nowoczesny

Polish

Etymology

From nowy +‎ -o- +‎ czas +‎ -ny. Calque of German neuzeitlich. First attested in 1805.

Pronunciation

• IPA^(key): /nɔ.vɔˈt͡ʂɛs.nɘ/

• Audio:

  (file)

• Rhymes: -ɛsnɘ
• Syllabification: no‧wo‧czes‧ny

Adjective

nowoczesny (comparative nowocześniejszy, superlative najnowocześniejszy, derived adverb nowocześnie)

1. modern (living thinking according to modern culture, technology, etc.)
2. modern (characteristic of such a person)

   Antonym: archaiczny

3. modern (pertaining to a current or recent time and style; not ancient; built up to current standards)

   Antonyms: anachroniczny, archaiczny, archaistyczny, niedzisiejszy, przestarzały, przeżytkowy

Declension

Declension of nowoczesny (hard)

singular					plural
	masculine animate	masculine inanimate	feminine	neuter	virile (= masculine personal)	non-virile
nominative	nowoczesny		nowoczesna	nowoczesne	nowocześni	nowoczesne
genitive	nowoczesnego		nowoczesnej	nowoczesnego	nowoczesnych
dative	nowoczesnemu		nowoczesnej	nowoczesnemu	nowoczesnym
accusative	nowoczesnego	nowoczesny	nowoczesną	nowoczesne	nowoczesnych	nowoczesne
instrumental	nowoczesnym		nowoczesną	nowoczesnym	nowoczesnymi
locative	nowoczesnym		nowoczesnej	nowoczesnym	nowoczesnych

Descendants

• → Kashubian: nowòczasny
• → Silesian: nowoczesny

Trivia

According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), nowoczesny is one of the most used words in Polish, appearing 22 times in scientific texts, 15 times in news, 36 times in essays, 5 times in fiction, and 4 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 82 times, making it the 782nd most common word in a corpus of 500,000 words.

Further reading

• nowoczesny in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• nowoczesny in Polish dictionaries at PWN
• Aleksander Zdanowicz (1861) “nowoczesny”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
• J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1904), “nowoczesny”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 3, Warsaw, page 417
• nowoczesny in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego

Silesian

Etymology

Borrowed from Polish nowoczesny. By surface analysis, nowy +‎ -o- +‎ czas +‎ -ny.

Pronunciation

• IPA^(key): /nɔvɔˈt͡ʂɛsnɪ/
• Rhymes: -ɛsnɪ
• Syllabification: no‧wo‧czes‧ny

Adjective

nowoczesny

1. modern

   Synonym: moderny

   • 2019–2020, Waldemar Szymczyk, editor, Pōnbōczkowi Świyczka‎^[1], →ISBN, archived from the original on 12 November 2022, page 111:

     Jo musza działać, i byda działoł. Jak trza bydzie, to byda jak tyn nowoczesny poseł, kiery sejmik oddoł za wysokie stanowisko! Byda jak Lis!

     (please add an English translation of this quotation)

Declension

Declension of nowoczesny

		singular			plural
		masculine	neuter	feminine	virile	nonvirile
nominative		nowoczesny	nowoczesne	nowoczesnŏ	nowocześni	nowoczesne
genitive		nowoczesnego		nowoczesnyj	nowoczesnych
dative		nowoczesnymu		nowoczesnyj	nowoczesnym
accusative	animate	nowoczesnego	nowoczesne	nowoczesnõ	nowoczesnych	nowoczesne
	inanimate	nowoczesny
instrumental		nowoczesnym		nowoczesnōm	nowoczesnymi
locative		nowoczesnym		nowoczesnyj	nowoczesnych
vocative		nowoczesny	nowoczesne	nowoczesnŏ	nowocześni	nowoczesne