कर्षति
Sanskrit
editAlternative forms
editAlternative scripts
- কৰ্ষতি (Assamese script)
- ᬓᬃᬱᬢᬶ (Balinese script)
- কর্ষতি (Bengali script)
- 𑰎𑰨𑰿𑰬𑰝𑰰 (Bhaiksuki script)
- 𑀓𑀭𑁆𑀱𑀢𑀺 (Brahmi script)
- ကရ္ၑတိ (Burmese script)
- કર્ષતિ (Gujarati script)
- ਕਰ੍ਸ਼ਤਿ (Gurmukhi script)
- 𑌕𑌰𑍍𑌷𑌤𑌿 (Grantha script)
- ꦏꦂꦰꦠꦶ (Javanese script)
- 𑂍𑂩𑂹𑂭𑂞𑂱 (Kaithi script)
- ಕರ್ಷತಿ (Kannada script)
- កឞ៌តិ (Khmer script)
- ກຣ຺ຩຕິ (Lao script)
- കര്ഷതി (Malayalam script)
- ᡬᠠᡵᢢᠠᢠᡳ (Manchu script)
- 𑘎𑘨𑘿𑘬𑘝𑘱 (Modi script)
- ᢉᠠᠷᢔᠠᢐᠢ (Mongolian script)
- 𑦮𑧈𑧠𑧌𑦽𑧒 (Nandinagari script)
- 𑐎𑐬𑑂𑐲𑐟𑐶 (Newa script)
- କର୍ଷତି (Odia script)
- ꢒꢬ꣄ꢰꢡꢶ (Saurashtra script)
- 𑆑𑆫𑇀𑆰𑆠𑆴 (Sharada script)
- 𑖎𑖨𑖿𑖬𑖝𑖰 (Siddham script)
- කර්ෂති (Sinhalese script)
- 𑩜𑩼 𑪙𑪀𑩫𑩑 (Soyombo script)
- 𑚊𑚤𑚶𑚙𑚮 (Takri script)
- கர்ஷதி (Tamil script)
- కర్షతి (Telugu script)
- กรฺษติ (Thai script)
- ཀ་རྵ་ཏི (Tibetan script)
- 𑒏𑒩𑓂𑒭𑒞𑒱 (Tirhuta script)
- 𑨋𑨫𑩇𑨯𑨙𑨁 (Zanabazar Square script)
Etymology
editFrom Proto-Indo-Aryan *kárṣati, from Proto-Indo-Iranian *káršati, from Proto-Indo-European *kʷéls-e-ti, from *kʷels- (“to pull, drag”). Cognate with Avestan 𐬐𐬀𐬭𐬱𐬀𐬌𐬙𐬌 (karšaiti), Persian کشیدن (kešidan). Compare also Old Armenian քարշ (kʻarš), an Iranian borrowing.
Pronunciation
editVerb
editकर्षति • (kárṣati) third-singular indicative (class 1, type P, root कृष्)
- to draw, drag, pull, tear (RV., AV., ŚBr., etc.)
- to lead, conduct (MBh.)
- to bend a bow
- to master, overpower (Mn., MBh.), R., Pañcat.)
- to obtain (Mn.)
- to take something from another (Vop.)
- to plough (RV., AV., TS., ŚBr., etc.)
- to tear out (MBh.)
- to pull around, cause pain, torture, torment (Mn., MBh., etc.)
