տարածանեմ
Old Armenian
editAlternative forms
edit- տարածեմ (taracem)
Etymology
editFrom տարած (tarac) + -ան- (-an-).
Verb
editտարածանեմ • (taracanem) (aorist indicative տարածի)
- (transitive) to spread, to extend, to stretch out, to dilate
- (transitive) to unfold, to open, to spread out, to display
- (transitive) to propagate, to diffuse, to spread abroad, to strew, to spread
- (mediopassive, intransitive) to be spread, stretched out, extended; to be propagated, spread out
- անկեալ կան մահու տարածեալ ― ankeal kan mahu taraceal ― slain they lay stretched on earth
- դրօշքն տարածանէին ― drōškʻn taracanēin ― the banners were displayed
- տգիտութիւն յաշխարհի տարածանի ― tgitutʻiwn yašxarhi taracani ― ignorance is spreading over the world
- տարածեցաւ յամենեսին ― taracecʻaw yamenesin ― it became general
Conjugation
editactive
| infinitive | տարածանել (taracanel) | participle | տարածեալ (taraceal) | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| causative | — | aorist stem | տարած- (tarac-) | ||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | տարածանեմ (taracanem) | տարածանես (taracanes) | տարածանէ (taracanē) | տարածանեմք (taracanemkʻ) | տարածանէք (taracanēkʻ) | տարածանեն (taracanen) | |
| imperfect | տարածանէի, տարածանեի* (taracanēi, taracanei*) | տարածանէիր, տարածանեիր* (taracanēir, taracaneir*) | տարածանէր (taracanēr) | տարածանէաք, տարածանեաք* (taracanēakʻ, taracaneakʻ*) | տարածանէիք, տարածանեիք* (taracanēikʻ, taracaneikʻ*) | տարածանէին, տարածանեին* (taracanēin, taracanein*) | |
| aorist | տարածի (taraci) | տարածեր (taracer) | տարած (tarac) | տարածաք (taracakʻ) | տարածէք, տարածիք (taracēkʻ, taracikʻ) | տարածին (taracin) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | տարածանիցեմ (taracanicʻem) | տարածանիցես (taracanicʻes) | տարածանիցէ (taracanicʻē) | տարածանիցեմք (taracanicʻemkʻ) | տարածանիցէք (taracanicʻēkʻ) | տարածանիցեն (taracanicʻen) | |
| aorist | տարածից (taracicʻ) | տարածցես (taraccʻes) | տարածցէ (taraccʻē) | տարածցուք (taraccʻukʻ) | տարածջիք (taracǰikʻ) | տարածցեն (taraccʻen) | |
| imperatives | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| imperative | — | տարած (tarac) | — | — | տարածէ՛ք (taracḗkʻ) | — | |
| cohortative | — | տարածջի՛ր (taracǰír) | — | — | տարածջի՛ք (taracǰíkʻ) | — | |
| prohibitive | — | մի՛ տարածաներ (mí taracaner) | — | — | մի՛ տարածանէք (mí taracanēkʻ) | — | |
| *rare | |||||||
mediopassive
| infinitive | տարածանել, տարածանիլ* (taracanel, taracanil*) | participle | տարածեալ (taraceal) | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| causative | — | aorist stem | տարած- (tarac-) | ||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | տարածանիմ (taracanim) | տարածանիս (taracanis) | տարածանի (taracani) | տարածանիմք (taracanimkʻ) | տարածանիք (taracanikʻ) | տարածանին (taracanin) | |
| imperfect | տարածանէի (taracanēi) | տարածանէիր (taracanēir) | տարածանէր, տարածանիւր (taracanēr, taracaniwr) | տարածանէաք (taracanēakʻ) | տարածանէիք (taracanēikʻ) | տարածանէին (taracanēin) | |
| aorist | տարածայ (taracay) | տարածար (taracar) | տարածաւ (taracaw) | տարածաք (taracakʻ) | տարածայք (taracaykʻ) | տարածան (taracan) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | տարածանիցիմ (taracanicʻim) | տարածանիցիս (taracanicʻis) | տարածանիցի (taracanicʻi) | տարածանիցիմք (taracanicʻimkʻ) | տարածանիցիք (taracanicʻikʻ) | տարածանիցին (taracanicʻin) | |
| aorist | տարածայց (taracaycʻ) | տարածցիս (taraccʻis) | տարածցի (taraccʻi) | տարածցուք (taraccʻukʻ) | տարածջիք (taracǰikʻ) | տարածցին (taraccʻin) | |
| imperatives | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| imperative | — | տարածի՛ր (taracír) | — | — | տարածարո՛ւք (taracarúkʻ) | — | |
| cohortative | — | տարածջի՛ր (taracǰír) | — | — | տարածջի՛ք (taracǰíkʻ) | — | |
| prohibitive | — | մի՛ տարածանիր (mí taracanir) | — | — | մի՛ տարածանիք (mí taracanikʻ) | — | |
| *post-classical | |||||||
Descendants
edit- Armenian: տարածել (taracel)
References
edit- Petrosean, Matatʻeay (1879) “տարածանեմ”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “տարածանեմ”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy