кыр
Komi-Permyak
editEtymology
editFrom Proto-Uralic *kojera.
Noun
editкыр • (kyr)
Komi-Zyrian
editPronunciation
editEtymology 1
editFrom Proto-Permic *ku̇r, from Proto-Uralic *kur-. Cognates include Estonian kuruk and Eastern Mari курык (kuryk).
Noun
editкыр • (kyr)
Declension
editDeclension of кыр (stem: кырй-) | |||
---|---|---|---|
singular | plural | ||
nominative | кыр (kyr) | кыръяс (kyrjas) | |
accusative | I* | кыр (kyr) | кыръяс (kyrjas) |
II* | кырйӧс (kyrjös) | кыръясӧс (kyrjasös) | |
instrumental | кырйӧн (kyrjön) | кыръясӧн (kyrjasön) | |
comitative | кыркӧд (kyrköd) | кыръяскӧд (kyrjasköd) | |
caritive | кыртӧг (kyrtög) | кыръястӧг (kyrjastög) | |
consecutive | кырла (kyrla) | кыръясла (kyrjasla) | |
genitive | кырлӧн (kyrlön) | кыръяслӧн (kyrjaslön) | |
ablative | кырлысь (kyrlyś) | кыръяслысь (kyrjaslyś) | |
dative | кырлы (kyrly) | кыръяслы (kyrjasly) | |
inessive | кырйын (kyrjyn) | кыръясын (kyrjasyn) | |
elative | кырйысь (kyrjyś) | кыръясысь (kyrjasyś) | |
illative | кырйӧ (kyrjö) | кыръясӧ (kyrjasö) | |
egressive | кырсянь (kyrśań) | кыръяссянь (kyrjasśań) | |
approximative | кырлань (kyrlań) | кыръяслань (kyrjaslań) | |
terminative | кырйӧдз (kyrjödź) | кыръясӧдз (kyrjasödź) | |
prolative | I | кырйӧд (kyrjöd) | кыръясӧд (kyrjasöd) |
II | кырті (kyrti) | кыръясті (kyrjasti) | |
*) Animate nouns almost exclusively take the type II accusative ending, whereas inanimate nouns can be used with either ending, but are more often found with type I. |
Possessive declension of кыр | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Etymology 2
editFrom Proto-Permic *ku̇r, from Proto-Uralic *kärke. Cognates include Finnish kärki and Erzya керьгата (keŕgata).
Noun
editкыр • (kyr)
Declension
editDeclension of кыр (stem: кыр-) | |||
---|---|---|---|
singular | plural | ||
nominative | кыр (kyr) | кыръяс (kyrjas) | |
accusative | I* | кыр (kyr) | кыръяс (kyrjas) |
II* | кырӧс (kyrös) | кыръясӧс (kyrjasös) | |
instrumental | кырӧн (kyrön) | кыръясӧн (kyrjasön) | |
comitative | кыркӧд (kyrköd) | кыръяскӧд (kyrjasköd) | |
caritive | кыртӧг (kyrtög) | кыръястӧг (kyrjastög) | |
consecutive | кырла (kyrla) | кыръясла (kyrjasla) | |
genitive | кырлӧн (kyrlön) | кыръяслӧн (kyrjaslön) | |
ablative | кырлысь (kyrlyś) | кыръяслысь (kyrjaslyś) | |
dative | кырлы (kyrly) | кыръяслы (kyrjasly) | |
inessive | кырын (kyryn) | кыръясын (kyrjasyn) | |
elative | кырысь (kyryś) | кыръясысь (kyrjasyś) | |
illative | кырӧ (kyrö) | кыръясӧ (kyrjasö) | |
egressive | кырсянь (kyrśań) | кыръяссянь (kyrjasśań) | |
approximative | кырлань (kyrlań) | кыръяслань (kyrjaslań) | |
terminative | кырӧдз (kyrödź) | кыръясӧдз (kyrjasödź) | |
prolative | I | кырӧд (kyröd) | кыръясӧд (kyrjasöd) |
II | кырті (kyrti) | кыръясті (kyrjasti) | |
*) Animate nouns almost exclusively take the type II accusative ending, whereas inanimate nouns can be used with either ending, but are more often found with type I. |
Possessive declension of кыр | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Descendants
edit- → Northern Mansi: кар (kar)
Etymology 3
editFrom Proto-Permic *ku̇r, from Proto-Uralic *kojera. Cognates include Finnish koira (“dog”) and Tundra Nenets хора (xora, “male reindeer”).
