komórka

See also: komorka, kòmórka, kōmōrka, komórkä, kōmōrkã, komórką, kòmórką, and kòmórkã

Old Polish

Etymology

From komora +‎ -ka. First attested in 1461–1467.

Pronunciation

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /kɔmɔːrka/
• IPA^(key): (15^th CE) /kɔmorka/

Noun

komórka f

1. Diminutive of komora (“room; storage”)
   • 1461-1467, Sermones. Rękopiśmienne ekscerpty pochodzące z rkpsu Archiwum i Biblioteki Krakowskiej Kapituły Katedralnej o sygn. 230 (dawna sygn. 1421/108 Mns) z roku 1461-1467, page 248v:

     Piwnicza vinnø albo comorka in cellam vinariam

     [Piwnicę winną albo komorkę in cellam vinariam]

   • c. 1500, Wokabularz lubiński, inkunabuł Archiwum Archidiecezjalnego w Gnieźnie, sygn. Inc. 78d., page 25v:

     Cella est parua camera ein zell oder kammer komorką

     [Cella est parua camera ein zell oder kammer komórka]

     (please add an English translation of this quotation)

Related terms

adjectives

• komorniczy

 

nouns

• komornica
• komornik
• komornikowic

 

Descendants

• Masurian: komórkä
• Polish: komórka, komorka, kumorka
  • → German: Kamurke
  • → Kashubian: kòmórka (semantic loan)
  • → Russian: камо́рка (kamórka)
  • → Ukrainian: комі́рка (komírka)
• Silesian: kōmōrka

References

• Boryś, Wiesław (2005) “komora”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
• Bańkowski, Andrzej (2000) “komórka”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
• B. Sieradzka-Baziur, editor (2011–2015), “komórka”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
• Ewa Deptuchowa, Mariusz Frodyma, Katarzyna Jasińska, Magdalena Klapper, Dorota Kołodziej, Mariusz Leńczuk, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, editors (2023), “komórka”, in Rozariusze z polskimi glosami. Internetowa baza danych [Dictionaries of Polish glosses, an Internet database] (in Polish), Kraków: Pracownia Języka Staropolskiego Instytut Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk

Polish

komórki

Alternative forms

• komorka, kumorka (Middle Polish)

Etymology

Inherited from Old Polish komórka. By surface analysis, komora +‎ -ka. Sense 2 is a semantic loan from Latin cellula. Sense 6 is a semantic loan from English cell.

Pronunciation

• IPA^(key): /kɔˈmur.ka/
• (Middle Polish) IPA^(key): /kɔˈmor.ka/

• Audio

  (file)

• Rhymes: -urka
• Syllabification: ko‧mór‧ka

Noun

komórka f (diminutive komóreczka, augmentative komóra, related adjective komórkowy)

1. Diminutive of komora (“storage room”); cell (very small room in a building)
3. (biology) cell (any of various chambers in a tissue or organism having specific functions)
4. Ellipsis of telefon komórkowy (“cell phone”).; cell
5. (beekeeping) cell (each of the small hexagonal compartments in a honeycomb)
6. (statistics) cell (unit in a statistical array (a spreadsheet, for example) where a row and a column intersect)
8. (administrative) cell (small group of people forming part of a larger organization)

   Synonym: ogniwo

9. cell (section or compartment of a larger structure)
10. (in the plural, obsolete, children's games) a type of children's game

    Synonym: komórki do wynajęcia

11. (obsolete) divider, separator

    Synonym: przegródka

12. (Middle Polish) Diminutive of komora (“room”)

Declension

Declension of komórka

	singular	plural
nominative	komórka	komórki
genitive	komórki	komórek
dative	komórce	komórkom
accusative	komórkę	komórki
instrumental	komórką	komórkami
locative	komórce	komórkach
vocative	komórko	komórki

Derived terms

nouns

• jednokomórkowiec
• komórczak
• komórka beta
• komórkowiec
• szare komórki
• wielokomórkowiec

 

Descendants

• → German: Kamurke
• → Kashubian: kòmórka (semantic loan)
• → Russian: камо́рка (kamórka)
• → Ukrainian: комі́рка (komírka)

Trivia

According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), komórka is one of the most used words in Polish, appearing 46 times in scientific texts, 1 time in news, 5 times in essays, 3 times in fiction, and 8 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 63 times, making it the 1038th most common word in a corpus of 500,000 words.

Further reading

• komórka in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• komórka in Polish dictionaries at PWN
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “komórka”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• Paweł Kupiszewski (05.09.2022) “KOMÓRKA”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century]
• Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “komórka”, in Słownik języka polskiego‎^[2]
• Aleksander Zdanowicz (1861) “komórka”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861‎^[3]
• J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1902), “komórka”, in Słownik języka polskiego‎^[4] (in Polish), volume 2, Warsaw, page 423
• komórka in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego