күңел
Bashkir edit
Etymology edit
From Proto-Turkic *köyŋil (“heart, mood”).
Cognate with Old Turkic 𐰚𐰇𐰭𐰠 (köŋül, “heart; wish; feeling”), Kyrgyz көңүл (köŋül), Kazakh көңіл (köñıl), Uzbek ko'ngil, Turkish gönül, Yakut көҥүл (köñül), etc.
Pronunciation edit
Noun edit
күңел • (küŋel)
- a person's inner self, soul; emotional mind; heart
- Ижад минең өсөн — күңел талабы ул.
- İjad mineŋ ösön — küŋel talabı ul.
- Creative work is for me a necessity of (my) soul (=what my soul requires).
- Күңелем тыуған йортома тартыла.
- Küŋelem tıwğan yortoma tartıla.
- My soul is attracted to my home place.
- Бала күңеленә асҡыс табыу мөһим.
- Bala küŋelenä asqıs tabıw möhim.
- It is important to find a key to a child's soul.
- Минең күңелем тыуған Уралымда ҡалды: муйыл сәскә атҡан туғайҙарҙы төшөмдә күреп йыш ҡына уянам.
- Mineŋ küŋelem tıwğan Uralımda qaldı: muyıl säskä atqan tuğayðarðı töşömdä kürep yış qına uyanam.
- My soul has remained in my native Urals: I often wake up dreaming of river meadows with bird cherries abloom.
- mood, emotional state
- Йырлап асыла күңел.
- Yırlap asıla küŋel.
- The mood is brightened by singing.
- favor, liking, sympathy
- Минең күңелем күптән һиндә.
- Mineŋ küŋelem küptän hindä.
- I have long had a liking for you.
- Тора алмайым мин уның менән, күңелем уға ятмай.
- Tora almayım min unıŋ menän, küŋelem uğa yatmay.
- I cannot live with him, I don't like him (he's not my type).
Declension edit
Inflection of күңел (küŋel)
| singular | plural | |
|---|---|---|
| absolute | күңел (küŋel) | күңелдәр (küŋeldär) |
| definite genitive | күңелдең (küŋeldeŋ) | күңелдәрҙең (küŋeldärðeŋ) |
| dative | күңелгә (küŋelgä) | күңелдәргә (küŋeldärgä) |
| definite accusative | күңелде (küŋelde) | күңелдәрҙе (küŋeldärðe) |
| locative | күңелдә (küŋeldä) | күңелдәрҙә (küŋeldärðä) |
| ablative | күңелдән (küŋeldän) | күңелдәрҙән (küŋeldärðän) |