तुषार

Sanskrit

Alternative scripts

তুষাৰ (Assamese script)
ᬢᬸᬱᬵᬭ (Balinese script)
তুষার (Bengali script)
𑰝𑰲𑰬𑰯𑰨 (Bhaiksuki script)
𑀢𑀼𑀱𑀸𑀭 (Brahmi script)
တုၑာရ (Burmese script)
તુષાર (Gujarati script)
ਤੁਸ਼ਾਰ (Gurmukhi script)
𑌤𑍁𑌷𑌾𑌰 (Grantha script)
ꦠꦸꦰꦴꦫ (Javanese script)
𑂞𑂳𑂭𑂰𑂩 (Kaithi script)
ತುಷಾರ (Kannada script)
តុឞារ (Khmer script)
ຕຸຩາຣ (Lao script)
തുഷാര (Malayalam script)
ᢠᡠᢢᠠ᠎᠊ᠠᡵᠠ (Manchu script)
𑘝𑘳𑘬𑘰𑘨 (Modi script)
ᢐᠤᢔᠠᢗᠷᠠ᠋ (Mongolian script)
𑦽𑧔𑧌𑧑𑧈 (Nandinagari script)
𑐟𑐸𑐲𑐵𑐬 (Newa script)
ତୁଷାର (Odia script)
ꢡꢸꢰꢵꢬ (Saurashtra script)
𑆠𑆶𑆰𑆳𑆫 (Sharada script)
𑖝𑖲𑖬𑖯𑖨 (Siddham script)
තුෂාර (Sinhalese script)
𑩫𑩒𑪀𑩛𑩼 (Soyombo script)
𑚙𑚰𑚭𑚤 (Takri script)
துஷார (Tamil script)
తుషార (Telugu script)
ตุษาร (Thai script)
ཏུ་ཥཱ་ར (Tibetan script)
𑒞𑒳𑒭𑒰𑒩 (Tirhuta script)
𑨙𑨃𑨯𑨊𑨫 (Zanabazar Square script)

Etymology

Of unclear origin. Perhaps from a Proto-Indo-European *(s)tews-, an extension of *(s)tew- (“to push, hit”), and thus related to Polish stygnąć (“to cool down”). Probably not borrowed from a substrate like Munda. Possibly related to तुहिन (tuhina, “frost, cold”).

Pronunciation

(Vedic) IPA^(key): /tu.ʂɑː.ɾɐ/
(Classical Sanskrit) IPA^(key): /t̪uˈʂɑː.ɾɐ/

Adjective

तुषार • (tuṣāra) stem

cold, frigid

Declension

Masculine a-stem declension of तुषार (tuṣāra)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	तुषारः tuṣāraḥ	तुषारौ / तुषारा¹ tuṣārau / tuṣārā¹	तुषाराः / तुषारासः¹ tuṣārāḥ / tuṣārāsaḥ¹
Vocative	तुषार tuṣāra	तुषारौ / तुषारा¹ tuṣārau / tuṣārā¹	तुषाराः / तुषारासः¹ tuṣārāḥ / tuṣārāsaḥ¹
Accusative	तुषारम् tuṣāram	तुषारौ / तुषारा¹ tuṣārau / tuṣārā¹	तुषारान् tuṣārān
Instrumental	तुषारेण tuṣāreṇa	तुषाराभ्याम् tuṣārābhyām	तुषारैः / तुषारेभिः¹ tuṣāraiḥ / tuṣārebhiḥ¹
Dative	तुषाराय tuṣārāya	तुषाराभ्याम् tuṣārābhyām	तुषारेभ्यः tuṣārebhyaḥ
Ablative	तुषारात् tuṣārāt	तुषाराभ्याम् tuṣārābhyām	तुषारेभ्यः tuṣārebhyaḥ
Genitive	तुषारस्य tuṣārasya	तुषारयोः tuṣārayoḥ	तुषाराणाम् tuṣārāṇām
Locative	तुषारे tuṣāre	तुषारयोः tuṣārayoḥ	तुषारेषु tuṣāreṣu
Notes	¹Vedic

