իշխել

Armenian

Etymology

Learned borrowing from Old Armenian իշխեմ (išxem).

Pronunciation

• (Eastern Armenian) IPA^(key): /iʃˈχel/, [iʃχél]
• (Western Armenian) IPA^(key): /iʃˈχel/, [iʃχél]

• Audio (Eastern Armenian):

  (file)

Verb

իշխել • (išxel)

1. (transitive) to rule, reign, govern, dominate

Inflection

-el conjugation (Eastern Armenian)

infinitive		իշխել (išxel)		imperfective converb		իշխում (išxum)
passive		իշխվել (išxvel)		simultaneous converb		իշխելիս (išxelis)
causative		—		perfective converb		իշխել (išxel)
aorist stem		իշխ- (išx-)		future converb I		իշխելու (išxelu)
resultative participle		իշխած (išxac)		future converb II		իշխելիք (išxelikʻ)
subject participle		իշխող (išxoġ)		connegative converb		իշխի (išxi)
person		singular			plural
		1st person	2nd person	3rd person	1st person	2nd person	3rd person
indicative		ես	դու	նա	մենք	դուք	նրանք
	present	իշխում եմ (išxum em)	իշխում ես (išxum es)	իշխում է (išxum ē)	իշխում ենք (išxum enkʻ)	իշխում եք (išxum ekʻ)	իշխում են (išxum en)
	past imperfective	իշխում էի (išxum ēi)	իշխում էիր (išxum ēir)	իշխում էր (išxum ēr)	իշխում էինք (išxum ēinkʻ)	իշխում էիք (išxum ēikʻ)	իշխում էին (išxum ēin)
	future	իշխելու եմ (išxelu em)	իշխելու ես (išxelu es)	իշխելու է (išxelu ē)	իշխելու ենք (išxelu enkʻ)	իշխելու եք (išxelu ekʻ)	իշխելու են (išxelu en)
	past future	իշխելու էի (išxelu ēi)	իշխելու էիր (išxelu ēir)	իշխելու էր (išxelu ēr)	իշխելու էինք (išxelu ēinkʻ)	իշխելու էիք (išxelu ēikʻ)	իշխելու էին (išxelu ēin)
	present perfect	իշխել եմ (išxel em)	իշխել ես (išxel es)	իշխել է (išxel ē)	իշխել ենք (išxel enkʻ)	իշխել եք (išxel ekʻ)	իշխել են (išxel en)
	pluperfect	իշխել էի (išxel ēi)	իշխել էիր (išxel ēir)	իշխել էր (išxel ēr)	իշխել էինք (išxel ēinkʻ)	իշխել էիք (išxel ēikʻ)	իշխել էին (išxel ēin)
	aorist (past perfective)	իշխեցի, իշխի* (išxecʻi, išxi*)	իշխեցիր, իշխիր* (išxecʻir, išxir*)	իշխեց (išxecʻ)	իշխեցինք, իշխինք* (išxecʻinkʻ, išxinkʻ*)	իշխեցիք, իշխիք* (išxecʻikʻ, išxikʻ*)	իշխեցին, իշխին* (išxecʻin, išxin*)
subjunctive		ես	դու	նա	մենք	դուք	նրանք
	present	իշխեմ (išxem)	իշխես (išxes)	իշխի (išxi)	իշխենք (išxenkʻ)	իշխեք (išxekʻ)	իշխեն (išxen)
	past	իշխեի (išxei)	իշխեիր (išxeir)	իշխեր (išxer)	իշխեինք (išxeinkʻ)	իշխեիք (išxeikʻ)	իշխեին (išxein)
conditional		ես	դու	նա	մենք	դուք	նրանք
	future	կիշխեմ (kišxem)	կիշխես (kišxes)	կիշխի (kišxi)	կիշխենք (kišxenkʻ)	կիշխեք (kišxekʻ)	կիշխեն (kišxen)
	past	կիշխեի (kišxei)	կիշխեիր (kišxeir)	կիշխեր (kišxer)	կիշխեինք (kišxeinkʻ)	կիշխեիք (kišxeikʻ)	կիշխեին (kišxein)
imperative		—	(դու)	—	—	(դուք)	—
		—	իշխի՛ր, իշխի՛* (išxír, išxí*)	—	—	իշխե՛ք, իշխեցե՛ք** (išxékʻ, išxecʻékʻ**)	—
*colloquial   **dated

