rúisc

Irish

Etymology 1

From Middle Irish *rúiscid (“to strip the bark from”), from Old Irish rúsc (“bark”). Compare Scottish Gaelic rùisg.

Verb

rúisc (present analytic rúisceann, future analytic rúiscfidh, verbal noun rúscadh, past participle rúiscthe)

1. to poke (stir up a fire to remove ash or promote burning), stir up

   Synonym: corraigh suas

   An rúisc tú an ghríosach? — Rúisceas.

   Did you poke the embers? — I did.

2. to decorticate, shell, strip

   Synonyms: snamh, scillig, scamh

3. to trounce (beat severely)

   Synonym: gread

Conjugation

conjugation of rúisc (first conjugation – A)

		singular			plural			relative	autonomous
		first	second	third	first	second	third
indicative	present	rúiscim	rúisceann tú; rúiscir†	rúisceann sé, sí	rúiscimid	rúisceann sibh	rúisceann siad; rúiscid†	a rúisceann; a rúisceas	rúisctear
	past	rúisc mé; rúisceas	rúisc tú; rúiscis	rúisc sé, sí	rúisceamar; rúisc muid	rúisc sibh; rúisceabhair	rúisc siad; rúisceadar	a rúisc / ar rúisc*	rúisceadh
	past habitual	rúiscinn	rúiscteá	rúisceadh sé, sí	rúiscimis; rúisceadh muid	rúisceadh sibh	rúiscidís; rúisceadh siad	a rúisceadh / a rúisceadh*	rúisctí
future		rúiscfidh mé; rúiscfead	rúiscfidh tú; rúiscfir†	rúiscfidh sé, sí	rúiscfimid; rúiscfidh muid	rúiscfidh sibh	rúiscfidh siad; rúiscfid†	a rúiscfidh; a rúiscfeas	rúiscfear
conditional		rúiscfinn	rúiscfeá	rúiscfeadh sé, sí	rúiscfimis; rúiscfeadh muid	rúiscfeadh sibh	rúiscfidís; rúiscfeadh siad	a rúiscfeadh / a rúiscfeadh*	rúiscfí
subjunctive	present	go rúisce mé; go rúiscead†	go rúisce tú; go rúiscir†	go rúisce sé, sí	go rúiscimid; go rúisce muid	go rúisce sibh	go rúisce siad; go rúiscid†	—	go rúisctear
	past	dá rúiscinn	dá rúiscteá	dá rúisceadh sé, sí	dá rúiscimis; dá rúisceadh muid	dá rúisceadh sibh	dá rúiscidís; dá rúisceadh siad	—	dá rúisctí
imperative		rúiscim	rúisc	rúisceadh sé, sí	rúiscimis	rúiscigí; rúiscidh†	rúiscidís	—	rúisctear
verbal noun		rúscadh
past participle		rúiscthe

* indirect relative
† archaic or dialect form

Alternative verbal nouns: rúisceadh, rúisceáil

Alternative forms

• rúsc, ruisc
• ruisg, rúisg, rúsg (obsolete)

Noun

rúisc

1. inflection of rúsc:
   1. vocative/genitive singular
   2. nominative/dative plural

Further reading

• Dinneen, Patrick S. (1904) “rúisc”, in Foclóir Gaeḋilge agus Béarla, 1st edition, Dublin: Irish Texts Society, page 583
• Ó Dónaill, Niall (1977) “rúisc”, in Foclóir Gaeilge–Béarla, Dublin: An Gúm, →ISBN

Etymology 2

Alternative forms

• ruisc
• ruisg, rúisg (obsolete)

Noun

rúisc f (genitive singular rúisce, nominative plural rúisceanna)

1. volley, fusillade
2. discharge (act of firing a projectile)
3. large object or person

Declension

Declension of rúisc

Second declension

Bare forms Case Singular Plural Nominative rúisc rúisceanna Vocative a rúisc a rúisceanna Genitive rúisce rúisceanna Dative rúisc rúisceanna

Forms with the definite article Case Singular Plural Nominative an rúisc na rúisceanna Genitive na rúisce na rúisceanna Dative leis an rúisc don rúisc leis na rúisceanna

Derived terms

• rúisceachán

Further reading

• Dinneen, Patrick S. (1904) “ruiscim; rúiscim”, in Foclóir Gaeḋilge agus Béarla, 1st edition, Dublin: Irish Texts Society, page 583
• Ó Dónaill, Niall (1977) “rúisc”, in Foclóir Gaeilge–Béarla, Dublin: An Gúm, →ISBN

Old Irish

Noun

rúisc

1. vocative/genitive singular of rúsc

Mutation

Old Irish mutation
Radical	Lenition	Nasalization
rúisc also rrúisc after a proclitic ending in a vowel	rúisc pronounced with /r(ʲ)-/	unchanged
Note: Some of these forms may be hypothetical. Not every possible mutated form of every word actually occurs.