Conjugation
editPresent: कर्षति (kárṣati), कर्षते (kárṣate) | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Active | Mediopassive | ||||||
Singular | Dual | Plural | Singular | Dual | Plural | ||
Indicative | |||||||
Third | कर्षति kárṣati |
कर्षतः kárṣataḥ |
कर्षन्ति kárṣanti |
कर्षते kárṣate |
कर्षेते kárṣete |
कर्षन्ते kárṣante | |
Second | कर्षसि kárṣasi |
कर्षथः kárṣathaḥ |
कर्षथ kárṣatha |
कर्षसे kárṣase |
कर्षेथे kárṣethe |
कर्षध्वे kárṣadhve | |
First | कर्षामि kárṣāmi |
कर्षावः kárṣāvaḥ |
कर्षामः / कर्षामसि¹ kárṣāmaḥ / kárṣāmasi¹ |
कर्षे kárṣe |
कर्षावहे kárṣāvahe |
कर्षामहे kárṣāmahe | |
Imperative | |||||||
Third | कर्षतु kárṣatu |
कर्षताम् kárṣatām |
कर्षन्तु kárṣantu |
कर्षताम् kárṣatām |
कर्षेताम् kárṣetām |
कर्षन्ताम् kárṣantām | |
Second | कर्ष kárṣa |
कर्षतम् kárṣatam |
कर्षत kárṣata |
कर्षस्व kárṣasva |
कर्षेथाम् kárṣethām |
कर्षध्वम् kárṣadhvam | |
First | कर्षाणि kárṣāṇi |
कर्षाव kárṣāva |
कर्षाम kárṣāma |
कर्षै kárṣai |
कर्षावहै kárṣāvahai |
कर्षामहै kárṣāmahai | |
Optative/Potential | |||||||
Third | कर्षेत् kárṣet |
कर्षेताम् kárṣetām |
कर्षेयुः kárṣeyuḥ |
कर्षेत kárṣeta |
कर्षेयाताम् kárṣeyātām |
कर्षेरन् kárṣeran | |
Second | कर्षेः kárṣeḥ |
कर्षेतम् kárṣetam |
कर्षेत kárṣeta |
कर्षेथाः kárṣethāḥ |
कर्षेयाथाम् kárṣeyāthām |
कर्षेध्वम् kárṣedhvam | |
First | कर्षेयम् kárṣeyam |
कर्षेव kárṣeva |
कर्षेम kárṣema |
कर्षेय kárṣeya |
कर्षेवहि kárṣevahi |
कर्षेमहि kárṣemahi | |
Subjunctive | |||||||
Third | कर्षात् / कर्षाति kárṣāt / kárṣāti |
कर्षातः kárṣātaḥ |
कर्षान् kárṣān |
कर्षाते / कर्षातै kárṣāte / kárṣātai |
कर्षैते kárṣaite |
कर्षन्त / कर्षान्तै kárṣanta / kárṣāntai | |
Second | कर्षाः / कर्षासि kárṣāḥ / kárṣāsi |
कर्षाथः kárṣāthaḥ |
कर्षाथ kárṣātha |
कर्षासे / कर्षासै kárṣāse / kárṣāsai |
कर्षैथे kárṣaithe |
कर्षाध्वै kárṣādhvai | |
First | कर्षाणि kárṣāṇi |
कर्षाव kárṣāva |
कर्षाम kárṣāma |
कर्षै kárṣai |
कर्षावहै kárṣāvahai |
कर्षामहै kárṣāmahai | |
Participles | |||||||
कर्षत् kárṣat |
कर्षमाण kárṣamāṇa | ||||||
Notes |
|
Imperfect: अकर्षत् (ákarṣat), अकर्षत (ákarṣata) | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|
Active | Mediopassive | |||||
Singular | Dual | Plural | Singular | Dual | Plural | |
Indicative | ||||||
Third | अकर्षत् ákarṣat |
अकर्षताम् ákarṣatām |
अकर्षन् ákarṣan |
अकर्षत ákarṣata |
अकर्षेताम् ákarṣetām |
अकर्षन्त ákarṣanta |
Second | अकर्षः ákarṣaḥ |
अकर्षतम् ákarṣatam |
अकर्षत ákarṣata |
अकर्षथाः ákarṣathāḥ |
अकर्षेथाम् ákarṣethām |
अकर्षध्वम् ákarṣadhvam |
First | अकर्षम् ákarṣam |
अकर्षाव ákarṣāva |
अकर्षाम ákarṣāma |
अकर्षे ákarṣe |
अकर्षावहि ákarṣāvahi |
अकर्षामहि ákarṣāmahi |
References
edit- Monier Williams (1899) “कर्षति”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 306.
Categories:
- Sanskrit terms derived from Proto-Indo-European
- Sanskrit terms inherited from Proto-Indo-European
- Sanskrit terms belonging to the root कृष्
- Sanskrit terms derived from the Proto-Indo-European root *kʷels-
- Sanskrit terms inherited from Proto-Indo-Aryan
- Sanskrit terms derived from Proto-Indo-Aryan
- Sanskrit terms inherited from Proto-Indo-Iranian
- Sanskrit terms derived from Proto-Indo-Iranian
- Sanskrit terms with IPA pronunciation
- Sanskrit lemmas
- Sanskrit verbs
- Sanskrit class 1 verbs
- Sanskrit parasmaipada verbs
- Sanskrit verbs in Devanagari script