cebula

See also: Appendix:Variations of "cebula"

Old Polish

Alternative forms

• cybula

Etymology

Borrowed from Middle High German zibolle, zebülle, zwibole, from Late Latin cēpulla. First attested in 1419.

Pronunciation

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /t͡sɛbulʲa/
• IPA^(key): (15^th CE) /t͡sɛbulʲa/

Noun

cebula f

1. (attested in Masovia, Lesser Poland, Greater Poland) onion (Allium cepa)
   • 1920 [1435], Marceli Handelsman, Antoni Rybarski, Kazimierz Tymieniecki, editors, Najdawniejsze księgi sądowe mazowieckie, volume III, number 1374, Zakroczym:

     Iakom ya ne porwala Ondrzeyowi czibuli z gego ogroda

     [Jakom ja nie porwała Ondrzejowi cybuli z jego ogroda]

   • 1895 [1448–1450], Mikołaj Suled, edited by Franciszek Piekosiński, Tłumaczenia polskie statutów ziemskich, Kodeks Świętosławów, Warka, page 4:

     Dzeszanczina s pełna ma dana bicz wyiąwszi rze­pą, mak, kapustą, cybulyą

     [Dziesięcina z pełna ma dana być wyjąwszy rzepę, mak, kapustę, cybulę]

   • 1900 [1478], Józef Rostafiński, editor, Symbola ad historiam naturalem medii aevi = Średniowieczna historya naturalna w Polsce. Ps 2‎^[1], number 1927:

     Czibula cepe

     [Cybula cepe]

   • 1900 [1484], Józef Rostafiński, editor, Symbola ad historiam naturalem medii aevi = Średniowieczna historya naturalna w Polsce. Ps 2‎^[2], number 5966:

     Cybula cepe

     [Cybula cepe]

   • 1900 [1484], Józef Rostafiński, editor, Symbola ad historiam naturalem medii aevi = Średniowieczna historya naturalna w Polsce. Ps 2‎^[3], number 5967:

     Czibula cepe

     [Cybula cepe]

   • 1900 [1464], Józef Rostafiński, editor, Symbola ad historiam naturalem medii aevi = Średniowieczna historya naturalna w Polsce. Ps 2‎^[4], number 4772:

     Czebula cepe

     [Cebula cepe]

   • 1900 [c. 1465], Józef Rostafiński, editor, Symbola ad historiam naturalem medii aevi = Średniowieczna historya naturalna w Polsce. Ps 2‎^[5], number 3915:

     Czebula ffanula

     [Cebula ffanula]

   • 1907 [c. 1470], Jakub Parkoszowic, edited by Jan Łoś, Traktat o ortografii polskiej‎^[6], Żurawica, Świętokrzyskie Voivodeship, Krakow, page 407:

     In molliter autem asperatis scribatur simplex c sine omni asperacione, ut: cap, cebula, cisz

     [In molliter autem asperatis scribatur simplex c sine omni asperacione, ut: cap, cebula, cisz]

   • 1900 [1472], Józef Rostafiński, editor, Symbola ad historiam naturalem medii aevi = Średniowieczna historya naturalna w Polsce. Ps 2‎^[7], number 539:

     Czebula cepa

     [Cebula cepa]

   • 1900 [c. 1500], Józef Rostafiński, editor, Symbola ad historiam naturalem medii aevi = Średniowieczna historya naturalna w Polsce. Ps 2‎^[8], number 7105:

     Czebula cepe

     [Cebula cepe]

   • c. 1500, Wokabularz lubiński, Lubiń: inkunabuł Archiwum Archidiecezjalnego w Gnieźnie, sygn. Inc. 78d., page 26r:

     Cepe ein zwyfel, cepa idem est czebula

     [Cepe ein zwyfel, cepa idem est cebula]

Derived terms

nouns

• biała cebula
• cebula morska
• cebula zamorska
• czyrwona cebula
• gorzka cebula
• psia cebula
• wilcza cebula
• włoska cebula
• świerzepia cebula

Descendants

• Polish: cebula, cybula, czybula (Middle Polish)
  • → Old Ruthenian: цибу́лꙗ (cibúlja)
• Silesian: cebula, cybula

