պաշտպան
Armenian edit
Etymology edit
From Old Armenian պաշտպան (paštpan).
Pronunciation edit
- (Eastern Armenian, standard) IPA(key): [pɑʃtˈpɑn]
- (Western Armenian, standard) IPA(key): [bɑʃtˈbɑn]
Audio (Eastern Armenian) (file)
Noun edit
պաշտպան • (paštpan)
Declension edit
i-type, animate (Eastern Armenian)
| singular | plural | |||
|---|---|---|---|---|
| nominative | պաշտպան (paštpan) | պաշտպաններ (paštpanner) | ||
| dative | պաշտպանի (paštpani) | պաշտպանների (paštpanneri) | ||
| ablative | պաշտպանից (paštpanicʻ) | պաշտպաններից (paštpannericʻ) | ||
| instrumental | պաշտպանով (paštpanov) | պաշտպաններով (paštpannerov) | ||
| locative | — | — | ||
| definite forms | ||||
| nominative | պաշտպանը/պաշտպանն (paštpanə/paštpann) | պաշտպանները/պաշտպաններն (paštpannerə/paštpannern) | ||
| dative | պաշտպանին (paštpanin) | պաշտպաններին (paštpannerin) | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | պաշտպանս (paštpans) | պաշտպաններս (paštpanners) | ||
| dative | պաշտպանիս (paštpanis) | պաշտպաններիս (paštpanneris) | ||
| ablative | պաշտպանիցս (paštpanicʻs) | պաշտպաններիցս (paštpannericʻs) | ||
| instrumental | պաշտպանովս (paštpanovs) | պաշտպաններովս (paštpannerovs) | ||
| locative | — | — | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | պաշտպանդ (paštpand) | պաշտպաններդ (paštpannerd) | ||
| dative | պաշտպանիդ (paštpanid) | պաշտպաններիդ (paštpannerid) | ||
| ablative | պաշտպանիցդ (paštpanicʻd) | պաշտպաններիցդ (paštpannericʻd) | ||
| instrumental | պաշտպանովդ (paštpanovd) | պաշտպաններովդ (paštpannerovd) | ||
| locative | — | — | ||
Old Armenian edit
Etymology edit
An Iranian borrowing, from an unidentified dialect differing from both Middle Persian and Parthian in showing an output -ար- (-ar-) from Proto-Iranian *r̥. Compare Middle Persian [script needed] (pwštykpʾn' /puštībān/, “supporter, bodyguard”), Persian پشتیبان (poštibân, “prop; whatever is leant upon, trusted to”), پشتیوان (poštivân, “bar, prop”). Ultimately from Proto-Iranian *pr̥šti-pāna-. For the constituents see Proto-Iranian *pr̥štáh and -պան (-pan). Doublet of փուշտիպան (pʻuštipan). The later sense "servant" developed under the influence of պաշտեմ (paštem).[1][2]
Noun edit
պաշտպան • (paštpan)
- protector, defender
- պաշտպան սուրբ ― paštpan surb ― patron saint, patron
- պաշտպան դատի ― paštpan dati ― advocate, attorney
- պաշտպան կալ, լինել ումեք ― paštpan kal, linel umekʻ ― to defend, to protect, to assist
- (post-Classical) servant
Declension edit
i-a-type
| singular | plural | ||
|---|---|---|---|
| nominative | պաշտպան (paštpan) | պաշտպանք (paštpankʻ) | |
| genitive | պաշտպանի (paštpani) | պաշտպանաց (paštpanacʻ) | |
| dative | պաշտպանի (paštpani) | պաշտպանաց (paštpanacʻ) | |
| accusative | պաշտպան (paštpan) | պաշտպանս (paštpans) | |
| ablative | պաշտպանէ (paštpanē) | պաշտպանաց (paštpanacʻ) | |
| instrumental | պաշտպանաւ (paštpanaw) | պաշտպանաւք = պաշտպանօք (paštpanawkʻ = paštpanōkʻ) | |
| locative | պաշտպանի (paštpani) | պաշտպանս (paštpans) |
Derived terms edit
- պաշտպանակք (paštpanakkʻ)
- պաշտպանեմ (paštpanem)
- պաշտպանողական (paštpanołakan)
- պաշտպանողօրէն (paštpanołōrēn)
- պաշտպանութիւն (paštpanutʻiwn)
- պաշտպանումն (paštpanumn)
Descendants edit
- Armenian: պաշտպան (paštpan)
References edit
- ^ Hübschmann, Heinrich (1897) Armenische Grammatik. 1. Theil: Armenische Etymologie (in German), Leipzig: Breitkopf & Härtel, page 221
- ^ Ačaṙean, Hračʻeay (1979) “պաշտպան”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, volume IV, Yerevan: University Press, pages 24–25
Further reading edit
- Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “պաշտպան”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Petrosean, Matatʻeay (1879) “պաշտպան”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy