cześć
Old Polish
editEtymology
editInherited from Proto-Slavic *čь̏stь. First attested in the 14th century.
Pronunciation
editNoun
editcześć f
- (attested in Lesser Poland, Sieradz-Łęczyca, Greater Poland, Masovia) honor (good standing, good name)
- 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter][1], Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 98, 3:
- Gospodzin w Syon weliky... a czescz crolowa sød miluie
- [Gospodzin w Syjon wieliki... a cześć krolowa sąd miłuje]
- 1415, Przecław Słota, O zachowaniu się przy stole[2], Łęczyca, Poznań, line 94:
- Ktocoly czsznø matkø ma, sz ney wszytkø czescz otrzima
- [Ktokoli czsną matkę ma, z niej wszytkę cześć otrzyma]
- 1856-1870 [1420], Antoni Zygmunt Helcel, editor, Starodawne Prawa Polskiego Pomniki[3], volume VII, number 456:
- Czsso sse yego czczy tycze que ipsius honori tractat
- [Czso się jego czci tycze que ipsius honori tractat]
- 1887-2024 [1433], Franciszek Ksawery Liske, editor, Kwartalnik Historyczny[8], volume XXIV, Nowy Korczyn, Wiślica, page 533:
- Tetigit ipsum in honore al. sangnales na czescz gego
- [Tetigit ipsum in honore al. sangnales na cześć jego]
- 1950 [1436], Władysław Kuraszkiewicz, Adam Wolff, editors, Zapiski i roty polskie XV-XVI wieku z ksiąg sądowych ziemi warszawskiej, number 676, Warsaw:
- Ja tho byerzą ku mey duszy y ku czczy
- [Ja to bierzę ku mej duszy i ku czci]
- 1895 [1444], Archiwum Komisji Prawniczej. Collectanea ex Archivo Collegii Iuridici[9], volume II, page XIII:
- Turpiloquium idem... quod deprawacio vlg. narazenye czczy vel nathknyenye
- [Turpiloquium idem... quod deprawacio vlg. narażenie czczi vel natknienie]
- 1874-1891 [1448], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności[10], [11], [12], volume XXIV, Częstochowa, page 354:
- Wasszą czescz oprawy quia vos reparavit
- [Wasza cześć oprawi quia vos reparavit]
- 1895 [1448–1450], Mikołaj Suled, edited by Franciszek Piekosiński, Tłumaczenia polskie statutów ziemskich, Kodeks Świętosławów, Warka, page 20:
- Obwynyoni o szlodzeystwo alybo o ssboystwo trzymy razy a sąndem przekonani przeze czczy wyekugyscze ma zostacz
- [Obwiniony o złodziejstwo alibo o zbojstwo trzymi razy a sądem przekonany, przeze czci wiekujiście ma zostać]
- 1895 [1448–1450], Mikołaj Suled, edited by Franciszek Piekosiński, Tłumaczenia polskie statutów ziemskich, Kodeks Świętosławów, Warka, page 56:
- Harnaszowey slachcze alybo vbraney czescz krolewska y wszego krolewsthwa szalezy obrona
- [[w] Harnaszowej ślachcie alibo ubranej cześć krolewska i wszego krolewstwa zależy obrona]
- 1895 [1448–1450], Mikołaj Suled, edited by Franciszek Piekosiński, Tłumaczenia polskie statutów ziemskich, Kodeks Świętosławów, Warka, page 67:
- O slodzeysthwye przekonany czescz straczyl
- [O złodziejstwie przekonany cześć stracił]
- 1901 [XV med.], Materiały i Prace Komisji Językowej Akademii Umiejętności w Krakowie, volume V, page 425:
- [Za] yego czescz cz[irpiał]
- [Za jego cześć cirpiał]
- 1874-1891 [XV med.], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności[13], [14], [15], volume XXII, page 245:
- Czy cyrpyą przeczywnoscz, gisch swey dobre woley nye *odmyenyu ani vmislu otstąpyą, ny syą mączą o sloscz, yasch ge potka na gymyenyv, na czczy albo na szdrowyu od slich ludzi
- [Ci cirpią przeciwność, jiż swej dobre wolej nie odmienią ani umysłu otstąpią, ni się męczą o złość, jaż je potka na jimieniu, na ćci albo na zdrowiu od złych ludzi]
- 1930 [c. 1455], “Judith”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)[16], 8, 20:
- On pomscy naszey krwye w udrøczenyv nyeprzyiacyol naszich, a ponyszi wszech narodow..., a vcziny ge przes czcy pan bog nasz
- [On pomści naszej krwie w udręczeniu nieprzyjacioł naszych, a poniszży wszech narodow..., a uczyni je przez czci Pan Bog nasz]
- 1884 [c. 1455-1460], “Die Magdeburger Urtheile. Ein Deutschen Rechtes in polnischer Sprache aus der Mitte des XV Jahrhunderts”, in Aleksander Brückner, editor, Archiv für slavische Philologie, volume VI, page 371:
- Gdy raczcze kogo odszandzą czczy o takye albo o gyne rzeczy
- [Gdy raczcie kogo odsądzą czci o takie albo o jine rzeczy]
- 1884 [c. 1455-1460], “Die Magdeburger Urtheile. Ein Deutschen Rechtes in polnischer Sprache aus der Mitte des XV Jahrhunderts”, in Aleksander Brückner, editor, Archiv für slavische Philologie, volume VI, page 376:
- Nye mogą go wyączey layacz, szlowye czynycz krzywoprzysząsczą, any o tho, kto straczyl szwą czescz albo prawo
- [Nie mogę go więcej lajać, słowie czynić krzywoprzysiężcą, ani o to, kto stracił swą cześć albo prawo]
- 1930 [c. 1455-1460], Ortyle magdeburskie Vrtel 116-120, page 120:
- Przestapyl swa przysagą a gest krzywoprzyszasczą y straczyl czescz y glową swą
- [Przestąpił swą przysięgę a jest krzyprzysiężcą i stracił cześć]
- 1868 [1457], Akta grodzkie i ziemskie z czasów Rzeczypospolitej Polskiej : z archiwum tak zwanego bernardyńskiego we Lwowie w skutek fundacyi śp. Alexandra hr. Stadnickiego[17], volume XV, page 11:
- Datus est terminus... ad decernendum al. ku dokazanyu, quia nunquam fuit inculpatus pro honore al. nye dawana gemu wina o czescz
- [Datus est terminus... ad decernendum al. ku dokazanyu, quia nunquam fuit inculpatus pro honore al. nie dawana jemu wina o cześć]
- 1895 [Fifteenth century], Franciszek Piekosiński, editor, Tłumaczenia polskie statutów ziemskich. Kodeks Działyńskich I[18], Lesser Poland, page 22:
- Tedy my... przysądzylysmy Ianowy wlosną raką przysyągwszy odydz, a to tako, aczby Ian nye byl pyrwey poruszon we czczy
- [Tedy my... przysądzilismy Janowi włosną ręką przysiągwszy odyć, a to tako, aczby Jan nie był pirwej poruszon we czci.]
- 1915 [1474], Jan Łoś, editor, Przegląd językowych zabytków staropolskich do r. 1543[19], Sieradz, page 540:
- Pomowil gy bycz slodzegya... y gynsze vele slow, tym rowna,... omavyayøcza y czczy gego *nagabayocza, vczynyl
- [Pomowił ji być złodzieja... i jinsze wiele słow, tym rowna,... omawiająca i czci jego nagabająca, uczynił]
- 1915 [1474], Jan Łoś, editor, Przegląd językowych zabytków staropolskich do r. 1543[20], Sieradz, page 540:
- Volalby... smercz ymecz y podyocz, nisly taka slova sprosna,... gego czescy nagabayocza, od przerzeczonego Iana czirpecz
- [Wolałby... śmierć imieć i podjąć, niźli taka słowa sprośna,... jego cześć nagabająca, od przerzeczonego Jana cirpieć]
- 1858 [1498], Wacław Aleksander Maciejowski, editor, Historia prawodawstw słowiańskich[21], 2 edition, volume VI, page 272:
- Thakowi gwalthownik uthracza czescz
- [Takowy gwałtownik utraca cześć]
- 1868 [1499], Akta grodzkie i ziemskie z czasów Rzeczypospolitej Polskiej : z archiwum tak zwanego bernardyńskiego we Lwowie w skutek fundacyi śp. Alexandra hr. Stadnickiego[22], volume XV, page 369:
- Choma de Szmygrod questus fuerat super... Roman de Trebovla, quod sibi damnum fecisset sicut una marca in nonparicione honore al. na czczy
- [Choma de Szmygrod questus fuerat super... Roman de Trebovla, quod sibi damnum fecisset sicut una marca in nonparicione honore al. na czci]
- Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa[23], page 774:
- Przeto rzekly, yze chczyely, aby vkrzyzovan, aby yego slavy y yego czczy mogly tem vyączey vvlecz, bo... smyercz krzyzova byla sromotnyeyscha nade vschytky ganyebne smyerczy
- [Przeto rzekli, iże chcieli, aby ukrzyżowan, a by jego sławy i jego czci mogli tem więcej uwlec. Bo... śmierć krzyżowa była sromotniejsza nade wszytki ganiebne śmierci]
- (attested in Lesser Poland, Southern Borderlands, Sieradz-Łęczyca, Greater Poland) fame, renown
- Beginning of the 15th century, Łukasz z Wielkiego Koźmina, Kazania gnieźnieńskie[24], Krakow, page gl. 157b:
- Czescz gloria
- [Cześć gloria]
- 1930 [c. 1455], “I Reg”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)[29], 15, 12:
- W tø dobø powyedzano Samuelowy, ysze Saul prziszedl na Karmelum y wiwyesyl sobye na czescz chorøgew wycyøsznø
- [W tę dobę powiedziano Samuelowi, iże Saul przyszedł na Karmelum i wywiesił sobie na cześć chorągiew wiciężną]
- 1886 [c. 1455-1460], Emil Kałużniacki, editor, Die polnische Recension der Magdeburger Urtheile und die einschlägigen deutschen, lateinischen und czechischen Sammlungen, page 178:
- Mogą k temv przyszwolycz gyny przyszasznyczy..., gdy to nye gest naprzeczyw gych przyszandze a myasty ku czczy
- [Mogą k temu przyzwolić jini przysiężnicy..., gdy to nie jest naprzeciw jich przysiędze a miasty ku czci]
- 1901 [1471], Materiały i Prace Komisji Językowej Akademii Umiejętności w Krakowie, volume V, page 98:
- Czescz non timebit te, o rex gentium? Tuum est enim decus
- [Cześć non timebit te, o rex gentium? Tuum est enim decus]
- 1887 [Fifteenth century], Wacław Ubogi z Brodni, edited by Lucjan Malinowski, Modlitwy Wacława. Zabytek języka polskiego z wieku XV odkryty i skopjowany przez Aleksandra Przezdzieckiego wydał i objaśnił Lucyjan Malinowski[33], Krakow, Brodnia, page 48a:
- A przetosz wisszokosczi czczi wasszey ządam..., abisczie my bili na pomocz w kazdey potrzebie
- [A przetoż wysokości czci waszej żądam..., abyście mi były na pomoc w każdey potrzebie]
- 1880-1894 [XV ex.], Sprawozdania Komisji Językowej Akademii Umiejętności[34], volume I, page 150:
- Tobye, oczcze nyebyeszky, bącz czescz
- [Tobie, oćce niebieski, bądź cześć]
- Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa[35], page 181:
- Saducei... dusz wszech pospolicie mąk nie wierzyli ani czci, ani dosto jeństwa
- [Saducei... dusz wszech pospolicie mąk nie wierzyli ani czci, ani dosto jeństwa]
- Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa[36], page 381:
- Przyszedwszy ten, który cie wezwał, i rzekł tobie: Przyjacielu, siądź wysszej. Tedy tobie cześć będzie przede wszytkimi godującymi po spełu
- [Przyszedwszy ten, który cie wezwał, i rzekł tobie: Przyjacielu, siądź wysszej. Tedy tobie cześć będzie przede wszytkimi godującymi po spełu]
- Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa[37], page 647:
- (Żydzi) rzekli miedzy sobą:... Damyji poganom w ręce, a tego będziemy wieliką cześć mieć
- [(Żydzi) rzekli miedzy sobą:... Damyji poganom w ręce, a tego będziemy wieliką cześć mieć]
- 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter][38], Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 8, 6:
- Czso iest czlowek, isz gi pomnisz...? Slawø y czczø coronowal ies gi
- [Cso jest człowiek, iż ji pomnisz...? sławą i czcią koronował jeś ji]
- 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter][39], Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 95, 7:
- Przinescze gospodnu, oczcziszni goganow, przinescze bogu slawø y czescz!
- [Przynieście Gospodnu, oćczyzny poganow, przynieście Bogu sławę i cześć!]
- c. 1301-1350, Kazania świętokrzyskie[40], Miechów, page dv 2:
- Ta sloua pise suøti Lucas na cesch y na falø godom nyneysim
- [Ta słowa pisze Święty Łukasz na cześć i na fałę godom niniejszym]
- Beginning of the 15th century, Łukasz z Wielkiego Koźmina, Kazania gnieźnieńskie[41], Krakow, page 184a:
- Gego oczecz svøthemu Ganu na czescz y na chfalø gestcy mu on kosczol vmuroual byl
- [Jego ociec świętemu Panu na cześć i na chwalę jest-ci mu on kościoł umurował był]
- 1424, Kanon mszy św., Canon missae., volume III, page 63:
- Prze Ihesu Crista... gest tobye, bogu oczczu... welka czescz y chwala na weky wekom albo przes wyeka, day
- [Prze Jesu Krysta... jest tobie, Bogu Oćcu... w[sz]elka cześć i chwała na wieki wiekom albo przez wieka. Daj]
- 1887 [Fifteenth century], Wacław Ubogi z Brodni, edited by Lucjan Malinowski, Modlitwy Wacława. Zabytek języka polskiego z wieku XV odkryty i skopjowany przez Aleksandra Przezdzieckiego wydał i objaśnił Lucyjan Malinowski[42], Krakow, Brodnia, page 102a:
- Nyechay bandze chwala bogu oczczu, szynu y duchu szwyąthemu, czeszcz, chwala troyczy szwyathey na weky wyekom
- [Niechaj będzie chwała bogu oćcu, synu, i duchu świętemu, cześć, chwała trojcy świętej na wieki wiekom]
- 1887 [Fifteenth century], Wacław Ubogi z Brodni, edited by Lucjan Malinowski, Modlitwy Wacława. Zabytek języka polskiego z wieku XV odkryty i skopjowany przez Aleksandra Przezdzieckiego wydał i objaśnił Lucyjan Malinowski[43], Krakow, Brodnia, page 123b:
- Cziebie dostoyna iest chwala y czescz, gospodnye
- [Ciebie dostojna jest chwała i cześć, gospodnie]
- 1875 [End of the 15th century], Stanisław Motty, editor, Książeczka do nabożeństwa Jadwigi księżniczki polskiej[44], Modlitewnik Nawojki, page 139:
- Thakyez tho przyyaczye thwoye raczylo my bycz na zbawyenye, a thobye kv czczy y kv chwalye
- [Takież to przyjącie twoje raczyło mi być na zbawienie, a tobie ku czci i ku chwale]
- 1853 [XV ex.], Wacław Aleksander Maciejowski, editor, Piśmiennictwo polskie od czasów najdawniejszych aż do roku 1830, volume 4, page 141:
- Then, kthory thą pyosznką yesth zlozyl, ku czczy, chwale thwey, Chryste, gyą wylozyl
- [Ten, ktory tę piosnkę jest złożył, ku czci, chwale twej, Chryste, ją wyłożył]
- Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa[48], page 66:
- Gospodnie,... bądź tobie cześć i chwała wysznego dostojeństwa
- [Gospodnie,... bądź tobie cześć i chwała wysznego dostojeństwa]
- (attested in Lesser Poland, Sieradz-Łęczyca, Greater Poland) virtue (good behaviors)
- 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter][49], Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 49, 18:
- Ale grzesznemu rzekl bog: ... Ti zaprawdø ne nasrzal ies czcy y porzucyl ies molwi moie za sø
- [Ale grzesznemu rzekł Bog: ... Ty zaprawdę nienaźrzał jeś czci i porzucił jeś mołwy moje zasię]
- 1415, Przecław Słota, O zachowaniu się przy stole[50], Łęczyca, Poznań, line 90:
- Tocz szø sly, czszo gym skodzø, bo nas ku fszey czczy przywodzø
- [Toć są szli, czso jim szkodzą, bo nas ku wszej czci]
- 1885-2024 [XV med.], Jan Baudouina de Courtenay, Jan Karłowicz, Antoni Adam Kryńskiego, Malinowski Lucjan, editors, Prace Filologiczne[51], volume IV, page 593:
- Cyebye przy thwey czscy ostawy
- [Ciebie przy twej czci ostawi]
- 1901 [1471], Materiały i Prace Komisji Językowej Akademii Umiejętności w Krakowie, volume V, page 83:
- Prze czescz causa discipline, id est honoris
- [Prze cześć causa discipline, id est honoris]
- 1887 [Fifteenth century], Wacław Ubogi z Brodni, edited by Lucjan Malinowski, Modlitwy Wacława. Zabytek języka polskiego z wieku XV odkryty i skopjowany przez Aleksandra Przezdzieckiego wydał i objaśnił Lucyjan Malinowski[52], Krakow, Brodnia, page 102b:
- Yako nawyssze drzewo roszplodzylam ... moye czczy
- [Jako nawyższe drzewo rozpłodziłam ... moje czci]
- 1874-1891 [XV p. post.], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności[53], [54], [55], volume XIX, page 97:
- Poszdrowyon bąncz, Jesu Chryste, wsząlesz czyalo s panny czystey, sbawyenyesz lyvczkye naprawyl, pannasz przy gey czczy szostavyl
- [Pozrowion bądź, Jezu Chryste, usałeś ciało z panny czystej, zbawieniesz ludzkie naprawił, pannaś przy jej czci zostawił]
- Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa[56], page 142:
- Iesus myly... bogv y lyvdzem byl wdzyeczen, bo byl pelen madrosczy a czczy myslącz a pyecząlvyącz szye o lyvdskyem zbavyenyv
- [Iesus myły... Bogu i ludziem był wdzięczen, bo był pełen mądrości a czci, myśląc a pieczałując sie o ludskiem zbawieniu]
- Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa[57], page 143:
- V takye mlodosczy takyem dostoyenstvem a taką czczyą byl osvyczon
- [W takie młodości takiem dostojeństwem a taką czcią był oświcon]
- Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa[58], page 831:
- Korona złota na głowie jego wy obrażenia znamieniem świętości, sława czci a uczynek miłosierny żądzy oćcu przyprawiona
- [Korona złota na głowie jego wy obrażenia znamieniem świętości, sława czci a uczynek miłosierny żądzy oćcu przyprawiona]
- (attested in Lesser Poland) strength (virtue and fortitude)
- 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter][59], Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 28, 4:
- Glos boszy we czcy
- [Głos boży we czci]
- 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter][60], Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], page 43, II:
- Ne winidzesz, bosze, we czczach naszich
- [Nie wynidziesz, boże, we czciach]
- 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter][61], Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 45, 1:
- Bog nasza vtoka y czescz
- [Bog nasza utoka i cześć]
- 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter][62], Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 45, 11:
- Bog czczi s nami, prziiemcza nasz
- [Bog czci z nami, przyjemca nasz]
- 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter][63], Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 59, 13:
- W bodze vczinimi czescz a on ku niczemu prziwedze zamøczaiøcze nas
- [W Bodze uczynimy cześć, a on ku niczemu przywiedzie zamącające nas]
- 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter][64], Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 67, 12:
- Gospodzin da slowo przepowadnicom czczø welikø
- [Gospodzin da słowo przepowadnikom czcią wielkią]
- 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter][65], Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 67, 13:
- Crol czcy
- [Krol czci]
- 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter][66], Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 67, 31:
- Kaszi, bosze, czcy twoiey
- [Każy, boże, czci twojej]
- 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter][67], Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 77, 5:
- Powadaiocz chwali gospodnowi y czcy iego, y dziwi iego
- [Powiadając chwali gospodnowi i czci jego, i dziwi jego]
- 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter][68], Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 83, 7:
- Blogoslaweny, gisz *przebiwaio w domu twoiem, gospodne... Bo zaprawdø blogoslawene da zaconanoszcza, poydø ze czcy w czescz
- [Błogosławieni, jiż przebywało w domu twojem, gospodnie... Bo zaprawdę błogosławienie da zakonanośca, pojdą ze czci w cześć]
- 1901 [1471], Materiały i Prace Komisji Językowej Akademii Umiejętności w Krakowie, volume V, page 85:
- A czescz et yirtutes
- [A cześć et yirtutes]
- Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa[69], page 672:
- Opuściła mie cześć moja, a kości moje zmęcony są
- [Opuściła mie cześć moja, a kości moje zmęcony są]
- (attested in Lesser Poland, Pomerania, Greater Poland, Sieradz-Łęczyca, Masovia) respect, revere
- Beginning of the 15th century, Łukasz z Wielkiego Koźmina, Kazania gnieźnieńskie[70], Krakow, page 180b:
- Aby... gø thy ve *dczy mal
- [Aby... ją ty we czci miał]
- Beginning of the 15th century, Łukasz z Wielkiego Koźmina, Kazania gnieźnieńskie[71], Krakow, page gl. 19a:
- Ve czcy in officio
- [we czci in officio]
- 15th century, Dekalog - Dziesięcioro przykazań bożych - Decem praecepta Dei, volume III, number 3:
- W czudzich rzeczach ne corzisczy, boszą czaszn tako raczy v czczy
- [W cudzych rzeczach nie korzyści, bożą kaźń tak raczy w czci]
- c. 1478, Dekalog - Dziesięcioro przykazań bożych - Decem praecepta Dei, volume III, number 13:
- Kczeszly myecz laszka moya..., thczysz oczcza..., a k themu ve thczy tobye przyelozone
- [Kcesz li mieć łaskę moję..., czci-ż oćca..., a k temu we czci tobie przełożone]
- 1874-1891 [XV in.], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności[72], [73], [74], volume XXIV, Grochów, West Pomeranian Voivodeship, Kcynia, page 68:
- Czczi pietatis officia
- [Czci pietatis officia]
- 1874-1891 [XV in.], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności[75], [76], [77], volume XXIV, Grochów, West Pomeranian Voivodeship, Kcynia, page 70:
- Czescz solempnitas
- [Cześć solempnitas]
- 1415, Przecław Słota, O zachowaniu się przy stole[78], Łęczyca, Poznań, line 64:
- Mnodzy za to niczsz ne dbayø, ysz gym o czczy powedayø
- [Mnodzy za to nics nie dbają, iż jim o czci powiedają]
- 1415, Przecław Słota, O zachowaniu się przy stole[79], Łęczyca, Poznań, line 110:
- Przymicze tho powedane przed waszø czescz, panni, pane
- [Przymicie to powiedanie prze[d] waszę cześć, panny, panie!]
- 1885-2024 [c. 1428], Jan Baudouina de Courtenay, Jan Karłowicz, Antoni Adam Kryńskiego, Malinowski Lucjan, editors, Prace Filologiczne[80], volume I, Międzyrzec, Warsaw, page 489:
- Sze czczø cum reuerencia
- [Ze czcią cum reuerencia]
- 1895 [1448–1450], Mikołaj Suled, edited by Franciszek Piekosiński, Tłumaczenia polskie statutów ziemskich, Kodeks Świętosławów, Warka, page 44:
- Aby mązewye szlawąthny... oszobną czczą v nasz myedzy ginszymy naszymy wyernymy bili poczeszeny
- [Aby mężewie sławętni... osobną czcią u nas miedzy jinszymi naszymi wiernymi byli pocieszeni]
- 1895 [1448–1450], Mikołaj Suled, edited by Franciszek Piekosiński, Tłumaczenia polskie statutów ziemskich, Kodeks Świętosławów, Warka, page 103:
- Ten sesromoczoni... swyatky czczy dostoynimy, tho yest s wlosczego sczithu dwyema... swąn schlyachtha... doswyathczi
- [Ten sesromocony... świadki czci dostojnymi, to jest s włoszczego szczytu dwiema... swą ślachtę... doświadczy]
- 1880-1894 [XV med.], Sprawozdania Komisji Językowej Akademii Umiejętności[84], volume V, page 275:
- Czescz a posdrowyenye salus
- [Cześć a pozdrowienie salus]
- 1880-1894 [XV med.], Sprawozdania Komisji Językowej Akademii Umiejętności[85], volume V, page 279:
- Se czczą dzyewyczstwa cum virginitatis honore
- [Ze czcią dziewicstwa cum virginitatis honore]
- 1930 [c. 1455], “I Par”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)[86], 19, 3:
- Rzekli ksyøszøta... ku Amonowy: Ti mnymasz, bi Dauid prze swø czescz poslal... a nye znamyonasz, isze przeto, abi... opatrzily zemyø twø, przisly k tobye slugy gego
- [Rzekli księżeta... ku Amonowy: Ty mnimasz, by Dawid prze swą cześć posłał... a nie znamionasz, iże przeto, aby... opatrzyli ziemię twą, przyszli k tobie sługi jego]
- 1886 [c. 1455-1460], Emil Kałużniacki, editor, Die polnische Recension der Magdeburger Urtheile und die einschlägigen deutschen, lateinischen und czechischen Sammlungen, page 310:
- Woythow poszel ma ludzem opowyedacz, ysz mayą gayeny szad, a y foldrowacz, komv prawa potrzeba, moze tho vczynycz sze czczyą podlug prawa
- [Wojtow poseł ma ludziem opowiedzieć, iż mają gajeny sad, a i fołdrować, komu prawa potrzeba, może to uczynić się czcią podług prawa]
- Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa[87], page 440:
- Widzicie, iż to miesce, czuż kościoł, jest we czci i za świątość pogaństwu
- [Widzicie, iż to miesce, czuż kościoł, jest we czci i za świątość pogaństwu]
- Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa[88], page 712:
- Czy przeklączy byskupovye... ymyelyby... gadacz,... yakoby ten dzyen z vyelyką czczyą obeschly vyelykonoczny
- [Ci przeklęci biskupowie... imieliby... gadać,... jako by ten dzień z wieliką czcią obeszli wielikonocny]
- 1874-1891 [XV med.], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności[92], [93], [94], volume XXII, page 234:
- Geny mowili, eze temu blogo, gen ma dossicz gymyenya... Drudzi mowili, eze blogoscz wyrzchnya gest gescz a pycz dobrze... A trzeczy cladli blogoscz we czczy tego swyata a w mądrosczi
- [Jeni mowili, eże temu błogo, jen ma dosyć jimienia... Drudzy mowili, eże błogość wirzchnia jest jeść a pić dobrze... A trzeci kładli błogość we czci tego świata a w mądrości]
- 1874-1891 [XV med.], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności[95], [96], [97], volume XXII, page 235:
- Vbodzi duchem są nawyączey czy, gisch gymyenya a tego swyata czczy ny zacz nye wazą
- [Ubodzy duchem są nawięcej ci, jiż jimienia a tego świata czci ni zacz nie ważą]
- 1874-1891 [XV med.], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności[98], [99], [100], volume XXII, page 248:
- Eze ludze conyeczney czirekwye, tho gest czassow naposlednyeyschich, ... myeli bicz silno falą swyeczską vyączy a czescz tego swyata mylowacz
- [Eże ludzie koniecznej cyrekwie, to jest czasow napośledniejszych, ... mieli być silno fałą świecską ujęci a cześć tego świata miłować]
- Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa[101], page 778:
- Żydowie... ji chcieli uchować i uczynić królem, a on przed nimi uciekł, nie żądając czci świeckiej
- [Żydowie... ji chcieli uchować i uczynić królem, a on przed nimi uciekł, nie żądając czci świeckiej]
- (attested in Lesser Poland, Masovia, Sieradz-Łęczyca) dignity (elevation of mind or character)
- Beginning of the 15th century, Łukasz z Wielkiego Koźmina, Kazania gnieźnieńskie[105], Krakow, page gl. 105a:
- Velika czescz magna enim dignitas est esse episcopum
- [Wielika cześć magna enim dignitas est esse episcopum]
- 1874-1891 [c. 1420], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności[106], [107], [108], volume XXIV, page 85:
- Benefici vocantur weszwani szø czczy *trzymaioczi, dobrodzeye szø weszwani albo czczi roszdawaiøczi
- [Benefici vocantur wezwani są czci trzyjamący, dobrodzieje są wezwani albo czci rozdawający]
- 1877-1881 [1437], Władysław Wisłocki, editor, Katalog rękopisów Biblioteki Uniwersytetu Jagiellońskiego, number 228, page 86:
- Czescz decus
- [Cześć decus]
- 1877-1881 [1437], Władysław Wisłocki, editor, Katalog rękopisów Biblioteki Uniwersytetu Jagiellońskiego, number 228, page 86:
- Czczy fasces, id esthonores
- [Czci fasces, id esthonores]
- 1877-1881 [1437], Władysław Wisłocki, editor, Katalog rękopisów Biblioteki Uniwersytetu Jagiellońskiego, number 228, page 86:
- Cze[s]cz fastigium
- [Cześć fastigium]
- 1895 [1448–1450], Mikołaj Suled, edited by Franciszek Piekosiński, Tłumaczenia polskie statutów ziemskich, Kodeks Świętosławów, Warka, page 58:
- Then przeseczczywy ostan na wyeky any gemv yawny mayą bycz porti ktorych czczy
- [Ten przezeczciwy ostań na wieki, ani jemu jawny mają być porty ktorych czci]
- 1901 [1477], Materiały i Prace Komisji Językowej Akademii Umiejętności w Krakowie, volume II, page 323:
- Llawnicze *czyczy assessorie dignitatis
- [Llawnicze *czci assessorie dignitatis]
- (attested in Lesser Poland, Sieradz-Łęczyca) decoration; object of honor or pride
- 1887 [Fifteenth century], Wacław Ubogi z Brodni, edited by Lucjan Malinowski, Modlitwy Wacława. Zabytek języka polskiego z wieku XV odkryty i skopjowany przez Aleksandra Przezdzieckiego wydał i objaśnił Lucyjan Malinowski[118], Krakow, Brodnia, page 53b:
- Mnyeszi Iakubie... y Jakubie wiensi..., panny Mariey syestrzeny..., o czczi wielka rodu!
- [Mnieszy Jakubie... i Jakubie Wię[c]szy..., Panny Maryjej siestrzeni..., o czci wielka rodu!]
- 1875 [End of the 15th century], Stanisław Motty, editor, Książeczka do nabożeństwa Jadwigi księżniczki polskiej[119], Modlitewnik Nawojki, page 174:
- Pozdrowyona bandz, Maria, czczy y corono dzyewycz szwyąthych
- [Pozdrowiona bądź, Maria, czci i korona dziewic świętych]
- (attested in Masovia) state, condition
- 1895 [1448–1450], Mikołaj Suled, edited by Franciszek Piekosiński, Tłumaczenia polskie statutów ziemskich, Kodeks Świętosławów, Warka, page 6:
- Znamyonvgemi *cako zandayąncz, abi poddani naschi..., kthoregokoli stadla biliby y czczi, czestnye zyli
- [Znamionujemy kako żądając, aby poddani naszy..., ktoregokoli stadła byliby i czci, czestnie żyli]
- 1895 [1448–1450], Mikołaj Suled, edited by Franciszek Piekosiński, Tłumaczenia polskie statutów ziemskich, Kodeks Świętosławów, Warka, page 58:
- Kthorykole dzewyczą, ktoreykole czczy abo stadia by byla..., dzewstwa sbawyl, zywoth gego bącz na mylosczy tak osyloney dzewky
- [Ktorykole dziewicą, ktorejkole czci abo stadia b była..., dziewstwa zbawił, żywot jego bądź na miłości tak osilonej dziewki]
- (attested in Sieradz-Łęczyca, Greater Poland) feast, banquet
- 1415, Przecław Słota, O zachowaniu się przy stole[120], Łęczyca, Poznań, line 56:
- V wody szø poczina czescz: drzewey, nisz gdi szødø gestcz, tedyø na røcze dayø
- [U wody się poczyna cześć, drzewiej niż gdy siędą jeść, tedy ją na ręce dają]
- 1868 [1477], Akta grodzkie i ziemskie z czasów Rzeczypospolitej Polskiej : z archiwum tak zwanego bernardyńskiego we Lwowie w skutek fundacyi śp. Alexandra hr. Stadnickiego[121], volume XVIII, page 145:
- Quia tu ipsum Iohannem... violenter percussisti, ipso Iohanne protunc in convivio al. na thczy in Kruhil apud kmethonem Fyedor existente
- [Quia tu ipsum Iohannem... violenter percussisti, ipso Iohanne protunc in convivio al. na czci in Kruhil apud kmethonem Fyedor existente]
- (attested in Lesser Poland, hapax legomenon) The meaning of this term is uncertain.
- Beginning of the 15th century, Łukasz z Wielkiego Koźmina, Kazania gnieźnieńskie[122], Krakow, page gl. 156a:
- Czescz vtilitas
- [Cześć vtilitas]
- Corruption of Old Czech cěsta (“road”)
- 1930 [c. 1455], “Gen”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)[123], 24, 40:
- Gospodzyn... poszle angyola swego s tobø, a twø czyeszcz sposoby
- [Gospodzin... pośle anjoła swego z tobą a twą cześć sposobi]
- 1930 [c. 1455], “Gen”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)[124], 24, 42:
- Panye boze, pana mego Abrama, gdiszesm zezrzal gey *czeszcz, yam tesz w nyey nynye
- [Panie Boże, pana mego Abrama, gdyżeś[m] zeźrzał jej cześć, jam też w niej ninie]
- 1930 [c. 1455], “Gen”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)[125], 33, 15:
- Ezau rzekl: Prosszø czyø, abi lud moy ostal ss tobø tobye ku czczy
- [Ezai rzekł: Proszę cię, aby lud moj ostał z tobą tobie ku czci]
- (hapax legomenon) Corruption of cień (“shade”)
- 1930 [c. 1455], “Gen”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)[126], 19, 8:
- A nye czynczye nyczs zlego tym møzom, bocz sø weszly se czczyø w moy dom
- [A nie czyńcie nics złego tym mężom, boć są weszli se czcią w moj dom]
Derived terms
editadjectives
nouns
verbs
- czcić impf
- cześć czynić impf
- cześć włożyć impf
- uwłoczyć czci bożej impf
- żądać czci impf
Related terms
editDescendants
editReferences
edit- Boryś, Wiesław (2005) “cześć”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
- Mańczak, Witold (2017) “cześć”, in Polski słownik etymologiczny (in Polish), Kraków: Polska Akademia Umiejętności, →ISBN
- Bańkowski, Andrzej (2000) “cześć”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
- Sławski, Franciszek (1958-1965) “cześć”, in Jan Safarewicz, Andrzej Siudut, editors, Słownik etymologiczny języka polskiego [Etymological dictionary of the Polish language] (in Polish), Kraków: Towarzystwo Miłośników Języka Polskiego
- Brückner, Aleksander (1927) “cześć”, in Słownik etymologiczny języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish), Warsaw: Wiedza Powszechna
- Wanda Decyk-Zięba, editor (2018-2022), “cześć”, in Dydaktyczny Słownik Etymologiczno-historyczny Języka Polskiego [A Didactic, Historical, Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish), →ISBN
- K. Nitsch, editor (1955), “cześć”, in Słownik staropolski (in Polish), volume 1, Warsaw: Polish Academy of Sciences, page 375
- B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “cześć”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
- Ewa Deptuchowa, Mariusz Frodyma, Katarzyna Jasińska, Magdalena Klapper, Dorota Kołodziej, Mariusz Leńczuk, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, editors (2023), “cześć”, in Rozariusze z polskimi glosami. Internetowa baza danych [Dictionaries of Polish glosses, an Internet database] (in Polish), Kraków: Pracownia Języka Staropolskiego Instytut Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk
- Wanda Decyk-Zięba, Krystyna Długosz-Kurczabowa, Stanisław Dubisz, Zygmunt Gałecki, Justyna Garczyńska, Halina Karaś, Alina Kępińska, Anna Pasoń, Izabela Stąpor, Barbara Taras, Izabela Winiarska-Górska (2008) “cześć”, in Wanda Decyk-Zięba, Stanisław Dubisz, editors, Glosariusz staropolski - dydaktyczny słownik etymologiczny [Old Polish Glossary - Didactic Etymological Dictionary] (in Polish), Warszawa: Wydział Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego, →ISBN, page 22
Polish
editEtymology
editInherited from Old Polish cześć.
Pronunciation
editAudio 1: (file) Audio 2: (file) Audio 3: (file) Audio 4: (file) - Rhymes: -ɛɕt͡ɕ, -ɛɕ, -ɛjɕ
- Syllabification: cześć
Interjection
editcześć
- (informal) Form of greeting or farewell used with someone with which one is on a first-name basis with or on informal, familiar terms with; hi; hello; bye
Noun
editcześć f
- reverence (great respect shown to a person, supernatural being, or thing, manifested in the form of behavior appropriate to a given social community)
- Near-synonym: szacunek
- honor (sense of self-worth that makes a person act according to certain rules and the respect he or she finds in other people)
- Near-synonym: honor
- (Middle Polish, of a woman) virginity
- Synonym: dziewictwo
- reverence (reigious worship, adoration)
- Near-synonym: kult
- (Middle Polish) celebration in honor of someone
- Synonym: uroczystość
- (Middle Polish) feast or repast in honor of someone
- Synonyms: poczęstunek, uczta
- (Middle Polish, figuratively) rest
- Synonyms: próżnowanie, wypoczynek
- (obsolete) formal title of respect; your Honor
- (Middle Polish) greatness; power; splendor
- (Middle Polish) eternal happiness
- (Middle Polish) fame
- (Middle Polish) prestige (high social position)
- (Middle Polish) state; condition
- Synonym: stan
- (Middle Polish) item of pride
- Synonym: chluba
- (Middle Polish) church valuables
Declension
editDeclension of cześć
Derived terms
editadjectives
interjections
nouns
particles
verbs
Related terms
editadjectives
adverbs
verbs
- bezcześcić impf
- zbezcześcić pf, zbezczeszczać impf
Further reading
edit- cześć I in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- cześć II in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- cześć in Polish dictionaries at PWN
- Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “cześć”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
- “CZEŚĆ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 14.11.2022
- Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “cześć”, in Słownik języka polskiego
- Aleksander Zdanowicz (1861) “cześć”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
- J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1900), “cześć”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 1, Warsaw, page 390
Silesian
editAlternative forms
editEtymology
editInherited from Old Polish cześć.
Pronunciation
editNoun
editcześć f
Further reading
edit- cześć in silling.org
- Henryk Jaroszewicz (2022) “cześć”, in Zasady pisowni języka śląskiego (in Polish), Siedlce: Wydawnictwo Naukowe IKR[i]BL, page 70
- Eugeniusz Kosmała (2023) Dykcjōnôrz Polsko-Ślonskiy (in Silesian), section C, page 96
- Michał Przywara (c. 1900) “cześć”, in Narzecza śląskie napisał ks. Michał Przywara. C. Słownik[127]
Categories:
- Old Polish terms derived from Proto-Indo-European
- Old Polish terms derived from the Proto-Indo-European root *kʷeyt-
- Old Polish terms inherited from Proto-Indo-European
- Old Polish terms derived from Proto-Slavic
- Old Polish terms inherited from Proto-Slavic
- Old Polish terms with IPA pronunciation
- Old Polish lemmas
- Old Polish nouns
- Old Polish feminine nouns
- Lesser Poland Old Polish
- Sieradz-Łęczyca Old Polish
- Greater Poland Old Polish
- Masovia Old Polish
- Old Polish terms with quotations
- Southern Borderlands Old Polish
- Pomerania Old Polish
- Old Polish hapax legomena
- Old Polish terms with uncertain meaning
- Polish terms derived from Proto-Slavic
- Polish terms derived from Proto-Indo-European
- Polish terms inherited from Proto-Indo-European
- Polish terms inherited from Old Polish
- Polish terms derived from the Proto-Indo-European root *kʷeyt-
- Polish terms derived from Old Polish
- Polish terms inherited from Proto-Slavic
- Polish 1-syllable words
- Polish terms with IPA pronunciation
- Polish terms with audio pronunciation
- Rhymes:Polish/ɛɕt͡ɕ
- Rhymes:Polish/ɛɕt͡ɕ/1 syllable
- Rhymes:Polish/ɛɕ
- Rhymes:Polish/ɛɕ/1 syllable
- Rhymes:Polish/ɛjɕ
- Rhymes:Polish/ɛjɕ/1 syllable
- Polish lemmas
- Polish interjections
- Polish informal terms
- Polish terms with usage examples
- Polish nouns
- Polish feminine nouns
- Middle Polish
- Polish terms with obsolete senses
- Polish singularia tantum
- Polish phrasebook
- Polish greetings
- Polish farewells
- Silesian terms inherited from Proto-Indo-European
- Silesian terms derived from Proto-Indo-European
- Silesian terms inherited from Old Polish
- Silesian terms derived from the Proto-Indo-European root *kʷeyt-
- Silesian terms inherited from Proto-Slavic
- Silesian terms derived from Old Polish
- Silesian terms derived from Proto-Slavic
- Silesian terms with IPA pronunciation
- Rhymes:Silesian/ɛɕt͡ɕ
- Rhymes:Silesian/ɛɕt͡ɕ/1 syllable
- Silesian lemmas
- Silesian nouns
- Silesian feminine nouns