մեկնաբանել

Armenian

Etymology

From մեկին (mekin) +‎ -ա- (-a-) +‎ բան (ban) +‎ -ել (-el).

Pronunciation

• (Eastern Armenian) IPA^(key): /meknɑbɑˈnel/, [meknɑbɑnél]
• (Western Armenian) IPA^(key): /meɡnɑpɑˈnel/, [meɡnɑpʰɑnél]

Verb

մեկնաբանել • (meknabanel) (transitive)

1. to explain, to interpret, to comment (upon)

   Չեմ ցանկանում մեկնաբանել նրա խոսքերը։ ― Čʻem cʻankanum meknabanel nra xoskʻerə. ― I don't want to comment on his words.

   • 1867 – 1933, Nar-Dos :

     Դեռ կան մարդին, որոնք կրոնական գաղափարները մեկնաբանում են իբրև իրականություն։

     Deṙ kan mardin, oronkʻ kronakan gaġapʻarnerə meknabanum en ibrew irakanutʻyun.

     There are still people who interpret religious ideas as reality.

Inflection

-el conjugation (Eastern Armenian)

infinitive		մեկնաբանել (meknabanel)		imperfective converb		մեկնաբանում (meknabanum)
passive		մեկնաբանվել (meknabanvel)		simultaneous converb		մեկնաբանելիս (meknabanelis)
causative		—		perfective converb		մեկնաբանել (meknabanel)
aorist stem		մեկնաբան- (meknaban-)		future converb I		մեկնաբանելու (meknabanelu)
resultative participle		մեկնաբանած (meknabanac)		future converb II		մեկնաբանելիք (meknabanelikʻ)
subject participle		մեկնաբանող (meknabanoġ)		connegative converb		մեկնաբանի (meknabani)
person		singular			plural
		1st person	2nd person	3rd person	1st person	2nd person	3rd person
indicative		ես	դու	նա	մենք	դուք	նրանք
	present	մեկնաբանում եմ (meknabanum em)	մեկնաբանում ես (meknabanum es)	մեկնաբանում է (meknabanum ē)	մեկնաբանում ենք (meknabanum enkʻ)	մեկնաբանում եք (meknabanum ekʻ)	մեկնաբանում են (meknabanum en)
	past imperfective	մեկնաբանում էի (meknabanum ēi)	մեկնաբանում էիր (meknabanum ēir)	մեկնաբանում էր (meknabanum ēr)	մեկնաբանում էինք (meknabanum ēinkʻ)	մեկնաբանում էիք (meknabanum ēikʻ)	մեկնաբանում էին (meknabanum ēin)
	future	մեկնաբանելու եմ (meknabanelu em)	մեկնաբանելու ես (meknabanelu es)	մեկնաբանելու է (meknabanelu ē)	մեկնաբանելու ենք (meknabanelu enkʻ)	մեկնաբանելու եք (meknabanelu ekʻ)	մեկնաբանելու են (meknabanelu en)
	past future	մեկնաբանելու էի (meknabanelu ēi)	մեկնաբանելու էիր (meknabanelu ēir)	մեկնաբանելու էր (meknabanelu ēr)	մեկնաբանելու էինք (meknabanelu ēinkʻ)	մեկնաբանելու էիք (meknabanelu ēikʻ)	մեկնաբանելու էին (meknabanelu ēin)
	present perfect	մեկնաբանել եմ (meknabanel em)	մեկնաբանել ես (meknabanel es)	մեկնաբանել է (meknabanel ē)	մեկնաբանել ենք (meknabanel enkʻ)	մեկնաբանել եք (meknabanel ekʻ)	մեկնաբանել են (meknabanel en)
	pluperfect	մեկնաբանել էի (meknabanel ēi)	մեկնաբանել էիր (meknabanel ēir)	մեկնաբանել էր (meknabanel ēr)	մեկնաբանել էինք (meknabanel ēinkʻ)	մեկնաբանել էիք (meknabanel ēikʻ)	մեկնաբանել էին (meknabanel ēin)
	aorist (past perfective)	մեկնաբանեցի, մեկնաբանի* (meknabanecʻi, meknabani*)	մեկնաբանեցիր, մեկնաբանիր* (meknabanecʻir, meknabanir*)	մեկնաբանեց (meknabanecʻ)	մեկնաբանեցինք, մեկնաբանինք* (meknabanecʻinkʻ, meknabaninkʻ*)	մեկնաբանեցիք, մեկնաբանիք* (meknabanecʻikʻ, meknabanikʻ*)	մեկնաբանեցին, մեկնաբանին* (meknabanecʻin, meknabanin*)
subjunctive		ես	դու	նա	մենք	դուք	նրանք
	present	մեկնաբանեմ (meknabanem)	մեկնաբանես (meknabanes)	մեկնաբանի (meknabani)	մեկնաբանենք (meknabanenkʻ)	մեկնաբանեք (meknabanekʻ)	մեկնաբանեն (meknabanen)
	past	մեկնաբանեի (meknabanei)	մեկնաբանեիր (meknabaneir)	մեկնաբաներ (meknabaner)	մեկնաբանեինք (meknabaneinkʻ)	մեկնաբանեիք (meknabaneikʻ)	մեկնաբանեին (meknabanein)
conditional		ես	դու	նա	մենք	դուք	նրանք
	future	կմեկնաբանեմ (kmeknabanem)	կմեկնաբանես (kmeknabanes)	կմեկնաբանի (kmeknabani)	կմեկնաբանենք (kmeknabanenkʻ)	կմեկնաբանեք (kmeknabanekʻ)	կմեկնաբանեն (kmeknabanen)
	past	կմեկնաբանեի (kmeknabanei)	կմեկնաբանեիր (kmeknabaneir)	կմեկնաբաներ (kmeknabaner)	կմեկնաբանեինք (kmeknabaneinkʻ)	կմեկնաբանեիք (kmeknabaneikʻ)	կմեկնաբանեին (kmeknabanein)
imperative		—	(դու)	—	—	(դուք)	—
		—	մեկնաբանի՛ր, մեկնաբանի՛* (meknabanír, meknabaní*)	—	—	մեկնաբանե՛ք, մեկնաբանեցե՛ք** (meknabanékʻ, meknabanecʻékʻ**)	—
*colloquial   **dated

-el negative conjugation (Eastern Armenian)

infinitive				չմեկնաբանել (čʻmeknabanel)
resultative participle				չմեկնաբանած (čʻmeknabanac)
subject participle				չմեկնաբանող (čʻmeknabanoġ)
person		singular			plural
		1st person	2nd person	3rd person	1st person	2nd person	3rd person
indicative		ես	դու	նա	մենք	դուք	նրանք
	present	չեմ մեկնաբանում (čʻem meknabanum)	չես մեկնաբանում (čʻes meknabanum)	չի մեկնաբանում (čʻi meknabanum)	չենք մեկնաբանում (čʻenkʻ meknabanum)	չեք մեկնաբանում (čʻekʻ meknabanum)	չեն մեկնաբանում (čʻen meknabanum)
	past imperfective	չէի մեկնաբանում (čʻēi meknabanum)	չէիր մեկնաբանում (čʻēir meknabanum)	չէր մեկնաբանում (čʻēr meknabanum)	չէինք մեկնաբանում (čʻēinkʻ meknabanum)	չէիք մեկնաբանում (čʻēikʻ meknabanum)	չէին մեկնաբանում (čʻēin meknabanum)
	future	չեմ մեկնաբանելու (čʻem meknabanelu)	չես մեկնաբանելու (čʻes meknabanelu)	չի մեկնաբանելու (čʻi meknabanelu)	չենք մեկնաբանելու (čʻenkʻ meknabanelu)	չեք մեկնաբանելու (čʻekʻ meknabanelu)	չեն մեկնաբանելու (čʻen meknabanelu)
	past future	չէի մեկնաբանելու (čʻēi meknabanelu)	չէիր մեկնաբանելու (čʻēir meknabanelu)	չէր մեկնաբանելու (čʻēr meknabanelu)	չէինք մեկնաբանելու (čʻēinkʻ meknabanelu)	չէիք մեկնաբանելու (čʻēikʻ meknabanelu)	չէին մեկնաբանելու (čʻēin meknabanelu)
	present perfect	չեմ մեկնաբանել (čʻem meknabanel)	չես մեկնաբանել (čʻes meknabanel)	չի մեկնաբանել (čʻi meknabanel)	չենք մեկնաբանել (čʻenkʻ meknabanel)	չեք մեկնաբանել (čʻekʻ meknabanel)	չեն մեկնաբանել (čʻen meknabanel)
	pluperfect	չէի մեկնաբանել (čʻēi meknabanel)	չէիր մեկնաբանել (čʻēir meknabanel)	չէր մեկնաբանել (čʻēr meknabanel)	չէինք մեկնաբանել (čʻēinkʻ meknabanel)	չէիք մեկնաբանել (čʻēikʻ meknabanel)	չէին մեկնաբանել (čʻēin meknabanel)
	aorist (past perfective)	չմեկնաբանեցի, չմեկնաբանի* (čʻmeknabanecʻi, čʻmeknabani*)	չմեկնաբանեցիր, չմեկնաբանիր* (čʻmeknabanecʻir, čʻmeknabanir*)	չմեկնաբանեց (čʻmeknabanecʻ)	չմեկնաբանեցինք, չմեկնաբանինք* (čʻmeknabanecʻinkʻ, čʻmeknabaninkʻ*)	չմեկնաբանեցիք, չմեկնաբանիք* (čʻmeknabanecʻikʻ, čʻmeknabanikʻ*)	չմեկնաբանեցին, չմեկնաբանին* (čʻmeknabanecʻin, čʻmeknabanin*)
