कर्षति

Sanskrit

edit

Alternative forms

edit

Etymology

edit

    From Proto-Indo-Aryan *kárṣati, from Proto-Indo-Iranian *káršati, from Proto-Indo-European *kʷéls-e-ti, from *kʷels- (to pull, drag). Cognate with Avestan 𐬐𐬀𐬭𐬱𐬀𐬌𐬙𐬌 (karšaiti), Persian کشیدن (kešidan). Compare also Old Armenian քարշ (kʻarš), an Iranian borrowing.

    Pronunciation

    edit

    Verb

    edit

    कर्षति (kárṣati) third-singular indicative (class 1, type P, root कृष्)

    1. to draw, drag, pull, tear (RV., AV., ŚBr., etc.)
    2. to lead, conduct (MBh.)
    3. to bend a bow
    4. to master, overpower (Mn., MBh.), R., Pañcat.)
    5. to obtain (Mn.)
    6. to take something from another (Vop.)
    7. to plough (RV., AV., TS., ŚBr., etc.)
    8. to tear out (MBh.)
    9. to pull around, cause pain, torture, torment (Mn., MBh., etc.)

    Conjugation

    edit
    Present: कर्षति (kárṣati), कर्षते (kárṣate)
    Active Mediopassive
    Singular Dual Plural Singular Dual Plural
    Indicative
    Third कर्षति
    kárṣati
    कर्षतः
    kárṣataḥ
    कर्षन्ति
    kárṣanti
    कर्षते
    kárṣate
    कर्षेते
    kárṣete
    कर्षन्ते
    kárṣante
    Second कर्षसि
    kárṣasi
    कर्षथः
    kárṣathaḥ
    कर्षथ
    kárṣatha
    कर्षसे
    kárṣase
    कर्षेथे
    kárṣethe
    कर्षध्वे
    kárṣadhve
    First कर्षामि
    kárṣāmi
    कर्षावः
    kárṣāvaḥ
    कर्षामः / कर्षामसि¹
    kárṣāmaḥ / kárṣāmasi¹
    कर्षे
    kárṣe
    कर्षावहे
    kárṣāvahe
    कर्षामहे
    kárṣāmahe
    Imperative
    Third कर्षतु
    kárṣatu
    कर्षताम्
    kárṣatām
    कर्षन्तु
    kárṣantu
    कर्षताम्
    kárṣatām
    कर्षेताम्
    kárṣetām
    कर्षन्ताम्
    kárṣantām
    Second कर्ष
    kárṣa
    कर्षतम्
    kárṣatam
    कर्षत
    kárṣata
    कर्षस्व
    kárṣasva
    कर्षेथाम्
    kárṣethām
    कर्षध्वम्
    kárṣadhvam
    First कर्षाणि
    kárṣāṇi
    कर्षाव
    kárṣāva
    कर्षाम
    kárṣāma
    कर्षै
    kárṣai
    कर्षावहै
    kárṣāvahai
    कर्षामहै
    kárṣāmahai
    Optative/Potential
    Third कर्षेत्
    kárṣet
    कर्षेताम्
    kárṣetām
    कर्षेयुः
    kárṣeyuḥ
    कर्षेत
    kárṣeta
    कर्षेयाताम्
    kárṣeyātām
    कर्षेरन्
    kárṣeran
    Second कर्षेः
    kárṣeḥ
    कर्षेतम्
    kárṣetam
    कर्षेत
    kárṣeta
    कर्षेथाः
    kárṣethāḥ
    कर्षेयाथाम्
    kárṣeyāthām
    कर्षेध्वम्
    kárṣedhvam
    First कर्षेयम्
    kárṣeyam
    कर्षेव
    kárṣeva
    कर्षेम
    kárṣema
    कर्षेय
    kárṣeya
    कर्षेवहि
    kárṣevahi
    कर्षेमहि
    kárṣemahi
    Subjunctive
    Third कर्षात् / कर्षाति
    kárṣāt / kárṣāti
    कर्षातः
    kárṣātaḥ
    कर्षान्
    kárṣān
    कर्षाते / कर्षातै
    kárṣāte / kárṣātai
    कर्षैते
    kárṣaite
    कर्षन्त / कर्षान्तै
    kárṣanta / kárṣāntai
    Second कर्षाः / कर्षासि
    kárṣāḥ / kárṣāsi
    कर्षाथः
    kárṣāthaḥ
    कर्षाथ
    kárṣātha
    कर्षासे / कर्षासै
    kárṣāse / kárṣāsai
    कर्षैथे
    kárṣaithe
    कर्षाध्वै
    kárṣādhvai
    First कर्षाणि
    kárṣāṇi
    कर्षाव
    kárṣāva
    कर्षाम
    kárṣāma
    कर्षै
    kárṣai
    कर्षावहै
    kárṣāvahai
    कर्षामहै
    kárṣāmahai
    Participles
    कर्षत्
    kárṣat
    कर्षमाण
    kárṣamāṇa
    Notes
    • The subjunctive is only used in Vedic Sanskrit.
    • ¹Vedic
    Imperfect: अकर्षत् (ákarṣat), अकर्षत (ákarṣata)
    Active Mediopassive
    Singular Dual Plural Singular Dual Plural
    Indicative
    Third अकर्षत्
    ákarṣat
    अकर्षताम्
    ákarṣatām
    अकर्षन्
    ákarṣan
    अकर्षत
    ákarṣata
    अकर्षेताम्
    ákarṣetām
    अकर्षन्त
    ákarṣanta
    Second अकर्षः
    ákarṣaḥ
    अकर्षतम्
    ákarṣatam
    अकर्षत
    ákarṣata
    अकर्षथाः
    ákarṣathāḥ
    अकर्षेथाम्
    ákarṣethām
    अकर्षध्वम्
    ákarṣadhvam
    First अकर्षम्
    ákarṣam
    अकर्षाव
    ákarṣāva
    अकर्षाम
    ákarṣāma
    अकर्षे
    ákarṣe
    अकर्षावहि
    ákarṣāvahi
    अकर्षामहि
    ákarṣāmahi

    References

    edit