-el negative conjugation (Eastern Armenian)

infinitive				չիշխել (čʻišxel)
resultative participle				չիշխած (čʻišxac)
subject participle				չիշխող (čʻišxoġ)
person		singular			plural
		1st person	2nd person	3rd person	1st person	2nd person	3rd person
indicative		ես	դու	նա	մենք	դուք	նրանք
	present	չեմ իշխում (čʻem išxum)	չես իշխում (čʻes išxum)	չի իշխում (čʻi išxum)	չենք իշխում (čʻenkʻ išxum)	չեք իշխում (čʻekʻ išxum)	չեն իշխում (čʻen išxum)
	past imperfective	չէի իշխում (čʻēi išxum)	չէիր իշխում (čʻēir išxum)	չէր իշխում (čʻēr išxum)	չէինք իշխում (čʻēinkʻ išxum)	չէիք իշխում (čʻēikʻ išxum)	չէին իշխում (čʻēin išxum)
	future	չեմ իշխելու (čʻem išxelu)	չես իշխելու (čʻes išxelu)	չի իշխելու (čʻi išxelu)	չենք իշխելու (čʻenkʻ išxelu)	չեք իշխելու (čʻekʻ išxelu)	չեն իշխելու (čʻen išxelu)
	past future	չէի իշխելու (čʻēi išxelu)	չէիր իշխելու (čʻēir išxelu)	չէր իշխելու (čʻēr išxelu)	չէինք իշխելու (čʻēinkʻ išxelu)	չէիք իշխելու (čʻēikʻ išxelu)	չէին իշխելու (čʻēin išxelu)
	present perfect	չեմ իշխել (čʻem išxel)	չես իշխել (čʻes išxel)	չի իշխել (čʻi išxel)	չենք իշխել (čʻenkʻ išxel)	չեք իշխել (čʻekʻ išxel)	չեն իշխել (čʻen išxel)
	pluperfect	չէի իշխել (čʻēi išxel)	չէիր իշխել (čʻēir išxel)	չէր իշխել (čʻēr išxel)	չէինք իշխել (čʻēinkʻ išxel)	չէիք իշխել (čʻēikʻ išxel)	չէին իշխել (čʻēin išxel)
	aorist (past perfective)	չիշխեցի, չիշխի* (čʻišxecʻi, čʻišxi*)	չիշխեցիր, չիշխիր* (čʻišxecʻir, čʻišxir*)	չիշխեց (čʻišxecʻ)	չիշխեցինք, չիշխինք* (čʻišxecʻinkʻ, čʻišxinkʻ*)	չիշխեցիք, չիշխիք* (čʻišxecʻikʻ, čʻišxikʻ*)	չիշխեցին, չիշխին* (čʻišxecʻin, čʻišxin*)
subjunctive		ես	դու	նա	մենք	դուք	նրանք
	present	չիշխեմ (čʻišxem)	չիշխես (čʻišxes)	չիշխի (čʻišxi)	չիշխենք (čʻišxenkʻ)	չիշխեք (čʻišxekʻ)	չիշխեն (čʻišxen)
	past	չիշխեի (čʻišxei)	չիշխեիր (čʻišxeir)	չիշխեր (čʻišxer)	չիշխեինք (čʻišxeinkʻ)	չիշխեիք (čʻišxeikʻ)	չիշխեին (čʻišxein)
conditional		ես	դու	նա	մենք	դուք	նրանք
	future	չեմ իշխի (čʻem išxi)	չես իշխի (čʻes išxi)	չի իշխի (čʻi išxi)	չենք իշխի (čʻenkʻ išxi)	չեք իշխի (čʻekʻ išxi)	չեն իշխի (čʻen išxi)
	past	չէի իշխի (čʻēi išxi)	չէիր իշխի (čʻēir išxi)	չէր իշխի (čʻēr išxi)	չէինք իշխի (čʻēinkʻ išxi)	չէիք իշխի (čʻēikʻ išxi)	չէին իշխի (čʻēin išxi)
imperative		—	(դու)	—	—	(դուք)	—
		—	մի՛ իշխիր, մի՛ իշխի* (mí išxir, mí išxi*)	—	—	մի՛ իշխեք, մի՛ իշխեցեք** (mí išxekʻ, mí išxecʻekʻ**)	—
*colloquial   **dated

declension of the nominalized infinitive, u-type, inanimate (Eastern Armenian)

	singular (singulare tantum)
nominative	իշխել (išxel)
dative	իշխելու (išxelu)
ablative	իշխելուց (išxelucʻ)
instrumental	իշխելով (išxelov)
locative	իշխելում (išxelum)
	definite forms
nominative	իշխելը/իշխելն (išxelə/išxeln)
dative	իշխելուն (išxelun)
	1st person possessive forms (my)
nominative	իշխելս (išxels)
dative	իշխելուս (išxelus)
ablative	իշխելուցս (išxelucʻs)
instrumental	իշխելովս (išxelovs)
locative	իշխելումս (išxelums)
	2nd person possessive forms (your)
nominative	իշխելդ (išxeld)
dative	իշխելուդ (išxelud)
ablative	իշխելուցդ (išxelucʻd)
instrumental	իշխելովդ (išxelovd)
locative	իշխելումդ (išxelumd)

Related terms

• իշխան (išxan)