күңел
Bashkir edit
Etymology edit
From Proto-Turkic *köyŋil (“heart, mood”).
Cognate with Old Turkic 𐰚𐰇𐰭𐰠 (köŋül, “heart; wish; feeling”), Kyrgyz көңүл (köŋül), Kazakh көңіл (köñıl), Uzbek ko'ngil, Turkish gönül, Yakut көҥүл (köñül), etc.
Pronunciation edit
Noun edit
күңел • (küñel)
- a person's inner self, soul; emotional mind; heart
- Ижад минең өсөн — күңел талабы ул.
- İjad mineñ ösön — küñel talabı ul.
- Creative work is for me a necessity of (my) soul (=what my soul requires).
- Күңелем тыуған йортома тартыла.
- Küñelem tıwğan yortoma tartıla.
- My soul is attracted to my home place.
- Бала күңеленә асҡыс табыу мөһим.
- Bala küñelenə asqıs tabıw möhim.
- It is important to find a key to a child's soul.
- Минең күңелем тыуған Уралымда ҡалды: муйыл сәскә атҡан туғайҙарҙы төшөмдә күреп йыш ҡына уянам.
- Mineñ küñelem tıwğan Uralımda qaldı: muyıl səskə atqan tuğayźarźı töşömdə kürep yış qına uyanam.
- My soul has remained in my native Urals: I often wake up dreaming of river meadows with bird cherries abloom.
- mood, emotional state
- Йырлап асыла күңел.
- Yırlap asıla küñel.
- The mood is brightened by singing.
- favor, liking, sympathy
- Минең күңелем күптән һиндә.
- Mineñ küñelem küptən hində.
- I have long had a liking for you.
- Тора алмайым мин уның менән, күңелем уға ятмай.
- Tora almayım min unıñ menən, küñelem uğa yatmay.
- I cannot live with him, I don't like him (he's not my type).
Declension edit
Declension of күңел (küñel)
| singular | plural | |
|---|---|---|
| absolute | күңел (küñel) | күңелдәр (küñeldər) |
| definite genitive | күңелдең (küñeldeñ) | күңелдәрҙең (küñeldərźeñ) |
| dative | күңелгә (küñelgə) | күңелдәргә (küñeldərgə) |
| definite accusative | күңелде (küñelde) | күңелдәрҙе (küñeldərźe) |
| locative | күңелдә (küñeldə) | күңелдәрҙә (küñeldərźə) |
| ablative | күңелдән (küñeldən) | күңелдәрҙән (küñeldərźən) |