पण्डित

Hindi

Alternative forms

• पंडित (paṇḍit)

Etymology

From Sanskrit पण्डित (paṇḍitá).

Adjective

पण्डित • (paṇḍit)

1. learned, wise, shrewd, clever, skillful in, conversant with

Noun

पण्डित • (paṇḍit) m

1. scholar, learned man, teacher, philosopher, pandit

References

• McGregor, Ronald Stuart (1993), “पण्डित”, in The Oxford Hindi-English Dictionary, London: Oxford University Press
• Platts, John T. (1884), “पण्डित”, in A dictionary of Urdu, classical Hindi, and English, London: W. H. Allen & co.

---

Sanskrit

Etymology

According to some from स्पन्दित (spanditá), but retroflexion suggests otherwise. Possibly derived from Proto-Indo-Aryan *parnditás.

Pronunciation

• (Vedic) IPA^(key): /pɐɳ.ɖi.t̪ɐ́/
• (Classical) IPA^(key): /ˈpɐɳ.ɖi.t̪ɐ/

Adjective

पण्डित • (paṇḍitá)

1. learned, wise, shrewd, clever, skilful in, conversant with (+locative or compound)

Declension

Masculine a-stem declension of पण्डित (paṇḍitá)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	पण्डितः paṇḍitáḥ	पण्डितौ paṇḍitaú	पण्डिताः / पण्डितासः¹ paṇḍitā́ḥ / paṇḍitā́saḥ¹
Vocative	पण्डित páṇḍita	पण्डितौ páṇḍitau	पण्डिताः / पण्डितासः¹ páṇḍitāḥ / páṇḍitāsaḥ¹
Accusative	पण्डितम् paṇḍitám	पण्डितौ paṇḍitaú	पण्डितान् paṇḍitā́n
Instrumental	पण्डितेन paṇḍiténa	पण्डिताभ्याम् paṇḍitā́bhyām	पण्डितैः / पण्डितेभिः¹ paṇḍitaíḥ / paṇḍitébhiḥ¹
Dative	पण्डिताय paṇḍitā́ya	पण्डिताभ्याम् paṇḍitā́bhyām	पण्डितेभ्यः paṇḍitébhyaḥ
Ablative	पण्डितात् paṇḍitā́t	पण्डिताभ्याम् paṇḍitā́bhyām	पण्डितेभ्यः paṇḍitébhyaḥ
Genitive	पण्डितस्य paṇḍitásya	पण्डितयोः paṇḍitáyoḥ	पण्डितानाम् paṇḍitā́nām
Locative	पण्डिते paṇḍité	पण्डितयोः paṇḍitáyoḥ	पण्डितेषु paṇḍitéṣu
Notes	¹Vedic

Feminine ā-stem declension of पण्डिता (paṇḍitā́)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	पण्डिता paṇḍitā́	पण्डिते paṇḍité	पण्डिताः paṇḍitā́ḥ
Vocative	पण्डिते páṇḍite	पण्डिते páṇḍite	पण्डिताः páṇḍitāḥ
Accusative	पण्डिताम् paṇḍitā́m	पण्डिते paṇḍité	पण्डिताः paṇḍitā́ḥ
Instrumental	पण्डितया / पण्डिता¹ paṇḍitáyā / paṇḍitā́¹	पण्डिताभ्याम् paṇḍitā́bhyām	पण्डिताभिः paṇḍitā́bhiḥ
Dative	पण्डितायै paṇḍitā́yai	पण्डिताभ्याम् paṇḍitā́bhyām	पण्डिताभ्यः paṇḍitā́bhyaḥ
Ablative	पण्डितायाः paṇḍitā́yāḥ	पण्डिताभ्याम् paṇḍitā́bhyām	पण्डिताभ्यः paṇḍitā́bhyaḥ
Genitive	पण्डितायाः paṇḍitā́yāḥ	पण्डितयोः paṇḍitáyoḥ	पण्डितानाम् paṇḍitā́nām
Locative	पण्डितायाम् paṇḍitā́yām	पण्डितयोः paṇḍitáyoḥ	पण्डितासु paṇḍitā́su
Notes	¹Vedic

Neuter a-stem declension of पण्डित (paṇḍitá)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	पण्डितम् paṇḍitám	पण्डिते paṇḍité	पण्डितानि / पण्डिता¹ paṇḍitā́ni / paṇḍitā́¹
Vocative	पण्डित páṇḍita	पण्डिते páṇḍite	पण्डितानि / पण्डिता¹ páṇḍitāni / páṇḍitā¹
Accusative	पण्डितम् paṇḍitám	पण्डिते paṇḍité	पण्डितानि / पण्डिता¹ paṇḍitā́ni / paṇḍitā́¹
Instrumental	पण्डितेन paṇḍiténa	पण्डिताभ्याम् paṇḍitā́bhyām	पण्डितैः / पण्डितेभिः¹ paṇḍitaíḥ / paṇḍitébhiḥ¹
Dative	पण्डिताय paṇḍitā́ya	पण्डिताभ्याम् paṇḍitā́bhyām	पण्डितेभ्यः paṇḍitébhyaḥ
Ablative	पण्डितात् paṇḍitā́t	पण्डिताभ्याम् paṇḍitā́bhyām	पण्डितेभ्यः paṇḍitébhyaḥ
Genitive	पण्डितस्य paṇḍitásya	पण्डितयोः paṇḍitáyoḥ	पण्डितानाम् paṇḍitā́nām
Locative	पण्डिते paṇḍité	पण्डितयोः paṇḍitáyoḥ	पण्डितेषु paṇḍitéṣu
Notes	¹Vedic

Descendants

• Hindi: पण्डित (paṇḍit)

Noun

पण्डित • (paṇḍitá) m

1. scholar, a learned man, teacher, philosopher, pundit
2. a Hindu Brahmin who has memorized a substantial portion of the Vedas, along with the corresponding rhythms and melodies for chanting or singing them; a pundit
3. incense

Declension

Masculine a-stem declension of पण्डित (paṇḍitá)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	पण्डितः paṇḍitáḥ	पण्डितौ paṇḍitaú	पण्डिताः / पण्डितासः¹ paṇḍitā́ḥ / paṇḍitā́saḥ¹
Vocative	पण्डित páṇḍita	पण्डितौ páṇḍitau	पण्डिताः / पण्डितासः¹ páṇḍitāḥ / páṇḍitāsaḥ¹
Accusative	पण्डितम् paṇḍitám	पण्डितौ paṇḍitaú	पण्डितान् paṇḍitā́n
Instrumental	पण्डितेन paṇḍiténa	पण्डिताभ्याम् paṇḍitā́bhyām	पण्डितैः / पण्डितेभिः¹ paṇḍitaíḥ / paṇḍitébhiḥ¹
Dative	पण्डिताय paṇḍitā́ya	पण्डिताभ्याम् paṇḍitā́bhyām	पण्डितेभ्यः paṇḍitébhyaḥ
Ablative	पण्डितात् paṇḍitā́t	पण्डिताभ्याम् paṇḍitā́bhyām	पण्डितेभ्यः paṇḍitébhyaḥ
Genitive	पण्डितस्य paṇḍitásya	पण्डितयोः paṇḍitáyoḥ	पण्डितानाम् paṇḍitā́nām
Locative	पण्डिते paṇḍité	पण्डितयोः paṇḍitáyoḥ	पण्डितेषु paṇḍitéṣu
Notes	¹Vedic

Descendants

• → Chinese: 班智達
• → Hindi: पंडित (paṇḍit)
  • → English: pundit
• → Malay: pandai
• → Marathi: पंडित (paṇḍit)
• → Kannada: ಪಂಡಿತ (paṇḍita)
• → Pali: paṇḍita
• Maharastri Prakrit: 𑀧𑀁𑀟𑀺𑀅 (paṃḍia)
• → Mongolian: бандид (bandid)
• Tamil: பண்டிதன் (paṇṭitaṉ)
• → Thai: บัณฑิต (ban-dìt)
• → Tibetan: པན་ཆེན་བླ་མ (pan chen bla ma)

References

• Monier Williams (1899), “पण्डित”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, OCLC 458052227, page 0580.