पर्वत
Hindi
editAlternative forms
editEtymology
editLearned borrowing from Sanskrit पर्वत (parvata).
Pronunciation
editNoun
editपर्वत • (parvat) m (Urdu spelling پروت)
Declension
editDeclension of पर्वत (masc cons-stem)
Derived terms
edit- पर्वतीय (parvatīya)
- पर्वतश्रेणी (parvataśreṇī)
Related terms
edit- पार्वती (pārvatī)
Marathi
editEtymology
editLearned borrowing from Sanskrit पर्वत (parvata).
Noun
editपर्वत • (parvat) m
Sanskrit
editAlternative scripts
editAlternative scripts
- পৰ্বত (Assamese script)
- ᬧᬃᬯᬢ (Balinese script)
- পর্বত (Bengali script)
- 𑰢𑰨𑰿𑰪𑰝 (Bhaiksuki script)
- 𑀧𑀭𑁆𑀯𑀢 (Brahmi script)
- ပရွတ (Burmese script)
- પર્વત (Gujarati script)
- ਪਰ੍ਵਤ (Gurmukhi script)
- 𑌪𑌰𑍍𑌵𑌤 (Grantha script)
- ꦥꦂꦮꦠ (Javanese script)
- 𑂣𑂩𑂹𑂫𑂞 (Kaithi script)
- ಪರ್ವತ (Kannada script)
- បវ៌ត (Khmer script)
- ປຣ຺ວຕ (Lao script)
- പര്വത (Malayalam script)
- ᢒᠠᡵᠣᠸᠠᢠᠠ (Manchu script)
- 𑘢𑘨𑘿𑘪𑘝 (Modi script)
- ᢒᠠᠷᢦᢐᠠ᠋ (Mongolian script)
- 𑧂𑧈𑧠𑧊𑦽 (Nandinagari script)
- 𑐥𑐬𑑂𑐰𑐟 (Newa script)
- ପର୍ଵତ (Odia script)
- ꢦꢬ꣄ꢮꢡ (Saurashtra script)
- 𑆥𑆫𑇀𑆮𑆠 (Sharada script)
- 𑖢𑖨𑖿𑖪𑖝 (Siddham script)
- පර්වත (Sinhalese script)
- 𑩰𑩼 𑪙𑩾𑩫 (Soyombo script)
- 𑚞𑚤𑚶𑚦𑚙 (Takri script)
- பர்வத (Tamil script)
- పర్వత (Telugu script)
- ปรฺวต (Thai script)
- པ་རྭ་ཏ (Tibetan script)
- 𑒣𑒩𑓂𑒫𑒞 (Tirhuta script)
- 𑨞𑨫𑩇𑨭𑨙 (Zanabazar Square script)
Etymology
editFrom Proto-Indo-Iranian *párwatas (“mountain, rock”), from Proto-Indo-European *pérwn̥-to-s (“rocky”), from *pérwr̥ (“rock”). Cognate with Avestan 𐬞𐬀𐬎𐬭𐬎𐬎𐬀𐬙𐬁 (pauruuatā, “mountain”), Hittite 𒁉𒂊𒊒 (pé-e-ru /péru/, “rock”), 𒁉𒂊𒊒𒈾𒀭𒍝 (pé-e-ru-na-an-za /pérunanta/, “rocky, craggy”).
Pronunciation
editNoun
editपर्वत • (párvata) stem, m
- mountain, mountain range, height, hill, rock
- c. 1700 BCE – 1200 BCE, Ṛgveda 1.39.5:
- प्र वे॑पयन्ति॒ पर्व॑ता॒न्वि वि॑ञ्चन्ति॒ वन॒स्पती॑न्।
प्रो आ॑रत मरुतो दु॒र्मदा॑ इव॒ देवा॑स॒: सर्व॑या वि॒शा॥- prá vepayanti párvatānví viñcanti vánaspátīn.
pró ārata maruto durmádā iva dévāsa: sárvayā viśā́. - They make the mountains tremble, they drive apart the forest-trees.
Go, divine Maruts, whither you will, with all your progeny, like those intoxicated.
- prá vepayanti párvatānví viñcanti vánaspátīn.
- प्र वे॑पयन्ति॒ पर्व॑ता॒न्वि वि॑ञ्चन्ति॒ वन॒स्पती॑न्।
- an artificial mound or heap (of grain, salt, silver, gold etc. presented to Brahmans)
- the number 7 (from the 7 principal mountain-ranges)
- a fragment of rock, stone
- a (mountain-like) cloud
Declension
editMasculine a-stem declension of पर्वत (párvata) | |||
---|---|---|---|
Singular | Dual | Plural | |
Nominative | पर्वतः párvataḥ |
पर्वतौ / पर्वता¹ párvatau / párvatā¹ |
पर्वताः / पर्वतासः¹ párvatāḥ / párvatāsaḥ¹ |
Vocative | पर्वत párvata |
पर्वतौ / पर्वता¹ párvatau / párvatā¹ |
पर्वताः / पर्वतासः¹ párvatāḥ / párvatāsaḥ¹ |
Accusative | पर्वतम् párvatam |
पर्वतौ / पर्वता¹ párvatau / párvatā¹ |
पर्वतान् párvatān |
Instrumental | पर्वतेन párvatena |
पर्वताभ्याम् párvatābhyām |
पर्वतैः / पर्वतेभिः¹ párvataiḥ / párvatebhiḥ¹ |
Dative | पर्वताय párvatāya |
पर्वताभ्याम् párvatābhyām |
पर्वतेभ्यः párvatebhyaḥ |
Ablative | पर्वतात् párvatāt |
पर्वताभ्याम् párvatābhyām |
पर्वतेभ्यः párvatebhyaḥ |
Genitive | पर्वतस्य párvatasya |
पर्वतयोः párvatayoḥ |
पर्वतानाम् párvatānām |
Locative | पर्वते párvate |
पर्वतयोः párvatayoḥ |
पर्वतेषु párvateṣu |
Notes |
|
Derived terms
edit- पार्वती (pā́rvatī)
Descendants
edit- Ashokan Prakrit: 𑀧𑀯𑀢 (pavata)
- Dardic:
- Pali: pabbata
- → Assamese: পৰ্বত (porrot), পৰ্ব্বত (porrwot) (learned)
- → Bengali: পর্বত (porbot) (learned)
- → Hindustani: (learned)
- → Kannada: ಪರ್ವತ (parvata) (learned)
- → Malayalam: പർവ്വതം (paṟvvataṁ) (learned)
- → Marathi: पर्वत (parvat) (learned)
- → Nepali: पर्बत् (parbat) (learned)
- → Odia: ପର୍ବତ (parbata) (learned)
- → Tamil: பர்வதம் (parvatam), பருவதம் (paruvatam), பருப்பதம் (paruppatam) (learned)
- → Telugu: పర్వతము (parvatamu) (learned)
Adjective
editपर्वत • (párvata)
Declension
editMasculine a-stem declension of पर्वत (párvata) | |||
---|---|---|---|
Singular | Dual | Plural | |
Nominative | पर्वतः párvataḥ |
पर्वतौ / पर्वता¹ párvatau / párvatā¹ |
पर्वताः / पर्वतासः¹ párvatāḥ / párvatāsaḥ¹ |
Vocative | पर्वत párvata |
पर्वतौ / पर्वता¹ párvatau / párvatā¹ |
पर्वताः / पर्वतासः¹ párvatāḥ / párvatāsaḥ¹ |
Accusative | पर्वतम् párvatam |
पर्वतौ / पर्वता¹ párvatau / párvatā¹ |
पर्वतान् párvatān |
Instrumental | पर्वतेन párvatena |
पर्वताभ्याम् párvatābhyām |
पर्वतैः / पर्वतेभिः¹ párvataiḥ / párvatebhiḥ¹ |
Dative | पर्वताय párvatāya |
पर्वताभ्याम् párvatābhyām |
पर्वतेभ्यः párvatebhyaḥ |
Ablative | पर्वतात् párvatāt |
पर्वताभ्याम् párvatābhyām |
पर्वतेभ्यः párvatebhyaḥ |
Genitive | पर्वतस्य párvatasya |
पर्वतयोः párvatayoḥ |
पर्वतानाम् párvatānām |
Locative | पर्वते párvate |
पर्वतयोः párvatayoḥ |
पर्वतेषु párvateṣu |
Notes |
|
Feminine ā-stem declension of पर्वता (párvatā) | |||
---|---|---|---|
Singular | Dual | Plural | |
Nominative | पर्वता párvatā |
पर्वते párvate |
पर्वताः párvatāḥ |
Vocative | पर्वते párvate |
पर्वते párvate |
पर्वताः párvatāḥ |
Accusative | पर्वताम् párvatām |
पर्वते párvate |
पर्वताः párvatāḥ |
Instrumental | पर्वतया / पर्वता¹ párvatayā / párvatā¹ |
पर्वताभ्याम् párvatābhyām |
पर्वताभिः párvatābhiḥ |
Dative | पर्वतायै párvatāyai |
पर्वताभ्याम् párvatābhyām |
पर्वताभ्यः párvatābhyaḥ |
Ablative | पर्वतायाः / पर्वतायै² párvatāyāḥ / párvatāyai² |
पर्वताभ्याम् párvatābhyām |
पर्वताभ्यः párvatābhyaḥ |
Genitive | पर्वतायाः / पर्वतायै² párvatāyāḥ / párvatāyai² |
पर्वतयोः párvatayoḥ |
पर्वतानाम् párvatānām |
Locative | पर्वतायाम् párvatāyām |
पर्वतयोः párvatayoḥ |
पर्वतासु párvatāsu |
Notes |
|
Neuter a-stem declension of पर्वत (párvata) | |||
---|---|---|---|
Singular | Dual | Plural | |
Nominative | पर्वतम् párvatam |
पर्वते párvate |
पर्वतानि / पर्वता¹ párvatāni / párvatā¹ |
Vocative | पर्वत párvata |
पर्वते párvate |
पर्वतानि / पर्वता¹ párvatāni / párvatā¹ |
Accusative | पर्वतम् párvatam |
पर्वते párvate |
पर्वतानि / पर्वता¹ párvatāni / párvatā¹ |
Instrumental | पर्वतेन párvatena |
पर्वताभ्याम् párvatābhyām |
पर्वतैः / पर्वतेभिः¹ párvataiḥ / párvatebhiḥ¹ |
Dative | पर्वताय párvatāya |
पर्वताभ्याम् párvatābhyām |
पर्वतेभ्यः párvatebhyaḥ |
Ablative | पर्वतात् párvatāt |
पर्वताभ्याम् párvatābhyām |
पर्वतेभ्यः párvatebhyaḥ |
Genitive | पर्वतस्य párvatasya |
पर्वतयोः párvatayoḥ |
पर्वतानाम् párvatānām |
Locative | पर्वते párvate |
पर्वतयोः párvatayoḥ |
पर्वतेषु párvateṣu |
Notes |
|
References
edit- Monier Williams (1899) “पर्वत”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 0609/1.
- Mayrhofer, Manfred (1996) Etymologisches Wörterbuch des Altindoarischen [Etymological Dictionary of Old Indo-Aryan][1] (in German), volume 2, Heidelberg: Carl Winter Universitätsverlag, page 99
- Lubotsky, Alexander (2011) The Indo-Aryan Inherited Lexicon (in progress) (Indo-European Etymological Dictionary Project), Leiden University, page 368
Categories:
- Hindi terms derived from Proto-Indo-Aryan
- Hindi terms derived from Proto-Indo-Iranian
- Hindi terms derived from Proto-Indo-European
- Hindi terms borrowed from Sanskrit
- Hindi learned borrowings from Sanskrit
- Hindi terms derived from Sanskrit
- Hindi terms with IPA pronunciation
- Hindi lemmas
- Hindi nouns
- Hindi masculine nouns
- Hindi masculine consonant-stem nouns
- hi:Landforms
- Marathi terms derived from Proto-Indo-Aryan
- Marathi terms derived from Proto-Indo-Iranian
- Marathi terms derived from Proto-Indo-European
- Marathi terms borrowed from Sanskrit
- Marathi learned borrowings from Sanskrit
- Marathi terms derived from Sanskrit
- Marathi lemmas
- Marathi nouns
- Marathi nouns in Devanagari script
- Marathi masculine nouns
- mr:Landforms
- Sanskrit terms derived from Proto-Indo-Aryan
- Sanskrit terms inherited from Proto-Indo-Aryan
- Sanskrit terms inherited from Proto-Indo-Iranian
- Sanskrit terms derived from Proto-Indo-Iranian
- Sanskrit terms inherited from Proto-Indo-European
- Sanskrit terms derived from Proto-Indo-European
- Sanskrit terms with IPA pronunciation
- Sanskrit lemmas
- Sanskrit nouns
- Sanskrit nouns in Devanagari script
- Sanskrit masculine nouns
- Sanskrit terms with quotations
- Sanskrit a-stem nouns
- Sanskrit adjectives
- sa:Landforms