Noun
editкыр • (kyr)
Declension
editDeclension of кыр (stem: кыр-) | |||
---|---|---|---|
singular | plural | ||
nominative | кыр (kyr) | кыръяс (kyrjas) | |
accusative | I* | кыр (kyr) | кыръяс (kyrjas) |
II* | кырӧс (kyrös) | кыръясӧс (kyrjasös) | |
instrumental | кырӧн (kyrön) | кыръясӧн (kyrjasön) | |
comitative | кыркӧд (kyrköd) | кыръяскӧд (kyrjasköd) | |
caritive | кыртӧг (kyrtög) | кыръястӧг (kyrjastög) | |
consecutive | кырла (kyrla) | кыръясла (kyrjasla) | |
genitive | кырлӧн (kyrlön) | кыръяслӧн (kyrjaslön) | |
ablative | кырлысь (kyrlyś) | кыръяслысь (kyrjaslyś) | |
dative | кырлы (kyrly) | кыръяслы (kyrjasly) | |
inessive | кырын (kyryn) | кыръясын (kyrjasyn) | |
elative | кырысь (kyryś) | кыръясысь (kyrjasyś) | |
illative | кырӧ (kyrö) | кыръясӧ (kyrjasö) | |
egressive | кырсянь (kyrśań) | кыръяссянь (kyrjasśań) | |
approximative | кырлань (kyrlań) | кыръяслань (kyrjaslań) | |
terminative | кырӧдз (kyrödź) | кыръясӧдз (kyrjasödź) | |
prolative | I | кырӧд (kyröd) | кыръясӧд (kyrjasöd) |
II | кырті (kyrti) | кыръясті (kyrjasti) | |
*) Animate nouns almost exclusively take the type II accusative ending, whereas inanimate nouns can be used with either ending, but are more often found with type I. |
Possessive declension of кыр | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Synonyms
edit- ай (aj)
References
edit- Bubrikh, Dmitry V. (1949) Грамматика литературного коми языка [Grammar of the literary Komi language] (in Russian), Leningrad: Zhdanov Leningrad State University, page 31
- L. M. Beznosikova, E. A. Ajbabina, R. I. Kosnyreva (2000) Коми-русский словарь [Komi-Russian dictionary], →ISBN, page 332
Kyrgyz
editEtymology
editFrom Proto-Turkic *kïr (“mountain”).
Noun
editкыр • (kır)
Synonyms
edit- тоо (too)
Tatar
editEtymology
editFrom Proto-Turkic *kïr (“mountain”).
Noun
editкыр • (qır)
Declension
editnominative | ||
---|---|---|
singular | plural | |
минем (“my”) | кырым (qırım) | кырларым (qırlarım) |
синең (“your”) | кырың (qırıñ) | кырларың (qırlarıñ) |
аның (“his/her/it”) | кыры (qırı) | кырлары (qırları) |
безнең (“our”) | кырыбыз (qırıbız) | кырларыбыз (qırlarıbız) |
сезнең (“your”) | кырыгыз (qırığız) | кырларыгыз (qırlarığız) |
аларның (“their”) | кыры (qırı) | кырлары (qırları) |
genitive | ||
singular | plural | |
минем (“my”) | кырымның (qırımnıñ) | кырларымның (qırlarımnıñ) |
синең (“your”) | кырыңның (qırıñnıñ) | кырларыңның (qırlarıñnıñ) |
аның (“his/her/it”) | кырының (qırınıñ) | кырларының (qırlarınıñ) |
безнең (“our”) | кырыбызның (qırıbıznıñ) | кырларыбызның (qırlarıbıznıñ) |
сезнең (“your”) | кырыгызның (qırığıznıñ) | кырларыгызның (qırlarığıznıñ) |
аларның (“their”) | кырының (qırınıñ) | кырларының (qırlarınıñ) |
definite accusative | ||
singular | plural | |
минем (“my”) | кырымны (qırımnı) | кырларымны (qırlarımnı) |
синең (“your”) | кырыңны (qırıñnı) | кырларыңны (qırlarıñnı) |
аның (“his/her/it”) | кырын (qırın) | кырларын (qırların) |
безнең (“our”) | кырыбызны (qırıbıznı) | кырларыбызны (qırlarıbıznı) |
сезнең (“your”) | кырыгызны (qırığıznı) | кырларыгызны (qırlarığıznı) |
аларның (“their”) | кырын (qırın) | кырларын (qırların) |
dative | ||
singular | plural | |
минем (“my”) | кырымга (qırımga) | кырларымга (qırlarımga) |
синең (“your”) | кырыңга (qırıñga) | кырларыңга (qırlarıñga) |
аның (“his/her/it”) | кырына (qırına) | кырларына (qırlarına) |
безнең (“our”) | кырыбызга (qırıbızga) | кырларыбызга (qırlarıbızga) |
сезнең (“your”) | кырыгызга (qırığızga) | кырларыгызга (qırlarığızga) |
аларның (“their”) | кырына (qırına) | кырларына (qırlarına) |
locative | ||
singular | plural | |
минем (“my”) | кырымда (qırımda) | кырларымда (qırlarımda) |
синең (“your”) | кырыңда (qırıñda) | кырларыңда (qırlarıñda) |
аның (“his/her/it”) | кырында (qırında) | кырларында (qırlarında) |
безнең (“our”) | кырыбызда (qırıbızda) | кырларыбызда (qırlarıbızda) |
сезнең (“your”) | кырыгызда (qırığızda) | кырларыгызда (qırlarığızda) |
аларның (“their”) | кырында (qırında) | кырларында (qırlarında) |
ablative | ||
singular | plural | |
минем (“my”) | кырымнан (qırımnan) | кырларымнан (qırlarımnan) |
синең (“your”) | кырыңнан (qırıñnan) | кырларыңнан (qırlarıñnan) |
аның (“his/her/it”) | кырыннан (qırınnan) | кырларыннан (qırlarınnan) |
безнең (“our”) | кырыбыздан (qırıbızdan) | кырларыбыздан (qırlarıbızdan) |
сезнең (“your”) | кырыгыздан (qırığızdan) | кырларыгыздан (qırlarığızdan) |
аларның (“their”) | кырыннан (qırınnan) | кырларыннан (qırlarınnan) |
Tuvan
editEtymology
editFrom Proto-Turkic *kïr (“mountain”).
Various postpositional senses are attested in Kumyk къыр (qır), dialectal Tatar кыр (qır) and Turkish kır.[1]
Pronunciation
editNoun
editкыр • (kır) (definite accusative кырны, plural кырлар)
Postposition
editкыр • (kır)
References
edit- ^ Levitskaja, L. S., Dybo, A. V., Rassadin, V. I. (2000) Etimologičeskij slovarʹ tjurkskix jazykov [Etymological Dictionary of Turkic Languages] (in Russian), volume VI, Moscow: Indrik, page 227
- Komi-Permyak lemmas
- Komi-Permyak nouns
- Komi-Zyrian terms with IPA pronunciation
- Komi-Zyrian terms inherited from Proto-Permic
- Komi-Zyrian terms derived from Proto-Permic
- Komi-Zyrian terms derived from Proto-Uralic
- Komi-Zyrian lemmas
- Komi-Zyrian nouns
- Komi-Zyrian terms inherited from Proto-Uralic
- kpv:Landforms
- kpv:Woodpeckers
- kpv:Male
- kpv:Animals
- Kyrgyz terms inherited from Proto-Turkic
- Kyrgyz terms derived from Proto-Turkic
- Kyrgyz lemmas
- Kyrgyz nouns
- Tatar terms inherited from Proto-Turkic
- Tatar terms derived from Proto-Turkic
- Tatar lemmas
- Tatar nouns
- Tuvan terms inherited from Proto-Turkic
- Tuvan terms derived from Proto-Turkic
- Tuvan terms with IPA pronunciation
- Tuvan lemmas
- Tuvan nouns
- Tuvan postpositions
- Tuvan terms with usage examples