inaczej

Old Polish

Alternative forms

• inacej

Etymology

Comparative of inako, from Proto-Slavic *jьnako. First attested in the fifteenth century.

Pronunciation

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /inat͡ʃʲɛ(ː)j/
• IPA^(key): (15^th CE) /inat͡ʃʲɛj/, /inat͡ʃʲej/

Adverb

inaczej

1. (attested in Lesser Poland, Greater Poland) otherwise, differently; in a different way

   Synonyms: inak, inakli, inako, inakoć, owak

   • 1895 [Fifteenth century], Franciszek Piekosiński, editor, Tłumaczenia polskie statutów ziemskich. Kodeks Działyńskich I‎^[1], Lesser Poland, page 31:

     (G)dy syą komv smyercz przyda kromye przycziny, tho gest, yszby syą vtlukl abo vtonąl, abo kakole gynaczey (aut alio quovis modo, Sul 41: ktorimkole gynszim obiczayem), tedy chczemy, aby o takyego czlowieka nygedna pomowa any szaloba byla

     [(G)dy się komu śmierć przyda kromie przyczyny, to jest, iżby się utłukł abo utonął, abo kakole jinaczej (aut alio quovis modo, Sul 41: ktorymkole jinszym obyczajem), tedy chcemy, aby o takiego człowieka nijedna pomowa ani żałoba była]

   • Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa‎^[2], page 500:

     Odpovyedzenye mylego Iesusza svoyey myley mathcze..., yze czlovyeka nye chczyal odkupycz ynaczey svą szmyerczv

     [Odpowiedzenie miłego Jesusa swojej miłej matce..., iże człowieka nie chciał odkupić inaczej (niż) swą śmiercią]

   • c. 1500, Wokabularz lubiński, Lubiń: inkunabuł Archiwum Archidiecezjalnego w Gnieźnie, sygn. Inc. 78d., page 122v:

     Secus id est proprie iuxta vel aliter andersz gynączey

     [Secus id est proprie iuxta vel aliter andersz inaczej]

   1. (attested in Greater Poland) differently than
      • 1858 [c. 1408], Wojciech Szurkowski z Ponieca, “Wyroki sądów miejskich czyli ortyle [Urban court rulings i.e. "Ortyls"]”, in Wacław Aleksander Maciejowski, editor, Historia prawodawstw słowiańskich [History of Slavic lawmaking], volume 6, Poniec, page 65:

        Tego ya wam dobrze dowyerzam, ysz vy nye vczynyczye gynaczey, nyszly yako gyesth prawo

        [Tego ja wam dobrze dowierzam, iż wy nie uczynicie jinaczej, niżli jako jest prawo]

Descendants

• Masurian: jénácéj
• Polish: inaczej
• Silesian: inaczyj

References

• Boryś, Wiesław (2005) “inaczej”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
• Sławski, Franciszek (1958-1965) “inaczej”, in Jan Safarewicz, Andrzej Siudut, editors, Słownik etymologiczny języka polskiego [Etymological dictionary of the Polish language] (in Polish), Kraków: Towarzystwo Miłośników Języka Polskiego
• Mańczak, Witold (2017) “inaczej”, in Polski słownik etymologiczny (in Polish), Kraków: Polska Akademia Umiejętności, →ISBN
• Bańkowski, Andrzej (2000) “inaczej”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
• Brückner, Aleksander (1927) “inaczej”, in Słownik etymologiczny języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish), Warsaw: Wiedza Powszechna
• B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “inaczej”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
• Ewa Deptuchowa, Mariusz Frodyma, Katarzyna Jasińska, Magdalena Klapper, Dorota Kołodziej, Mariusz Leńczuk, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, editors (2023), “inaczej”, in Rozariusze z polskimi glosami. Internetowa baza danych [Dictionaries of Polish glosses, an Internet database] (in Polish), Kraków: Pracownia Języka Staropolskiego Instytut Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk

Polish

Alternative forms

• inaczyj, inaczy, inacej, inacyj, inacej, inaczyj, inacyj, inaczy (Middle Polish)

Etymology

Inherited from Old Polish inaczej. Compare Kashubian jinaczi.

Pronunciation

• IPA^(key): /iˈna.t͡ʂɛj/
• (Middle Polish) IPA^(key): /iˈna.t͡ʂɛj/, /iˈna.t͡ʂej/

• Audio:

  (file)

• Rhymes: -at͡ʂɛj
• Syllabification: i‧na‧czej

Adverb

inaczej (not comparable)

1. differently, otherwise (in another way)

   Synonym: odmiennie

   Antonyms: identycznie, jednako, tak samo

   Może masz rację, ale ja myślę inaczej. ― You may be right, but I think otherwise.

Conjunction

inaczej

1. or, or else, otherwise

   Synonyms: bo, bo inaczej, w przeciwnym razie, w przeciwnym wypadku

   Muszę mówić bardzo szybko, inaczej cały efekt przepadnie. ― I have to speak very quickly, otherwise the whole effect is lost.

2. (Middle Polish) in other words

   Synonym: innymi słowy

3. (Middle Polish) otherwise; Further details are uncertain.
   • 1564, J. Mączyński, Lexicon‎^[3], page 6d:

     Alioqui, vel Alioquin Ináczey

     [Alioqui, vel Alioquin Inaczej]

   • 1579, A. Calagius, Synonyma Latina‎^[4], page 16a:

     Inácżey. Aliter, alia ratione, alio pacto

     [Inaczej. Aliter, alia ratione, alio pacto]

   • 1588, A. Calepinus, Dictionarium decem linguarum‎^[5], page 53a:

     Aliusmodi – Ynaczei.

     [Aliusmodi – Inaczej.]

   • 1588, A. Calepinus, Dictionarium decem linguarum‎^[6], page 53a:

     Aliter – Inaczeij.

     [Aliter – Inaczej.]

Particle

inaczej

1. (humorous) used to say that a given trait is not possessed by the given person or object; not

   On jest inteligentny inaczej. ― He is intelligent... not.

2. Ellipsis of inaczej zwany

   Synonyms: a więc, czyli, eo ipso, inaczej mówiąc, innymi słowy, jednym słowem, krótko mówiąc, mianowicie, przeto, słowem, tedy, to jest, toteż, to znaczy, tym samym, więc, w takim razie, w takim układzie, zatem, znaczy, znaczy się

3. in other words, to put it another way

Derived terms

adjectives

• kochający inaczej

 

particles

• inaczej mówiąc
• jakżeby inaczej
• nie inaczej
• tak czy inaczej

 

Related terms

adjective

• inny

 

particle

• indziej

 

Trivia

According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), inaczej is one of the most used words in Polish, appearing 19 times in scientific texts, 1 time in news, 20 times in essays, 26 times in fiction, and 45 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 111 times, making it the 550th most common word in a corpus of 500,000 words.

Further reading

• inaczej in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• inaczej in Polish dictionaries at PWN
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “inaczej, inaczyj, inaczy, inacej, inacyj”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• “INACZEJ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 07.05.2010
• Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “inaczey”, in Słownik języka polskiego
• Aleksander Zdanowicz (1861) “inaczéj”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
• J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1902), “inaczej”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 2, Warsaw, page 87