warunek

Old Polish

Alternative forms

• warunk

Etymology

Borrowed from Middle High German warunge. First attested in 1424. Compare Old Czech varunk.

Pronunciation

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /varu(ː)nɛk/
• IPA^(key): (15^th CE) /varunɛk/

Noun

warunek m inan

1. (law, attested in Greater Poland) obligation to take the place of the first defendant in a trial
   • 1967 [1424], Henryk Kowalewicz, Władysław Kuraszkiewicz, editors, Wielkopolskie roty sądowe XIV-XV wieku, Roty kościańskie, volume III, number 1038, Kościan:

     Jaco Michal ne obsilal Stoyslawa, aby gy w prawe zastampil, yaco mv ranczil za warunk, ale ssą ssam przal ne obsilayącz yego

     [Jako Michał nie obsyłał Stoisława, aby ji w prawie zastąpił, jako mu ręczył za warunk, ale się sam przał nie obsyłając jego]

2. (attested in Lesser Poland) good quality of goods, appropriate grade
   • 1898-2024 [1488–1505], Rocznik Krakowski‎^[1], volume XIII, Nowy Sącz, page 221:

     (Śledzie są) non valencia al. warunek, sed falsificata... et ad usum et vescendum bonis hominibus non valencia

     [(Śledzie są) non valencia al. warunek, sed falsificata... et ad usum et vescendum bonis hominibus non valencia]

Derived terms

adjective

• warunkowy

Descendants

• Polish: warunek
• Silesian: warōnek

References

• B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “warunek”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Polish

Pronunciation

 

• IPA^(key): /vaˈru.nɛk/

• (Middle Polish) IPA^(key): /vaˈru.nɛk/

• Audio:

  (file)

• Rhymes: -unɛk
• Syllabification: wa‧ru‧nek

Etymology 1

Inherited from Old Polish warunek, warunk. Compare German Wahrung.

Noun

warunek m inan (diminutive waruneczek, related adjective warunkowy)

1. condition (factor that must be met for something to happen)
2. (law) condition; requisite, requirement (clause in a contract or agreement indicating that a certain contingency may modify the principal obligation in some way)
3. condition (logical clause or phrase that a conditional statement uses)
4. (university slang) conditional promotion

   Synonym: zaliczenie warunkowe

Declension

Declension of warunek

	singular	plural
nominative	warunek	warunki
genitive	warunku	warunków
dative	warunkowi	warunkom
accusative	warunek	warunki
instrumental	warunkiem	warunkami
locative	warunku	warunkach
vocative	warunku	warunki

Derived terms

nouns

• warunek brzegowy
• warunek dostateczny
• warunek konieczny
• warunek sine qua non
• warunki
• warunkowicz

conjunction

• pod warunkiem, że

verbs

• warunkować impf

Related terms

adjectives

• bezwarunkowy
• uwarunkowany

adverbs

• bezwarunkowo
• warunkowo

nouns

• bezwarunkowość
• uwarunkowanie
• warunkowość

Etymology 2

Borrowed from German Bewährung.

Noun

warunek m inan

1. (obsolete) guarding

   Synonyms: pilnowanie, strzeżenie

2. (collective, military, obsolete) guard (squad responsible for protecting something)

   Synonyms: obstawa, straż

Related terms

adjective

• warowny

adverb

• warownie

nouns

• warownia
• warowność
• warta

interjection

• wara

verbs

• warować impf

Trivia

According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), warunek is one of the most used words in Polish, appearing 104 times in scientific texts, 63 times in news, 148 times in essays, 18 times in fiction, and 7 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 340 times, making it the 148th most common word in a corpus of 500,000 words.

Further reading

• warunek in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• warunek in Polish dictionaries at PWN
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “warunek”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• Paweł Kupiszewski (09.06.2021) “WARUNEK”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century]
• Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “warunek”, in Słownik języka polskiego
• Aleksander Zdanowicz (1861) “warunek”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
• J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1919), “warunek”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 7, Warsaw, page 468