հապաղել
Armenian
editAlternative forms
edit- յապաղել (yapaġel) — traditional orthography
- յապաղիլ (yapaġil) — Western Armenian
Etymology
editLearned borrowing from Old Armenian յապաղիմ (yapałim).
Pronunciation
edit- (Eastern Armenian) IPA(key): /hɑpɑˈʁel/, [hɑpɑʁél]
- (Western Armenian) IPA(key): /hɑbɑˈʁel/, [hɑbɑʁél]
Verb
editհապաղել • (hapaġel)
- (intransitive) to be late, to fall behind, to slow down
Inflection
edit-el conjugation (Eastern Armenian)
| infinitive | հապաղել (hapaġel) | imperfective converb | հապաղում (hapaġum) | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| passive | — | simultaneous converb | հապաղելիս (hapaġelis) | ||||
| causative | հապաղեցնել, հապաղացնել*, հապաղցնել* (hapaġecʻnel, hapaġacʻnel*, hapaġcʻnel*) | perfective converb | հապաղել (hapaġel) | ||||
| aorist stem | հապաղ- (hapaġ-) | future converb I | հապաղելու (hapaġelu) | ||||
| resultative participle | հապաղած (hapaġac) | future converb II | հապաղելիք (hapaġelikʻ) | ||||
| subject participle | հապաղող (hapaġoġ) | connegative converb | հապաղի (hapaġi) | ||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | հապաղում եմ (hapaġum em) | հապաղում ես (hapaġum es) | հապաղում է (hapaġum ē) | հապաղում ենք (hapaġum enkʻ) | հապաղում եք (hapaġum ekʻ) | հապաղում են (hapaġum en) | |
| past imperfective | հապաղում էի (hapaġum ēi) | հապաղում էիր (hapaġum ēir) | հապաղում էր (hapaġum ēr) | հապաղում էինք (hapaġum ēinkʻ) | հապաղում էիք (hapaġum ēikʻ) | հապաղում էին (hapaġum ēin) | |
| future | հապաղելու եմ (hapaġelu em) | հապաղելու ես (hapaġelu es) | հապաղելու է (hapaġelu ē) | հապաղելու ենք (hapaġelu enkʻ) | հապաղելու եք (hapaġelu ekʻ) | հապաղելու են (hapaġelu en) | |
| past future | հապաղելու էի (hapaġelu ēi) | հապաղելու էիր (hapaġelu ēir) | հապաղելու էր (hapaġelu ēr) | հապաղելու էինք (hapaġelu ēinkʻ) | հապաղելու էիք (hapaġelu ēikʻ) | հապաղելու էին (hapaġelu ēin) | |
| present perfect | հապաղել եմ (hapaġel em) | հապաղել ես (hapaġel es) | հապաղել է (hapaġel ē) | հապաղել ենք (hapaġel enkʻ) | հապաղել եք (hapaġel ekʻ) | հապաղել են (hapaġel en) | |
| pluperfect | հապաղել էի (hapaġel ēi) | հապաղել էիր (hapaġel ēir) | հապաղել էր (hapaġel ēr) | հապաղել էինք (hapaġel ēinkʻ) | հապաղել էիք (hapaġel ēikʻ) | հապաղել էին (hapaġel ēin) | |
| aorist (past perfective) | հապաղեցի, հապաղի* (hapaġecʻi, hapaġi*) | հապաղեցիր, հապաղիր* (hapaġecʻir, hapaġir*) | հապաղեց (hapaġecʻ) | հապաղեցինք, հապաղինք* (hapaġecʻinkʻ, hapaġinkʻ*) | հապաղեցիք, հապաղիք* (hapaġecʻikʻ, hapaġikʻ*) | հապաղեցին, հապաղին* (hapaġecʻin, hapaġin*) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | հապաղեմ (hapaġem) | հապաղես (hapaġes) | հապաղի (hapaġi) | հապաղենք (hapaġenkʻ) | հապաղեք (hapaġekʻ) | հապաղեն (hapaġen) | |
| past | հապաղեի (hapaġei) | հապաղեիր (hapaġeir) | հապաղեր (hapaġer) | հապաղեինք (hapaġeinkʻ) | հապաղեիք (hapaġeikʻ) | հապաղեին (hapaġein) | |
| conditional | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| future | կհապաղեմ (khapaġem) | կհապաղես (khapaġes) | կհապաղի (khapaġi) | կհապաղենք (khapaġenkʻ) | կհապաղեք (khapaġekʻ) | կհապաղեն (khapaġen) | |
| past | կհապաղեի (khapaġei) | կհապաղեիր (khapaġeir) | կհապաղեր (khapaġer) | կհապաղեինք (khapaġeinkʻ) | կհապաղեիք (khapaġeikʻ) | կհապաղեին (khapaġein) | |
| imperative | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| — | հապաղի՛ր, հապաղի՛* (hapaġír, hapaġí*) | — | — | հապաղե՛ք, հապաղեցե՛ք** (hapaġékʻ, hapaġecʻékʻ**) | — | ||
| *colloquial **dated | |||||||
-el negative conjugation (Eastern Armenian)
| infinitive | չհապաղել (čʻhapaġel) | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| resultative participle | չհապաղած (čʻhapaġac) | ||||||
| subject participle | չհապաղող (čʻhapaġoġ) | ||||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | չեմ հապաղում (čʻem hapaġum) | չես հապաղում (čʻes hapaġum) | չի հապաղում (čʻi hapaġum) | չենք հապաղում (čʻenkʻ hapaġum) | չեք հապաղում (čʻekʻ hapaġum) | չեն հապաղում (čʻen hapaġum) | |
| past imperfective | չէի հապաղում (čʻēi hapaġum) | չէիր հապաղում (čʻēir hapaġum) | չէր հապաղում (čʻēr hapaġum) | չէինք հապաղում (čʻēinkʻ hapaġum) | չէիք հապաղում (čʻēikʻ hapaġum) | չէին հապաղում (čʻēin hapaġum) | |
| future | չեմ հապաղելու (čʻem hapaġelu) | չես հապաղելու (čʻes hapaġelu) | չի հապաղելու (čʻi hapaġelu) | չենք հապաղելու (čʻenkʻ hapaġelu) | չեք հապաղելու (čʻekʻ hapaġelu) | չեն հապաղելու (čʻen hapaġelu) | |
| past future | չէի հապաղելու (čʻēi hapaġelu) | չէիր հապաղելու (čʻēir hapaġelu) | չէր հապաղելու (čʻēr hapaġelu) | չէինք հապաղելու (čʻēinkʻ hapaġelu) | չէիք հապաղելու (čʻēikʻ hapaġelu) | չէին հապաղելու (čʻēin hapaġelu) | |
| present perfect | չեմ հապաղել (čʻem hapaġel) | չես հապաղել (čʻes hapaġel) | չի հապաղել (čʻi hapaġel) | չենք հապաղել (čʻenkʻ hapaġel) | չեք հապաղել (čʻekʻ hapaġel) | չեն հապաղել (čʻen hapaġel) | |
| pluperfect | չէի հապաղել (čʻēi hapaġel) | չէիր հապաղել (čʻēir hapaġel) | չէր հապաղել (čʻēr hapaġel) | չէինք հապաղել (čʻēinkʻ hapaġel) | չէիք հապաղել (čʻēikʻ hapaġel) | չէին հապաղել (čʻēin hapaġel) | |
| aorist (past perfective) | չհապաղեցի, չհապաղի* (čʻhapaġecʻi, čʻhapaġi*) | չհապաղեցիր, չհապաղիր* (čʻhapaġecʻir, čʻhapaġir*) | չհապաղեց (čʻhapaġecʻ) | չհապաղեցինք, չհապաղինք* (čʻhapaġecʻinkʻ, čʻhapaġinkʻ*) | չհապաղեցիք, չհապաղիք* (čʻhapaġecʻikʻ, čʻhapaġikʻ*) | չհապաղեցին, չհապաղին* (čʻhapaġecʻin, čʻhapaġin*) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | չհապաղեմ (čʻhapaġem) | չհապաղես (čʻhapaġes) | չհապաղի (čʻhapaġi) | չհապաղենք (čʻhapaġenkʻ) | չհապաղեք (čʻhapaġekʻ) | չհապաղեն (čʻhapaġen) | |
| past | չհապաղեի (čʻhapaġei) | չհապաղեիր (čʻhapaġeir) | չհապաղեր (čʻhapaġer) | չհապաղեինք (čʻhapaġeinkʻ) | չհապաղեիք (čʻhapaġeikʻ) | չհապաղեին (čʻhapaġein) | |
| conditional | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| future | չեմ հապաղի (čʻem hapaġi) | չես հապաղի (čʻes hapaġi) | չի հապաղի (čʻi hapaġi) | չենք հապաղի (čʻenkʻ hapaġi) | չեք հապաղի (čʻekʻ hapaġi) | չեն հապաղի (čʻen hapaġi) | |
| past | չէի հապաղի (čʻēi hapaġi) | չէիր հապաղի (čʻēir hapaġi) | չէր հապաղի (čʻēr hapaġi) | չէինք հապաղի (čʻēinkʻ hapaġi) | չէիք հապաղի (čʻēikʻ hapaġi) | չէին հապաղի (čʻēin hapaġi) | |
| imperative | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| — | մի՛ հապաղիր, մի՛ հապաղի* (mí hapaġir, mí hapaġi*) | — | — | մի՛ հապաղեք, մի՛ հապաղեցեք** (mí hapaġekʻ, mí hapaġecʻekʻ**) | — | ||
| *colloquial **dated | |||||||
declension of the nominalized infinitive, u-type, inanimate (Eastern Armenian)
| singular (singulare tantum) | ||||
|---|---|---|---|---|
| nominative | հապաղել (hapaġel) | |||
| dative | հապաղելու (hapaġelu) | |||
| ablative | հապաղելուց (hapaġelucʻ) | |||
| instrumental | հապաղելով (hapaġelov) | |||
| locative | հապաղելում (hapaġelum) | |||
| definite forms | ||||
| nominative | հապաղելը/հապաղելն (hapaġelə/hapaġeln) | |||
| dative | հապաղելուն (hapaġelun) | |||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | հապաղելս (hapaġels) | |||
| dative | հապաղելուս (hapaġelus) | |||
| ablative | հապաղելուցս (hapaġelucʻs) | |||
| instrumental | հապաղելովս (hapaġelovs) | |||
| locative | հապաղելումս (hapaġelums) | |||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | հապաղելդ (hapaġeld) | |||
| dative | հապաղելուդ (hapaġelud) | |||
| ablative | հապաղելուցդ (hapaġelucʻd) | |||
| instrumental | հապաղելովդ (hapaġelovd) | |||
| locative | հապաղելումդ (hapaġelumd) | |||