mężczyzna
See also: mężczyzną
Old Polish
editEtymology
editInherited from Proto-Slavic *mǫžьščina. By surface analysis, męski + -yzna. First attested in c. 1408.
Pronunciation
editNoun
editmężczyzna f
- (attested in Masovia) man (adult male)
- 1895 [1448–1450], Mikołaj Suled, edited by Franciszek Piekosiński, Tłumaczenia polskie statutów ziemskich, Kodeks Świętosławów, Warka, page 54:
- Vstawyamy, aby mąszom a mąsczysznam (viris et masculis) dawnoscz trzech lath tylko stala
- [Ustawiamy, aby mężom a mężczyznam (viris et masculis) dawność trzech lat tylko stała]
- (collective, attested in Greater Poland) men
- 1858 [c. 1408], Wojciech Szurkowski z Ponieca, “Wyroki sądów miejskich czyli ortyle [Urban court rulings i.e. "Ortyls"]”, in Wacław Aleksander Maciejowski, editor, Historia prawodawstw słowiańskich [History of Slavic lawmaking], volume 6, Poniec, page 124:
- Ten o to vrazony... nye ma rodzyny albo przyrodzonych przyyaczyely mąszczyszny
- [Ten [o]to urażony... nie ma rodziny albo przyrodzonych przyjacieli mężczyzny]
- (attested in Masovia) male child
- 1928 [End of the fifteenth century], Jan Janów, editor, Zespół ewangelijny Biblioteki Ordynacji Zamoyskich nr 1116, Warsaw, page 294:
- Vszelka mąszczysna odvarzayacza zywoth szwyathe panv bądzye vezvano (omne masculinum adaperiens vulvam sanctum domino vocabitur Luc 2, 23)
- [Wszelka mężczyzna otwarzająca żywot święte Panu będzie wezwano (omne masculinum adaperiens vulvam sanctum domino vocabitur Luc 2, 23)]
Descendants
editReferences
edit- Boryś, Wiesław (2005) “mężczyzna”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
- Mańczak, Witold (2017) “mężczyzna”, in Polski słownik etymologiczny (in Polish), Kraków: Polska Akademia Umiejętności, →ISBN
- Bańkowski, Andrzej (2000) “mężczyzna 1-3”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
- B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “mężczyzna”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
Polish
editEtymology
editInherited from Old Polish mężczyzna. By surface analysis, męski + -yzna.
Pronunciation
edit- IPA(key): /mɛw̃ʂˈt͡ʂɘz.na/
- (Middle Polish) IPA(key): /mɛ̃ˈʂt͡ʂɨz.na/
Audio 1: (file) Audio 2: (file) - Rhymes: -ɘzna
- Syllabification: męż‧czyz‧na
Noun
editmężczyzna m pers
- man, male (adult male human)
- Coordinate term: kobieta
- (colloquial) man (male partner, object of romantic interest, or lover)
Usage notes
editIn the 16th century, mężczyzna was used as a feminine noun, changing to a masculine noun in the 17th century.
Declension
editDeclension of mężczyzna
singular | plural | |
---|---|---|
nominative | mężczyzna | mężczyźni/mężczyzny (deprecative) |
genitive | mężczyzny | mężczyzn |
dative | mężczyźnie | mężczyznom |
accusative | mężczyznę | mężczyzn |
instrumental | mężczyzną | mężczyznami |
locative | mężczyźnie | mężczyznach |
vocative | mężczyzno | mężczyźni |
Noun
editmężczyzna f
Derived terms
editadverbs
nouns
Trivia
editAccording to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), mężczyzna is one of the most used words in Polish, appearing 10 times in scientific texts, 17 times in news, 2 times in essays, 49 times in fiction, and 32 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 110 times, making it the 561st most common word in a corpus of 500,000 words.[1]
References
editFurther reading
edit- mężczyzna in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- mężczyzna in Polish dictionaries at PWN
- Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “mężczyzna”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
- “MĘŻCZYZNA”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 66013
- Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “mężczyzna”, in Słownik języka polskiego
- Aleksander Zdanowicz (1861) “mężczyzna”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
- J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1902), “mężczyzna”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 2, Warsaw, page 937
Categories:
- Old Polish terms inherited from Proto-Slavic
- Old Polish terms derived from Proto-Slavic
- Old Polish terms suffixed with -yzna
- Old Polish terms with IPA pronunciation
- Old Polish lemmas
- Old Polish nouns
- Old Polish feminine nouns
- Masovia Old Polish
- Old Polish terms with quotations
- Old Polish collective nouns
- Greater Poland Old Polish
- zlw-opl:Collectives
- zlw-opl:Male people
- Polish terms derived from Proto-Slavic
- Polish terms inherited from Proto-Slavic
- Polish terms inherited from Old Polish
- Polish terms derived from Old Polish
- Polish terms suffixed with -yzna
- Polish 3-syllable words
- Polish terms with IPA pronunciation
- Polish terms with audio links
- Rhymes:Polish/ɘzna
- Rhymes:Polish/ɘzna/3 syllables
- Polish lemmas
- Polish nouns
- Polish masculine nouns
- Polish personal nouns
- Polish colloquialisms
- Polish feminine nouns
- Middle Polish
- Polish collective nouns
- pl:Collectives
- pl:Male family members
- pl:Male people
- pl:Marriage