քաղց
Armenian edit
Etymology edit
Learned borrowing from Old Armenian քաղց (kʻałcʻ)
Pronunciation edit
- (Eastern Armenian, standard) IPA(key): /kʰɑχt͡sʰ/ [kʰɑχt͡sʰ] invalid IPA characters (//[])
- (Western Armenian, standard) IPA(key): /kɑχt͡s/ [kʰɑχt͡sʰ] invalid IPA characters (//[])
Audio (Eastern Armenian) (file)
Noun edit
քաղց • (kʻaġcʻ)
Declension edit
i-type, inanimate (Eastern Armenian)
| singular | plural | |||
|---|---|---|---|---|
| nominative | քաղց (kʻaġcʻ) | քաղցեր (kʻaġcʻer) | ||
| dative | քաղցի (kʻaġcʻi) | քաղցերի (kʻaġcʻeri) | ||
| ablative | քաղցից (kʻaġcʻicʻ) | քաղցերից (kʻaġcʻericʻ) | ||
| instrumental | քաղցով (kʻaġcʻov) | քաղցերով (kʻaġcʻerov) | ||
| locative | քաղցում (kʻaġcʻum) | քաղցերում (kʻaġcʻerum) | ||
| definite forms | ||||
| nominative | քաղցը/քաղցն (kʻaġcʻə/kʻaġcʻn) | քաղցերը/քաղցերն (kʻaġcʻerə/kʻaġcʻern) | ||
| dative | քաղցին (kʻaġcʻin) | քաղցերին (kʻaġcʻerin) | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | քաղցս (kʻaġcʻs) | քաղցերս (kʻaġcʻers) | ||
| dative | քաղցիս (kʻaġcʻis) | քաղցերիս (kʻaġcʻeris) | ||
| ablative | քաղցիցս (kʻaġcʻicʻs) | քաղցերիցս (kʻaġcʻericʻs) | ||
| instrumental | քաղցովս (kʻaġcʻovs) | քաղցերովս (kʻaġcʻerovs) | ||
| locative | քաղցումս (kʻaġcʻums) | քաղցերումս (kʻaġcʻerums) | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | քաղցդ (kʻaġcʻd) | քաղցերդ (kʻaġcʻerd) | ||
| dative | քաղցիդ (kʻaġcʻid) | քաղցերիդ (kʻaġcʻerid) | ||
| ablative | քաղցիցդ (kʻaġcʻicʻd) | քաղցերիցդ (kʻaġcʻericʻd) | ||
| instrumental | քաղցովդ (kʻaġcʻovd) | քաղցերովդ (kʻaġcʻerovd) | ||
| locative | քաղցումդ (kʻaġcʻumd) | քաղցերումդ (kʻaġcʻerumd) | ||
Synonyms edit
- սովածություն (sovacutʻyun)
Old Armenian edit
Etymology edit
From Proto-Indo-European *swl̥dsḱ-, grown from *swel- (“to burn, to scorch”). Cognate with Proto-Germanic *sweltaną, whence Old Norse svelta (“to starve”). See also Old Armenian քաղցր (kʻałcʻr).
Noun edit
քաղց • (kʻałcʻ)
- hunger
- քաղց դժնդակ, ուժգին, անհնարին ― kʻałcʻ džndak, užgin, anhnarin ― violent, canine, ravenous appetite or hunger
- յուղել զքաղց ― yułel zkʻałcʻ ― to excite, sharpen or quicken the appetite
- քաղցիւ հարկանիլ ― kʻałcʻiw harkanil ― to be hunger-beaten, to be or feel hungry
- մեռանել առ քաղցոյն ― meṙanel aṙ kʻałcʻoyn ― to starve, to die of starvation
- հարկանել զքաղց ― harkanel zkʻałcʻ ― to stay or satiate hunger
- (as an adjective) hungry
Declension edit
o-type
| singular | plural | ||
|---|---|---|---|
| nominative | քաղց (kʻałcʻ) | քաղցք (kʻałcʻkʻ) | |
| genitive | քաղցոյ (kʻałcʻoy) | քաղցոց (kʻałcʻocʻ) | |
| dative | քաղցոյ (kʻałcʻoy) | քաղցոց (kʻałcʻocʻ) | |
| accusative | քաղց (kʻałcʻ) | քաղցս (kʻałcʻs) | |
| ablative | քաղցոյ (kʻałcʻoy) | քաղցոց (kʻałcʻocʻ) | |
| instrumental | քաղցով (kʻałcʻov) | քաղցովք (kʻałcʻovkʻ) | |
| locative | քաղց (kʻałcʻ) | քաղցս (kʻałcʻs) |
i-type
| singular | plural | ||
|---|---|---|---|
| nominative | քաղց (kʻałcʻ) | քաղցք (kʻałcʻkʻ) | |
| genitive | քաղցի (kʻałcʻi) | քաղցից (kʻałcʻicʻ) | |
| dative | քաղցի (kʻałcʻi) | քաղցից (kʻałcʻicʻ) | |
| accusative | քաղց (kʻałcʻ) | քաղցս (kʻałcʻs) | |
| ablative | քաղցէ (kʻałcʻē) | քաղցից (kʻałcʻicʻ) | |
| instrumental | քաղցիւ (kʻałcʻiw) | քաղցիւք (kʻałcʻiwkʻ) | |
| locative | քաղցի (kʻałcʻi) | քաղցս (kʻałcʻs) |
Derived terms edit
- անքաղց (ankʻałcʻ)
- անքաղցական (ankʻałcʻakan)
- աստուածաքաղցր (astuacakʻałcʻr)
- արծաթքաղցութիւն (arcatʻkʻałcʻutʻiwn)
- ընչաքաղց (ənčʻakʻałcʻ)
- ընչաքաղցութիւն (ənčʻakʻałcʻutʻiwn)
- քաղցական (kʻałcʻakan)
- քաղցանամ (kʻałcʻanam)
- քաղցաւոր (kʻałcʻawor)
- քաղցելաբար (kʻałcʻelabar)
- քաղցեմ (kʻałcʻem)
- քաղցենամ (kʻałcʻenam)
- քաղցեցուցանեմ (kʻałcʻecʻucʻanem)
- քաղցկեղ (kʻałcʻkeł)
- քաղցնում (kʻałcʻnum)
- քաղցութիւն (kʻałcʻutʻiwn)
- քաղցումն (kʻałcʻumn)
Descendants edit
- Armenian: քաղց (kʻaġcʻ)
References edit
- Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “քաղց”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Ačaṙean, Hračʻeay (1971–1979) “քաղց”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press
- Petrosean, Matatʻeay (1879) “քաղց”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy