ξεψυχάω

Greek

Etymology

From the modern ξεψυχ(ώ) (“literarlly: the soul comes out of me”) + -άω (-áo). From the mediaeval Byzantine Greek ξεψυχῶ < ἐξεψυχῶ (exepsukhô), from Koine Greek ἐκψύχω (ekpsúkhō, “ancient sense: faint”). The ἐκ- (ek-) > ξε- (xe-). See ψυχή (psukhḗ, “soul”).

Pronunciation

• IPA^(key): /kse.psiˈxa.o/
• Hyphenation: ξε‧ψυ‧χώ

Verb

ξεψυχάω • (xepsycháo) / ξεψυχώ (past ξεψύχησα, passive —, ppp ξεψυχισμένος)

1. (euphemistic) to pass away, pass on, expire, draw one's last breath, bite the dust (to die)

   Ο γνωστός ηθοποιός ξεψύχησε σήμερα το πρωί.

   O gnostós ithopoiós xepsýchise símera to proḯ.

   The well-known actor passed away this morning.

2. (figuratively) to lose one's power, spark or liveliness (due to work, etc)

   Ξεψύχησα από την δουλειά σήμερα.

   Xepsýchisa apó tin douleiá símera.

   Work tired me out today.

3. (figuratively, transitive) to torture someone, to give them hell (put them through stress etc)

   Αυτό το παιδί με ξεψυχάει.

   Aftó to paidí me xepsycháei.

   That child will be the death of me.

Conjugation

ξεψυχάω / ξεψυχώ   (active forms only plus passive perfect participle)

	Active voice ➤
Indicative mood ➤	Imperfective aspect ➤	Perfective aspect ➤
Non-past tenses ➤	Present ➤	Dependent ➤
1 sg	ξεψυχάω, ξεψυχώ	ξεψυχήσω
2 sg	ξεψυχάς	ξεψυχήσεις
3 sg	ξεψυχάει, ξεψυχά	ξεψυχήσει
1 pl	ξεψυχάμε, ξεψυχούμε	ξεψυχήσουμε
2 pl	ξεψυχάτε	ξεψυχήσετε
3 pl	ξεψυχάνε, ξεψυχάν, ξεψυχούν(ε)	ξεψυχήσουν(ε)
Past tenses ➤	Imperfect ➤	Simple past ➤
1 sg	ξεψυχούσα, ξεψύχαγα	ξεψύχησα
2 sg	ξεψυχούσες, ξεψύχαγες	ξεψύχησες
3 sg	ξεψυχούσε, ξεψύχαγε	ξεψύχησε
1 pl	ξεψυχούσαμε, ξεψυχάγαμε	ξεψυχήσαμε
2 pl	ξεψυχούσατε, ξεψυχάγατε	ξεψυχήσατε
3 pl	ξεψυχούσαν(ε), ξεψύχαγαν, (ξεψυχάγανε)	ξεψύχησαν, ξεψυχήσαν(ε)
Future tenses ➤	Continuous ➤	Simple ➤
1 sg	θα ξεψυχάω, θα ξεψυχώ ➤	θα ξεψυχήσω ➤
2,3 sg, 1,2,3 pl	θα ξεψυχάς, …	θα ξεψυχήσεις, …
	Perfect aspect ➤
Present perfect ➤	έχω, έχεις, … ξεψυχήσει	είμαι, είσαι, … ξεψυχισμένος, ‑η, ‑ο ➤ (also passive voice)
Past perfect ➤	είχα, είχες, … ξεψυχήσει	ήμουν, ήσουν, … ξεψυχισμένος, ‑η, ‑ο
Future perfect ➤	θα έχω, θα έχεις, … ξεψυχήσει	θα είμαι, θα είσαι, … ξεψυχισμένος, ‑η, ‑ο
Subjunctive mood ➤	Formed using present, dependent (for simple past) or present perfect from above with a particle (να, ας).
Imperative mood ➤	Imperfective aspect	Perfective aspect
2 sg	[ξεψύχα], ξεψύχαγε	ξεψύχησε, [ξεψύχα]
2 pl	ξεψυχάτε	ξεψυχήστε
Other forms
Active present participle ➤	ξεψυχώντας ➤
Active perfect participle ➤	έχοντας ξεψυχήσει ➤
Passive perfect participle ➤	ξεψυχισμένος, -η, -ο1 ➤
Nonfinite form ➤	ξεψυχήσει
Notes     Appendix:Greek verbs	1. The perfect participle ending -ισμένος, instead of the expected ending ‑ημένος.  • (…) optional or informal.   […] rare.   {…} learned, archaic.  • Multiple forms are shown in order of reducing frequency.  • Periphrastic imperative forms may be produced using the subjunctive.

Synonyms

• (die): σβήνω (svíno) (euphemistic term), πεθαίνω (pethaíno) (non-euphemistic term)
• (torture): βασανίζω (vasanízo) (official term)