Feminine ā-stem declension of तुषारा (tuṣārā)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	तुषारा tuṣārā	तुषारे tuṣāre	तुषाराः tuṣārāḥ
Vocative	तुषारे tuṣāre	तुषारे tuṣāre	तुषाराः tuṣārāḥ
Accusative	तुषाराम् tuṣārām	तुषारे tuṣāre	तुषाराः tuṣārāḥ
Instrumental	तुषारया / तुषारा¹ tuṣārayā / tuṣārā¹	तुषाराभ्याम् tuṣārābhyām	तुषाराभिः tuṣārābhiḥ
Dative	तुषारायै tuṣārāyai	तुषाराभ्याम् tuṣārābhyām	तुषाराभ्यः tuṣārābhyaḥ
Ablative	तुषारायाः / तुषारायै² tuṣārāyāḥ / tuṣārāyai²	तुषाराभ्याम् tuṣārābhyām	तुषाराभ्यः tuṣārābhyaḥ
Genitive	तुषारायाः / तुषारायै² tuṣārāyāḥ / tuṣārāyai²	तुषारयोः tuṣārayoḥ	तुषाराणाम् tuṣārāṇām
Locative	तुषारायाम् tuṣārāyām	तुषारयोः tuṣārayoḥ	तुषारासु tuṣārāsu
Notes	¹Vedic ²Brāhmaṇas

Neuter a-stem declension of तुषार (tuṣāra)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	तुषारम् tuṣāram	तुषारे tuṣāre	तुषाराणि / तुषारा¹ tuṣārāṇi / tuṣārā¹
Vocative	तुषार tuṣāra	तुषारे tuṣāre	तुषाराणि / तुषारा¹ tuṣārāṇi / tuṣārā¹
Accusative	तुषारम् tuṣāram	तुषारे tuṣāre	तुषाराणि / तुषारा¹ tuṣārāṇi / tuṣārā¹
Instrumental	तुषारेण tuṣāreṇa	तुषाराभ्याम् tuṣārābhyām	तुषारैः / तुषारेभिः¹ tuṣāraiḥ / tuṣārebhiḥ¹
Dative	तुषाराय tuṣārāya	तुषाराभ्याम् tuṣārābhyām	तुषारेभ्यः tuṣārebhyaḥ
Ablative	तुषारात् tuṣārāt	तुषाराभ्याम् tuṣārābhyām	तुषारेभ्यः tuṣārebhyaḥ
Genitive	तुषारस्य tuṣārasya	तुषारयोः tuṣārayoḥ	तुषाराणाम् tuṣārāṇām
Locative	तुषारे tuṣāre	तुषारयोः tuṣārayoḥ	तुषारेषु tuṣāreṣu
Notes	¹Vedic

Noun

तुषार • (tuṣāra) stem, m

frost, cold, snow, mist, dew, thin rain, etc.
camphor

Declension

Masculine a-stem declension of तुषार (tuṣāra)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	तुषारः tuṣāraḥ	तुषारौ / तुषारा¹ tuṣārau / tuṣārā¹	तुषाराः / तुषारासः¹ tuṣārāḥ / tuṣārāsaḥ¹
Vocative	तुषार tuṣāra	तुषारौ / तुषारा¹ tuṣārau / tuṣārā¹	तुषाराः / तुषारासः¹ tuṣārāḥ / tuṣārāsaḥ¹
Accusative	तुषारम् tuṣāram	तुषारौ / तुषारा¹ tuṣārau / tuṣārā¹	तुषारान् tuṣārān
Instrumental	तुषारेण tuṣāreṇa	तुषाराभ्याम् tuṣārābhyām	तुषारैः / तुषारेभिः¹ tuṣāraiḥ / tuṣārebhiḥ¹
Dative	तुषाराय tuṣārāya	तुषाराभ्याम् tuṣārābhyām	तुषारेभ्यः tuṣārebhyaḥ
Ablative	तुषारात् tuṣārāt	तुषाराभ्याम् tuṣārābhyām	तुषारेभ्यः tuṣārebhyaḥ
Genitive	तुषारस्य tuṣārasya	तुषारयोः tuṣārayoḥ	तुषाराणाम् tuṣārāṇām
Locative	तुषारे tuṣāre	तुषारयोः tuṣārayoḥ	तुषारेषु tuṣāreṣu
Notes	¹Vedic

References

Monier Williams (1899) “तुषार”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 452/1.
Mayrhofer, Manfred (2001) Etymologisches Wörterbuch des Altindoarischen [Etymological Dictionary of Old Indo-Aryan]‎^[1] (in German), volume 3, Heidelberg: Carl Winter Universitätsverlag, page 253
Mayrhofer, Manfred (1956) Kurzgefasstes Etymologisches Wörterbuch des Altindischen [A Concise Etymological Sanskrit Dictionary] (in German), volume 1, Heidelberg: Carl Winter Universitätsverlag, page 517