskiego‎[4]
  • Aleksander Zdanowicz (1861) “odpowiedź”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861‎[5]
  • J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1904), “odpowiedź”, in Słownik języka polskiego‎[6] (in Polish), volume 3, Warsaw, page 642
Retrieved from "https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=odpowiedź&oldid=77664525"