तुच्छ

Hindi

Etymology

Learned borrowing from Sanskrit तुच्छ (tuccha, “empty”), related to तुच्छ्य (tucchya), from Proto-Indo-Aryan *tuśćyás, from Proto-Indo-Iranian *tušćyás, from Proto-Indo-European *tus-sḱ-yós. Doublet of छूछा (chūchā).

Pronunciation

• (Delhi) IPA^(key): /t̪ʊt̪t͡ʃʰ/, [t̪ʊ(t̚)t͡ʃʰ]

Adjective

तुच्छ • (tucch) (indeclinable)

1. empty
2. worthless, insignificant
3. base, contemptible

Derived terms

• तुच्छ जानना (tucch jānnā, “to make nothing of”)
• तुच्छ समझना (tucch samajhnā, “to consider nothing of, despise”)
• तुच्छार्थक (tucchārthak, “diminutive”)
• तुच्छता (tucchatā, “emptiness”)

References

• McGregor, Ronald Stuart (1993) “तुच्छ”, in The Oxford Hindi-English Dictionary, London: Oxford University Press

Sanskrit

Alternative scripts

Alternative scripts

• তুচ্ছ (Assamese script)
• ᬢᬸᬘ᭄ᬙ (Balinese script)
• তুচ্ছ (Bengali script)
• 𑰝𑰲𑰓𑰿𑰔 (Bhaiksuki script)
• 𑀢𑀼𑀘𑁆𑀙 (Brahmi script)
• တုစ္ဆ (Burmese script)
• તુચ્છ (Gujarati script)
• ਤੁਚ੍ਛ (Gurmukhi script)
• 𑌤𑍁𑌚𑍍𑌛 (Grantha script)
• ꦠꦸꦕ꧀ꦖ (Javanese script)
• 𑂞𑂳𑂒𑂹𑂓 (Kaithi script)
• ತುಚ್ಛ (Kannada script)
• តុច្ឆ (Khmer script)
• ຕຸຈ຺ຉ (Lao script)
• തുച്ഛ (Malayalam script)
• ᢠᡠᢜᡮᠠ (Manchu script)
• 𑘝𑘳𑘓𑘿𑘔 (Modi script)
• ᢐᠤᢋᠼᠠ᠋ (Mongolian script)
• 𑦽𑧔𑦳𑧠𑦴 (Nandinagari script)
• 𑐟𑐸𑐔𑑂𑐕 (Newa script)
• ତୁଚ୍ଛ (Odia script)
• ꢡꢸꢗ꣄ꢘ (Saurashtra script)
• 𑆠𑆶𑆖𑇀𑆗 (Sharada script)
• 𑖝𑖲𑖓𑖿𑖔 (Siddham script)
• තුච‍්ඡ (Sinhalese script)
• 𑩫𑩒𑩡 𑪙𑩢 (Soyombo script)
• 𑚙𑚰𑚏𑚶𑚐 (Takri script)
• துச்ச² (Tamil script)
• తుచ్ఛ (Telugu script)
• ตุจฺฉ (Thai script)
• ཏུ་ཙྪ (Tibetan script)
• 𑒞𑒳𑒔𑓂𑒕 (Tirhuta script)
• 𑨙𑨃𑨣𑩇𑨤 (Zanabazar Square script)

Etymology

Related to तुच्छ्य (tucchya), from Proto-Indo-Aryan *tuśćyás, from Proto-Indo-Iranian *tušćyás, from Proto-Indo-European *tus-sḱ-yós.

Pronunciation

• (Vedic) IPA^(key): /tut.t͡ɕʰɐ/, [tut̚.t͡ɕʰɐ]
• (Classical Sanskrit) IPA^(key): /ˈt̪ut̪.t͡ɕʰɐ/, [ˈt̪ut̪̚.t͡ɕʰɐ]

Adjective

तुच्छ • (tucchá) stem

1. empty, vain, small, little, trifling

Declension

Masculine a-stem declension of तुच्छ (tucchá)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	तुच्छः tuccháḥ	तुच्छौ / तुच्छा¹ tucchaú / tucchā́¹	तुच्छाः / तुच्छासः¹ tucchā́ḥ / tucchā́saḥ¹
Vocative	तुच्छ túccha	तुच्छौ / तुच्छा¹ túcchau / túcchā¹	तुच्छाः / तुच्छासः¹ túcchāḥ / túcchāsaḥ¹
Accusative	तुच्छम् tucchám	तुच्छौ / तुच्छा¹ tucchaú / tucchā́¹	तुच्छान् tucchā́n
Instrumental	तुच्छेन tucchéna	तुच्छाभ्याम् tucchā́bhyām	तुच्छैः / तुच्छेभिः¹ tucchaíḥ / tucchébhiḥ¹
Dative	तुच्छाय tucchā́ya	तुच्छाभ्याम् tucchā́bhyām	तुच्छेभ्यः tucchébhyaḥ
Ablative	तुच्छात् tucchā́t	तुच्छाभ्याम् tucchā́bhyām	तुच्छेभ्यः tucchébhyaḥ
Genitive	तुच्छस्य tucchásya	तुच्छयोः tuccháyoḥ	तुच्छानाम् tucchā́nām
Locative	तुच्छे tucché	तुच्छयोः tuccháyoḥ	तुच्छेषु tucchéṣu
Notes	¹Vedic

Feminine ā-stem declension of तुच्छा (tucchā́)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	तुच्छा tucchā́	तुच्छे tucché	तुच्छाः tucchā́ḥ
Vocative	तुच्छे túcche	तुच्छे túcche	तुच्छाः túcchāḥ
Accusative	तुच्छाम् tucchā́m	तुच्छे tucché	तुच्छाः tucchā́ḥ
Instrumental	तुच्छया / तुच्छा¹ tuccháyā / tucchā́¹	तुच्छाभ्याम् tucchā́bhyām	तुच्छाभिः tucchā́bhiḥ
Dative	तुच्छायै tucchā́yai	तुच्छाभ्याम् tucchā́bhyām	तुच्छाभ्यः tucchā́bhyaḥ
Ablative	तुच्छायाः / तुच्छायै² tucchā́yāḥ / tucchā́yai²	तुच्छाभ्याम् tucchā́bhyām	तुच्छाभ्यः tucchā́bhyaḥ
Genitive	तुच्छायाः / तुच्छायै² tucchā́yāḥ / tucchā́yai²	तुच्छयोः tuccháyoḥ	तुच्छानाम् tucchā́nām
Locative	तुच्छायाम् tucchā́yām	तुच्छयोः tuccháyoḥ	तुच्छासु tucchā́su
Notes	¹Vedic ²Brāhmaṇas

Neuter a-stem declension of तुच्छ (tucchá)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	तुच्छम् tucchám	तुच्छे tucché	तुच्छानि / तुच्छा¹ tucchā́ni / tucchā́¹
Vocative	तुच्छ túccha	तुच्छे túcche	तुच्छानि / तुच्छा¹ túcchāni / túcchā¹
Accusative	तुच्छम् tucchám	तुच्छे tucché	तुच्छानि / तुच्छा¹ tucchā́ni / tucchā́¹
Instrumental	तुच्छेन tucchéna	तुच्छाभ्याम् tucchā́bhyām	तुच्छैः / तुच्छेभिः¹ tucchaíḥ / tucchébhiḥ¹
Dative	तुच्छाय tucchā́ya	तुच्छाभ्याम् tucchā́bhyām	तुच्छेभ्यः tucchébhyaḥ
Ablative	तुच्छात् tucchā́t	तुच्छाभ्याम् tucchā́bhyām	तुच्छेभ्यः tucchébhyaḥ
Genitive	तुच्छस्य tucchásya	तुच्छयोः tuccháyoḥ	तुच्छानाम् tucchā́nām
Locative	तुच्छे tucché	तुच्छयोः tuccháyoḥ	तुच्छेषु tucchéṣu
Notes	¹Vedic

Noun

तुच्छ • (tucchá) stem, n

1. anything trifling
2. chaff

Declension

Neuter a-stem declension of तुच्छ (tucchá)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	तुच्छम् tucchám	तुच्छे tucché	तुच्छानि / तुच्छा¹ tucchā́ni / tucchā́¹
Vocative	तुच्छ túccha	तुच्छे túcche	तुच्छानि / तुच्छा¹ túcchāni / túcchā¹
Accusative	तुच्छम् tucchám	तुच्छे tucché	तुच्छानि / तुच्छा¹ tucchā́ni / tucchā́¹
Instrumental	तुच्छेन tucchéna	तुच्छाभ्याम् tucchā́bhyām	तुच्छैः / तुच्छेभिः¹ tucchaíḥ / tucchébhiḥ¹
Dative	तुच्छाय tucchā́ya	तुच्छाभ्याम् tucchā́bhyām	तुच्छेभ्यः tucchébhyaḥ
Ablative	तुच्छात् tucchā́t	तुच्छाभ्याम् tucchā́bhyām	तुच्छेभ्यः tucchébhyaḥ
Genitive	तुच्छस्य tucchásya	तुच्छयोः tuccháyoḥ	तुच्छानाम् tucchā́nām
Locative	तुच्छे tucché	तुच्छयोः tuccháyoḥ	तुच्छेषु tucchéṣu
Notes	¹Vedic

References

• Monier Williams (1899) “तुच्छ”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 0450.