ընկեր
Armenian edit
Alternative forms edit
- ընգեր (ənger) — dialectal, colloquial
Etymology edit
From Old Armenian ընկեր (ənker).
Pronunciation edit
- (Eastern Armenian, standard) IPA(key): [əŋˈkeɾ]
- (Western Armenian, standard) IPA(key): [əŋˈɡeɾ]
Audio (Eastern Armenian) (file)
Noun edit
ընկեր • (ənker)
- friend (usually male)
- Ես ընկերներ չունեմ։ ― Es ənkerner čʻunem. ― I have no friends.
- Նրանք մեր ընկերները չեն։ ― Nrankʻ mer ənkernerə čʻen. ― They are not our friends.
- (communism) comrade (form of address)
- form of address to a teacher or professor
- ընկեր Վարդանյան ― ənker Vardanyan ― Mr. Vardanyan
- (colloquial) pal, buddy
- companion
- boyfriend
- Նա քո ընկե՞րն է։ ― Na kʻo ənke?rn ē. ― Is he your boyfriend?
Declension edit
oǰ-type, animate (Eastern Armenian)
| singular | plural | |||
|---|---|---|---|---|
| nominative | ընկեր (ənker) | ընկերներ (ənkerner) | ||
| dative | ընկերոջ (ənkeroǰ) | ընկերների (ənkerneri) | ||
| ablative | ընկերոջից (ənkeroǰicʻ) | ընկերներից (ənkernericʻ) | ||
| instrumental | ընկերոջով (ənkeroǰov) | ընկերներով (ənkernerov) | ||
| locative | — | — | ||
| definite forms | ||||
| nominative | ընկերը/ընկերն (ənkerə/ənkern) | ընկերները/ընկերներն (ənkernerə/ənkernern) | ||
| dative | ընկերոջը/ընկերոջն (ənkeroǰə/ənkeroǰn) | ընկերներին (ənkernerin) | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | ընկերս (ənkers) | ընկերներս (ənkerners) | ||
| dative | ընկերոջս (ənkeroǰs) | ընկերներիս (ənkerneris) | ||
| ablative | ընկերոջիցս (ənkeroǰicʻs) | ընկերներիցս (ənkernericʻs) | ||
| instrumental | ընկերոջովս (ənkeroǰovs) | ընկերներովս (ənkernerovs) | ||
| locative | — | — | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | ընկերդ (ənkerd) | ընկերներդ (ənkernerd) | ||
| dative | ընկերոջդ (ənkeroǰd) | ընկերներիդ (ənkernerid) | ||
| ablative | ընկերոջիցդ (ənkeroǰicʻd) | ընկերներիցդ (ənkernericʻd) | ||
| instrumental | ընկերոջովդ (ənkeroǰovd) | ընկերներովդ (ənkernerovd) | ||
| locative | — | — | ||
oǰ-type, animate (Western Armenian)
| singular | plural | |||
|---|---|---|---|---|
| nominative | ընկեր (ənker) | ընկերներ (ənkerner) | ||
| dative | ընկերոջ (ənkeroǰ) | ընկերներու (ənkerneru) | ||
| ablative | ընկերէ (ənkerē) | ընկերներէ (ənkernerē) | ||
| instrumental | ընկերով (ənkerov) | ընկերներով (ənkernerov) | ||
| definite forms | ||||
| nominative | ընկերը/ընկերն (ənkerə/ənkern) | ընկերները/ընկերներն (ənkernerə/ənkernern) | ||
| dative | ընկերոջը/ընկերոջն (ənkeroǰə/ənkeroǰn) | ընկերներուն (ənkernerun) | ||
| ablative | ընկերէն (ənkerēn) | ընկերներէն (ənkernerēn) | ||
| instrumental | ընկերովը/ընկերովն (ənkerovə/ənkerovn) | ընկերներովը/ընկերներովն (ənkernerovə/ənkernerovn) | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | ընկերս (ənkers) | ընկերներս (ənkerners) | ||
| dative | ընկերոջս (ənkeroǰs) | ընկերներուս (ənkernerus) | ||
| ablative | ընկերէս (ənkerēs) | ընկերներէս (ənkernerēs) | ||
| instrumental | ընկերովս (ənkerovs) | ընկերներովս (ənkernerovs) | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | ընկերդ (ənkerd) | ընկերներդ (ənkernerd) | ||
| dative | ընկերոջդ (ənkeroǰd) | ընկերներուդ (ənkernerud) | ||
| ablative | ընկերէդ (ənkerēd) | ընկերներէդ (ənkernerēd) | ||
| instrumental | ընկերովդ (ənkerovd) | ընկերներովդ (ənkernerovd) | ||
Derived terms edit
Old Armenian edit
Alternative forms edit
- ընգեր (ənger)
Etymology edit
From ընդ (ənd) + կեր (ker), so literally "with-eater, messmate, table companion". For the formation compare Gothic 𐌲𐌰𐌷𐌻𐌰𐌹𐌱𐌰 (gahlaiba) and Latin compāniō (English companion). It is possible that the Armenian word was modeled on Latin (from Roman armies in Armenia).
