प्रताप
Hindi
editEtymology
editBorrowed from Sanskrit प्रताप (pratāpa).
Pronunciation
editNoun
editप्रताप • (pratāp) m
Declension
editDeclension of प्रताप (masc cons-stem)
Derived terms
edit- प्रतापी (pratāpī)
References
edit- Dāsa, Śyāmasundara (1965–1975) “प्रताप”, in Hindī Śabdasāgara [lit. Sea of Hindi words] (in Hindi), Kashi [Varanasi]: Nagari Pracarini Sabha
- McGregor, Ronald Stuart (1993) “प्रताप”, in The Oxford Hindi-English Dictionary, London: Oxford University Press
Sanskrit
editEtymology
editFrom प्र- (pra-) and ताप (tāpa), lit. 'bringing heat forth'.
Noun
editप्रताप • (pratāpa) stem, m
- bonanza
- opulence, prosperity, wealth
- warmer, heat-giver
- scorcher
- :
- विश्वं प्रतापयति यस्सवित्रादि विभूतिभिः
स श्रीविष्णुः प्रतापन इति संकीर्यते बुधैः- viśvaṃ pratāpayati yassavitrādi vibhūtibhiḥ
sa śrīviṣṇuḥ pratāpana iti saṃkīryate budhaiḥ - Scorcher of worlds, mighty tormenter and frighter:
That is why Lord Vishnu is known as Pratāpa (ie, scorcher)
- viśvaṃ pratāpayati yassavitrādi vibhūtibhiḥ
- विश्वं प्रतापयति यस्सवित्रादि विभूतिभिः
Declension
editMasculine a-stem declension of प्रताप | |||
---|---|---|---|
Nom. sg. | प्रतापः (pratāpaḥ) | ||
Gen. sg. | प्रतापस्य (pratāpasya) | ||
Singular | Dual | Plural | |
Nominative | प्रतापः (pratāpaḥ) | प्रतापौ (pratāpau) | प्रतापाः (pratāpāḥ) |
Vocative | प्रताप (pratāpa) | प्रतापौ (pratāpau) | प्रतापाः (pratāpāḥ) |
Accusative | प्रतापम् (pratāpam) | प्रतापौ (pratāpau) | प्रतापान् (pratāpān) |
Instrumental | प्रतापेण (pratāpeṇa) | प्रतापाभ्याम् (pratāpābhyām) | प्रतापैः (pratāpaiḥ) |
Dative | प्रतापाय (pratāpāya) | प्रतापाभ्याम् (pratāpābhyām) | प्रतापेभ्यः (pratāpebhyaḥ) |
Ablative | प्रतापात् (pratāpāt) | प्रतापाभ्याम् (pratāpābhyām) | प्रतापेभ्यः (pratāpebhyaḥ) |
Genitive | प्रतापस्य (pratāpasya) | प्रतापयोः (pratāpayoḥ) | प्रतापाणाम् (pratāpāṇām) |
Locative | प्रतापे (pratāpe) | प्रतापयोः (pratāpayoḥ) | प्रतापेषु (pratāpeṣu) |
Synonyms
editDescendants
editSee also
edit- प्रतापयति (pratāpayati, “to blaze, to irradiate, to heat”)
References
edit- Monier Williams (1899) “प्रताप”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 661.