piątek

See also: Piatek and Piątek

Old Polish

Etymology

Inherited from Proto-Slavic *pętъkъ. By surface analysis, piąty +‎ -ek. First attested in 1402.

Pronunciation

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /pʲɑ̃tɛk/
• IPA^(key): (15^th CE) /pʲɑ̃tɛk/

Noun

piątek m inan (related adjective piątkowy)

1. (attested in Lesser Poland) Friday
   • 1892 [1484], Hieronim Łopaciński, editor, Reguła trzeciego zakonu św. Franciszka i drobniejsze zabytki języka polskiego z końca w. XV i początku XVI‎^[1], Krakow, page 712:

     Przez wszytek rok kolzdy pyątek mayą posczyczi (sexta feria totius anni ieiunium celebrent)

     [Przez wszytek rok kolżdy piątek mają pościć (sexta feria totius anni ieiunium celebrent)]

Derived terms

nouns

• Wielki Piątek

Descendants

• Polish: piątek
• Silesian: piōntek, pjůntek (Steuer's Silesian Alphabet), pijōntek

References

• Boryś, Wiesław (2005) “piątek”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
• Mańczak, Witold (2017) “piątek”, in Polski słownik etymologiczny (in Polish), Kraków: Polska Akademia Umiejętności, →ISBN
• Bańkowski, Andrzej (2000) “piątek”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
• B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “piątek”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Polish

Pronunciation

 

• IPA^(key): /ˈpjɔn.tɛk/

• (Middle Polish) IPA^(key): /ˈpjɔ̃.tɛk/

• Audio:

  (file)

• Rhymes: -ɔntɛk
• Syllabification: pią‧tek
• Homophones: Piątek, Piontek

Etymology 1

Inherited from Old Polish piątek. By surface analysis, piąty +‎ -ek.

Noun

piątek m inan (diminutive piąteczek, related adjective piątkowy, abbreviation pt.)

1. Friday

Declension

Declension of piątek

	singular	plural
nominative	piątek	piątki
genitive	piątku	piątków
dative	piątkowi	piątkom
accusative	piątek	piątki
instrumental	piątkiem	piątkami
locative	piątku	piątkach
vocative	piątku	piątki

Derived terms

adverbs

• w świątek, piątek

nouns

• czarny piątek
• Wielki Piątek

See also

• days of the week: dni tygodnia (appendix): poniedziałek · wtorek · środa · czwartek · piątek · sobota · niedziela ^[edit]

Trivia

According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), piątek is one of the most used words in Polish, appearing 1 time in scientific texts, 74 times in news, 0 times in essays, 3 times in fiction, and 4 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 82 times, making it the 783rd most common word in a corpus of 500,000 words.

Etymology 2

See the etymology of the corresponding lemma form.

Noun

piątek f

1. genitive plural of piątka

Further reading

• piątek in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• piątek in Polish dictionaries at PWN
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “piątek”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• Magdalena Majdak (12.09.2023) “PIĄTEK”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century]
• Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “piątek”, in Słownik języka polskiego
• Aleksander Zdanowicz (1861) “piątek”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
• A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1908), “piątek”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 4, Warsaw, page 137