subjunctive		ես	դու	նա	մենք	դուք	նրանք
	present	չմեկնաբանեմ (čʻmeknabanem)	չմեկնաբանես (čʻmeknabanes)	չմեկնաբանի (čʻmeknabani)	չմեկնաբանենք (čʻmeknabanenkʻ)	չմեկնաբանեք (čʻmeknabanekʻ)	չմեկնաբանեն (čʻmeknabanen)
	past	չմեկնաբանեի (čʻmeknabanei)	չմեկնաբանեիր (čʻmeknabaneir)	չմեկնաբաներ (čʻmeknabaner)	չմեկնաբանեինք (čʻmeknabaneinkʻ)	չմեկնաբանեիք (čʻmeknabaneikʻ)	չմեկնաբանեին (čʻmeknabanein)
conditional		ես	դու	նա	մենք	դուք	նրանք
	future	չեմ մեկնաբանի (čʻem meknabani)	չես մեկնաբանի (čʻes meknabani)	չի մեկնաբանի (čʻi meknabani)	չենք մեկնաբանի (čʻenkʻ meknabani)	չեք մեկնաբանի (čʻekʻ meknabani)	չեն մեկնաբանի (čʻen meknabani)
	past	չէի մեկնաբանի (čʻēi meknabani)	չէիր մեկնաբանի (čʻēir meknabani)	չէր մեկնաբանի (čʻēr meknabani)	չէինք մեկնաբանի (čʻēinkʻ meknabani)	չէիք մեկնաբանի (čʻēikʻ meknabani)	չէին մեկնաբանի (čʻēin meknabani)
imperative		—	(դու)	—	—	(դուք)	—
		—	մի՛ մեկնաբանիր, մի՛ մեկնաբանի* (mí meknabanir, mí meknabani*)	—	—	մի՛ մեկնաբանեք, մի՛ մեկնաբանեցեք** (mí meknabanekʻ, mí meknabanecʻekʻ**)	—
*colloquial   **dated

declension of the nominalized infinitive, u-type, inanimate (Eastern Armenian)

	singular (singulare tantum)
nominative	մեկնաբանել (meknabanel)
dative	մեկնաբանելու (meknabanelu)
ablative	մեկնաբանելուց (meknabanelucʻ)
instrumental	մեկնաբանելով (meknabanelov)
locative	մեկնաբանելում (meknabanelum)
	definite forms
nominative	մեկնաբանելը/մեկնաբանելն (meknabanelə/meknabaneln)
dative	մեկնաբանելուն (meknabanelun)
	1st person possessive forms (my)
nominative	մեկնաբանելս (meknabanels)
dative	մեկնաբանելուս (meknabanelus)
ablative	մեկնաբանելուցս (meknabanelucʻs)
instrumental	մեկնաբանելովս (meknabanelovs)
locative	մեկնաբանելումս (meknabanelums)
	2nd person possessive forms (your)
nominative	մեկնաբանելդ (meknabaneld)
dative	մեկնաբանելուդ (meknabanelud)
ablative	մեկնաբանելուցդ (meknabanelucʻd)
instrumental	մեկնաբանելովդ (meknabanelovd)
locative	մեկնաբանելումդ (meknabanelumd)

Derived terms

• մեկնաբան (meknaban)
• մեկնաբանություն (meknabanutʻyun)
• մեկնաբանում (meknabanum)