słowo
Lower Sorbian edit
Etymology edit
Inherited from Proto-Slavic *slovo.
Pronunciation edit
Noun edit
słowo n inan (diminutive słowko)
Declension edit
- Alternative genitive plural: słow
Derived terms edit
Further reading edit
- Muka, Arnošt (1921, 1928) “słowo”, in Słownik dolnoserbskeje rěcy a jeje narěcow (in German), St. Petersburg, Prague: ОРЯС РАН, ČAVU; Reprinted Bautzen: Domowina-Verlag, 2008
- Starosta, Manfred (1999) “słowo”, in Dolnoserbsko-nimski słownik / Niedersorbisch-deutsches Wörterbuch (in German), Bautzen: Domowina-Verlag
Masurian edit
Etymology edit
Inherited from Old Polish słowo.
Pronunciation edit
Noun edit
słowo n
- word (sequence of sounds or letters within a language carrying meaning)
- 2018, Antoine de Saint-Exupéry, translated by Paweł Pogorzelski and Psioter ôt Sziatków (Piotr Szatkowski), Małi Princ [The Little Prince], →ISBN, page 45:
- W tém sposobzie Małi Princ, choc niáł dobró woló bzierżóncó szie ôt najrżéniá, pocón wóntpsicz ksiátowém słowám.
- (please add an English translation of this quotation)
Old Polish edit
Etymology edit
Inherited from Proto-Slavic *slovo. First attested in the 14th century.
Pronunciation edit
Noun edit
słowo n (diminutive słówko, augmentative słówce or słówsko)
- word (unit of speech)
- c. 1301-1350, Kazania świętokrzyskie[2], page br 4:
- Zmouil sin bozi sloua uelmy znamenita, gimis casdø dusø zbosnø pobuda
- [Zmowił Syn Boży słowa wielmi znamienita, jimiż każdą duszę zbożną pobudza]
- speech, sermon
- 1853 [1450], Wacław Aleksander Maciejowski, editor, Piśmiennictwo polskie od czasów najdawniejszych aż do roku 1830, volume 4, page 120:
- Na poczathku slova mego prosza szobye na pomocz boga uszyechmocznyego..., by my raczyl szeszlacz dzysz dar ducha swathego
- [Na początku słowa mego proszę sobie na pomoc Boga Wszechmocnego..., by mi raczył zesłać dziś dar Ducha Świętego]
- (in some collocations) insult; slander
- 1967 [1398], Henryk Kowalewicz, Władysław Kuraszkiewicz, editors, Wielkopolskie roty sądowe XIV-XV wieku, Roty kościańskie, volume III, number 40:
- Jacom ne gonil To[to]mislawa anys[m] gy slymi slowi gabal
- [Jakom nie gonił Tomisława aniś[m] ji złymi słowy gabał]
- 1959 [1401], Henryk Kowalewicz, Władysław Kuraszkiewicz, editors, Wielkopolskie roty sądowe XIV-XV wieku, Roty poznańskie, volume I, number 709:
- Czszo Moroslaw vczinil, to vczinil Maczeyowim poczant[e]kem y besla (pro besal) na yego dom y vsdawal mu zla slowa
- [Cso Mirosław uczynił, to uczynił Maciejowym począt[e]kiem i bieżał na jego dom i wzdawał mu zła słowa]
- proverb
- Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa[3], page 249:
- V tem yest slovo prawdzyve (verbum verum Jo 4, 37), yze yny yest, ktory zyvye (pro szyeye), a yny, ktory znye
- [W tem jest słowo prawdziwe (verbum verum Jo 4, 37), iże iny jest, ktory sieje, a iny, ktory żnie]
- letter (unit of writing)
- Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa[4], page 129:
- Przez to slovo rozvmy szyą ya szam s moym oyczem, bo el po zydowsku myeny szye bog
- [Przez to słowo rozumi się ja sam s moim ojcem, bo el po żydowsku mieni sie Bog]
- etymology (study of the origin of terms)
- 1901 [1471], Materiały i Prace Komisji Językowej Akademii Umiejętności w Krakowie, volume V, page 108:
- Slowo ethimoloia (Dan prol.)
- [Słowo ethimoloia (Dan prol.)]
Derived terms edit
- być dobrego słowa impf
- przyć w słowo pf
Descendants edit
Further reading edit
- Boryś, Wiesław (2005) “słowo”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
- B. Sieradzka-Baziur, editor (2011–2015), “słowo”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
Polish edit
Etymology edit
Inherited from Old Polish słowo.
Pronunciation edit
- IPA(key): /ˈswɔ.vɔ/
- (Middle Polish) IPA(key): /ˈsɫɔ.vɔ/
Audio (file) - Rhymes: -ɔvɔ
- Syllabification: sło‧wo
Noun edit
słowo n (diminutive słówko)
- word (sequence of sounds or letters within a language carrying meaning)
- Synonym: wyraz
- word (short oral or written statement) [+ od (genitive) = from whom/what], [+ o (locative) = about whom/what]
- Synonym: wypowiedź
- text; lyric (words of a scientific, literary, or musical work) [+ do (genitive) = for what]
- word (promise, oath, guarantee)
- Synonym: obietnica
- (computing) word (fixed-size group of bits handled as a unit by a machine and which can be stored in or retrieved from a typical register so that it has the same size as such a register)
- (grammar, dated) verb (word that indicates an action, event, or state of being)
- Synonym: czasownik
- (obsolete) say (chance to speak; the right or power to speak)
- Synonym: głos
- (in the plural) lyrics (words of a text, especially a song)
- Synonym: tekst
Declension edit
The instrumental form słowy is obsolete and survives only in set phrases (innymi słowy).
Particle edit
słowo
- (colloquial) used to make a promise; word; you have my word
- Synonym: słowo harcerza
- Near-synonyms: jak babcię kocham, jak Boga kocham, słowo daję, słowo honoru
- (colloquial) used to claim that one is trustworthy, wherein which the first noun may be substituted to match the person's role; (Scout's) honor
Derived terms edit
- słowić impf
- być po słowie impf
- dać słowo pf, dawać słowo impf
- liczyć się ze słowami impf
- mieć ostatnie słowo impf
- nie być ostatnim słowem impf
- nie pisnąć słowa pf
- nie powiedzieć jeszcze ostatniego słowa pf, nie mówić jeszcze ostatniego słowa impf
- nie powiedzieć złego słowa pf, nie mówić złego słowa impf
- nie przebierać w słowach impf
- nie usłyszeć złego słowa pf, nie słyszeć złego słowa impf
- nie znaleźć słów pf, nie znajdować słów impf
- przejść od słów do czynów pf, przechodzić od słów do czynów impf
- rzucić słowa na wiatr pf, rzucać słowa na wiatr impf
- skończyć się na słowach pf, kończyć się na słowach impf
- spijać słowa z ust impf
- szukać słów impf
- trzymać za słowo impf
- uwierzyć na słowo pf, wierzyć na słowo impf
- wejść w słowo pf, wchodzić w słowo impf
- wspomnieć moje słowa pf
- zabraknąć słów pf, brakować słów impf
- zwrócić słowo pf, zwracać słowo impf
Related terms edit
Trivia edit
According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), słowo is one of the most used words in Polish, appearing 39 times in scientific texts, 22 times in news, 31 times in essays, 105 times in fiction, and 57 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 254 times, making it the 205th most common word in a corpus of 500,000 words.[1]
References edit
Further reading edit
- słowo in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- słowo in Polish dictionaries at PWN
- Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “słowo”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
- “SŁOWO”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 2022 May 9
- Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “słowo”, in Słownik języka polskiego[5]
- Aleksander Zdanowicz (1861) “słowo”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861[6]
- J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1915), “słowo”, in Słownik języka polskiego[7] (in Polish), volume 6, Warsaw, page 219
- słowo in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego
- Wanda Decyk-Zięba, editor (2018-2022), “słowo”, in Dydaktyczny Słownik Etymologiczno-historyczny Języka Polskiego [A Didactic, Historical, Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish), →ISBN
Silesian edit
Etymology edit
Inherited from Old Polish słowo.
Pronunciation edit
Noun edit
słowo n
- word (unit of speech)
- Synonym: wyrŏz
- word (promise)
- Synonyms: przisiynga, przirzeczynie
Declension edit
Derived terms edit
Further reading edit
Upper Sorbian edit
Etymology edit
Inherited from Proto-Slavic *slovo.
Pronunciation edit
Noun edit
słowo n (diminutive słowčko)
Declension edit
Derived terms edit
- blabla-słowo n
- dosłowo n
- krótkosłowo n
- njesłowo n
- předsłowo n
- přisłowo n
- słowčkar m pers
- Słowo n
- słowohra f
- słowoskład m inan
- słowoslěd m inan
- słowospyt m inan
- słowotwor m inan
- słowotwórba f
- wusłowo n
Further reading edit
- “słowo” in Soblex