References

• Boryś, Wiesław (2005) “cebula”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
• Mańczak, Witold (2017) “cebula”, in Polski słownik etymologiczny (in Polish), Kraków: Polska Akademia Umiejętności, →ISBN
• Bańkowski, Andrzej (2000) “cebula”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
• Brückner, Aleksander (1927) “cebula”, in Słownik etymologiczny języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish), Warsaw: Wiedza Powszechna
• K. Nitsch, editor (1954), “cebula, cybula”, in Słownik staropolski (in Polish), volume 1, Warsaw: Polish Academy of Sciences, page 215
• B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “cebula, cybula”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
• Ewa Deptuchowa, Mariusz Frodyma, Katarzyna Jasińska, Magdalena Klapper, Dorota Kołodziej, Mariusz Leńczuk, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, editors (2023), “cebula”, in Rozariusze z polskimi glosami. Internetowa baza danych [Dictionaries of Polish glosses, an Internet database] (in Polish), Kraków: Pracownia Języka Staropolskiego Instytut Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk

Polish

cebule sense 1

cebule sense 2

Alternative forms

• cybula, czybula (Middle Polish)

Etymology

Inherited from Old Polish cebula.

Pronunciation

 

• IPA^(key): /t͡sɛˈbu.la/

• (Middle Polish) IPA^(key): /t͡sɛˈbu.la/
• (Borderlands):
  • (Southern Borderlands) IPA^(key): [t͡sɛˈbu.lʲa]

• Audio 1:

  (file)

• Audio 2:

  (file)

• Rhymes: -ula
• Syllabification: ce‧bu‧la
• Homophone: Cebula

Noun

cebula f (diminutive cebulka, related adjective cebulowy)

2. onion (Allium cepa)
4. onion (bulb of this vegetable)
5. (botany) bulb (bulb-shaped root)

   cebula tulipana ― tulip bulb

6. (architecture) onion-shaped dome of a building

   Hypernym: kopuła

7. (colloquial) turnip (old-fashioned pocket watch)
8. (Southern Borderlands, Kamianets-Podilskyi, derogatory, Drohobych) Synonym of oko

Declension

Declension of cebula

	singular	plural
nominative	cebula	cebule
genitive	cebuli	cebul/cebuli
dative	cebuli	cebulom
accusative	cebulę	cebule
instrumental	cebulą	cebulami
locative	cebuli	cebulach
vocative	cebulo	cebule

Derived terms

adjectives

• cebulasty
• cebulowaty

nouns

• cebula siedmiolatka
• cebulactwo
• cebulanka
• cebularz
• cebulica
• cebulowa

Related terms

adjectives

• cebulkowaty
• cebulkowy

nouns

• cebulowatość

Descendants

• → Old Ruthenian: цибу́лꙗ (cibúlja)

Further reading

• cebula in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• cebula in Polish dictionaries at PWN
• cebula in PWN's encyclopedia
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “cebula”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• Krystyna Siekierska (30.05.2023) “CEBULA”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century]
• Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “cebula”, in Słownik języka polskiego
• Aleksander Zdanowicz (1861) “cebula”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
• J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1900), “cebula”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 1, Warsaw, page 256
• Jan Karłowicz (1900) “cebula”, in Słownik gwar polskich [Dictionary of Polish dialects] (in Polish), volume 1: A do E, Kraków: Akademia Umiejętności, page 161

Silesian

Alternative forms

• cybula

Etymology

Inherited from Old Polish cebula.

Pronunciation

• IPA^(key): /t͡sɛˈbu.la/
• Rhymes: -ula
• Syllabification: ce‧bu‧la

Noun

cebula f (diminutive cebulka, related adjective cebulowy)

1. onion (Allium cepa)

   Synonym: cwibel

Declension

Declension of cebula

	singular	plural
nominative	cebula	cebule
genitive	cebule	cebul/cebulōw
dative	cebuli	cebulōm
accusative	cebulã	cebule
instrumental	cebulōm	cebulami/cebulōma
locative	cebuli	cebulach
vocative	cebulo	cebule

Derived terms

nouns

• cebulŏrka
• cebulŏrz

Further reading

• cebula in dykcjonorz.eu
• cebula in silling.org
• Henryk Jaroszewicz (2022) “cebula”, in Zasady pisowni języka śląskiego (in Polish), Siedlce: Wydawnictwo Naukowe IKR[i]BL, page 67
• Eugeniusz Kosmała (2023) “cebula”, in Dykcjōnôrz Polsko-Ślonskiy (in Silesian), section C, page 8