Noun edit
ընկեր • (ənker)
- friend, companion
- չի՛ք իմ ընկեր ― čʻíkʻ im ənker ― I am peerless, I have no equal
- ընկեր զընկեր, այր զընկեր ― ənker zənker, ayr zənker ― one to another, mutually
- երդուան այր ընկերի իւրում ― erduan ayr ənkeri iwrum ― they bound themselves by mutual oath
Declension edit
i-a-type
| singular | plural | ||
|---|---|---|---|
| nominative | ընկեր (ənker) | ընկերք (ənkerkʻ) | |
| genitive | ընկերի (ənkeri) | ընկերաց (ənkeracʻ) | |
| dative | ընկերի (ənkeri) | ընկերաց (ənkeracʻ) | |
| accusative | ընկեր (ənker) | ընկերս (ənkers) | |
| ablative | ընկերէ (ənkerē) | ընկերաց (ənkeracʻ) | |
| instrumental | ընկերաւ (ənkeraw) | ընկերաւք = ընկերօք (ənkerawkʻ = ənkerōkʻ) | |
| locative | ընկերի (ənkeri) | ընկերս (ənkers) |
Derived terms edit
- անընկեր (anənker)
- անընկերասէր (anənkerasēr)
- անընկերելի (anənkereli)
- ընկերաբար (ənkerabar)
- ընկերադաւ (ənkeradaw)
- ընկերակից (ənkerakicʻ)
- ընկերակցիմ (ənkerakcʻim)
- ընկերակցութիւն (ənkerakcʻutʻiwn)
- ընկերահաշտիք (ənkerahaštikʻ)
- ընկերահաշտք (ənkerahaštkʻ)
- ընկերահեղձոյց (ənkerahełjoycʻ)
- ընկերանամ (ənkeranam)
- ընկերանի (ənkerani)
- ընկերասէր (ənkerasēr)
- ընկերատեաց (ənkerateacʻ)
- ընկերաւոր (ənkerawor)
- ընկերեմ (ənkerem)
- ընկերհաշտութիւն (ənkerhaštutʻiwn)
- ընկերշակեմ (ənkeršakem)
- ընկերութիւն (ənkerutʻiwn)
- ընկերսիրական (ənkersirakan)
- ընկերսիրութիւն (ənkersirutʻiwn)
- հաշուընկեր (hašuənker)
- հաւանընկեր (hawanənker)
Descendants edit
- Armenian: ընկեր (ənker)
References edit
- Ačaṙean, Hračʻeay (1971–1979) “ընկեր”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press
- Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “ընկեր”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Fortson, Benjamin W. (2010) Indo-European Language and Culture: An Introduction, second edition, Oxford: Blackwell, page 392
- Petrosean, Matatʻeay (1879) “ընկեր”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy