ազգ

Armenian

Etymology

Inherited from Old Armenian ազգ (azg).

Pronunciation

(Eastern Armenian) IPA^(key): /ɑzɡ/, [ɑzɡ]
(Western Armenian) IPA^(key): /ɑsk/, [ɑskʰ]
Audio (Eastern Armenian): (file)

Noun

ազգ • (azg)

nation, people
Միավորված ազգերի կազմակերպություն ― Miavorvac azgeri kazmakerputʻyun ― United Nations
(dated or dialectal) family, kin, clan
Synonyms: տոհմ (tohm), գերդաստան (gerdastan)
(dated) species
Synonym: տեսակ (tesak)

Declension

i-type, inanimate (Eastern Armenian)

	singular	plural
nominative	ազգ (azg)	ազգեր (azger)
dative	ազգի (azgi)	ազգերի (azgeri)
ablative	ազգից (azgicʻ)	ազգերից (azgericʻ)
instrumental	ազգով (azgov)	ազգերով (azgerov)
locative	ազգում (azgum)	ազգերում (azgerum)
	definite forms
nominative	ազգը/ազգն (azgə/azgn)	ազգերը/ազգերն (azgerə/azgern)
dative	ազգին (azgin)	ազգերին (azgerin)
	1^st person possessive forms (my)
nominative	ազգս (azgs)	ազգերս (azgers)
dative	ազգիս (azgis)	ազգերիս (azgeris)
ablative	ազգիցս (azgicʻs)	ազգերիցս (azgericʻs)
instrumental	ազգովս (azgovs)	ազգերովս (azgerovs)
locative	ազգումս (azgums)	ազգերումս (azgerums)
	2^nd person possessive forms (your)
nominative	ազգդ (azgd)	ազգերդ (azgerd)
dative	ազգիդ (azgid)	ազգերիդ (azgerid)
ablative	ազգիցդ (azgicʻd)	ազգերիցդ (azgericʻd)
instrumental	ազգովդ (azgovd)	ազգերովդ (azgerovd)
locative	ազգումդ (azgumd)	ազգերումդ (azgerumd)

i-type, inanimate (Western Armenian)

	singular	plural
nominative	ազգ (azg)	ազգեր (azger)
dative	ազգի (azgi)	ազգերու (azgeru)
ablative	ազգէ (azgē)	ազգերէ (azgerē)
instrumental	ազգով (azgov)	ազգերով (azgerov)
	definite forms
nominative	ազգը/ազգն (azgə/azgn)	ազգերը/ազգերն (azgerə/azgern)
dative	ազգին (azgin)	ազգերուն (azgerun)
ablative	ազգէն (azgēn)	ազգերէն (azgerēn)
instrumental	ազգովը/ազգովն (azgovə/azgovn)	ազգերովը/ազգերովն (azgerovə/azgerovn)
	1^st person possessive forms (my)
nominative	ազգս (azgs)	ազգերս (azgers)
dative	ազգիս (azgis)	ազգերուս (azgerus)
ablative	ազգէս (azgēs)	ազգերէս (azgerēs)
instrumental	ազգովս (azgovs)	ազգերովս (azgerovs)
	2^nd person possessive forms (your)
nominative	ազգդ (azgd)	ազգերդ (azgerd)
dative	ազգիդ (azgid)	ազգերուդ (azgerud)
ablative	ազգէդ (azgēd)	ազգերէդ (azgerēd)
instrumental	ազգովդ (azgovd)	ազգերովդ (azgerovd)

Derived terms

ազգամիջյան (azgamiǰyan)
ազգանուն (azganun)
Ազգերի լիգա (Azgeri liga)
ազգովին (azgovin)
ազգուտակ (azgutak)
հայազգի (hayazgi)

Old Armenian

Etymology

An Iranian borrowing: compare Middle Persian [Book Pahlavi needed] (ʾzg /⁠azg⁠/, “branch”), Central Kurdish, Southern Kurdish ھەژگ (hejg, “dried tree branch”), Persian (âzğ, “a thing lopped (as vine-prunings); slip, cutting, scion”). Ultimately from Proto-Indo-Iranian *Hádᶻgas.

Noun

ազգ • (azg)

nation, people
ազգ հայոց ― azg hayocʻ ― the Armenian nation

ազգք և ազինք ― azgkʻ ew azinkʻ ― all nations, all people

անգլիացի յազգէ ― angliacʻi yazgē ― of the English nation, English

ամերիկացի եմ ազգաւ ― amerikacʻi em azgaw ― I am American by birth

գիրք ազգաց ― girkʻ azgacʻ ― Book of Judges

ազգով ― azgov ― with all the nations
generation, race, tribe
յազգէ յազգ ― yazgē yazg ― from age to age, from generation to generation
kind, sort
ազգ կանանց ― azg kanancʻ ― the female sex, the fair sex, the womankind

ազգ մարդկան ― azg mardkan ― the humankind, humanity

ազգք ազգք բանասիրութեան ― azgkʻ azgkʻ banasirutʻean ― the different kinds of literature
manner, way
մի ազգ ― mi azg ― the same, the same manner, equally

ազգ ազգ ― azg azg ― various, different, manifold

Declension

i-a-type

	singular	plural
nominative	ազգ (azg)	ազգք (azgkʻ)
genitive	ազգի (azgi)	ազգաց (azgacʻ)
dative	ազգի (azgi)	ազգաց (azgacʻ)
accusative	ազգ (azg)	ազգս (azgs)
ablative	ազգէ (azgē)	ազգաց (azgacʻ)
instrumental	ազգաւ (azgaw)	ազգաւք = ազգօք (azgawkʻ = azgōkʻ)
locative	ազգի (azgi)	ազգս (azgs)

o-type

	singular	plural
nominative	ազգ (azg)	ազգք (azgkʻ)
genitive	ազգոյ (azgoy)	ազգոց (azgocʻ)
dative	ազգոյ (azgoy)	ազգոց (azgocʻ)
accusative	ազգ (azg)	ազգս (azgs)
ablative	ազգոյ (azgoy)	ազգոց (azgocʻ)
instrumental	ազգով (azgov)	ազգովք (azgovkʻ)
locative	ազգ (azg)	ազգս (azgs)
post-classical

Derived terms

ազատազգի (azatazgi)
ազգաբան (azgaban)
ազգաբանեմ (azgabanem)
ազգաբանութիւն (azgabanutʻiwn)
ազգագլուխ (azgaglux)
ազգագործ (azgagorc)
ազգաթիւ (azgatʻiw)
ազգաթուեմ (azgatʻuem)
ազգախառն (azgaxaṙn)
ազգախառնութիւն (azgaxaṙnutʻiwn)
ազգածին (azgacin)
ազգածութիւն (azgacutʻiwn)
ազգական (azgakan)
ազգականագոյն (azgakanagoyn)
ազգականութիւն (azgakanutʻiwn)
ազգականուհի (azgakanuhi)
ազգակից (azgakicʻ)
ազգակցաբար (azgakcʻabar)
ազգակցագոյն (azgakcʻagoyn)
ազգակցական (azgakcʻakan)
ազգակցապէս (azgakcʻapēs)
ազգակցեմ (azgakcʻem)
ազգակցիմ (azgakcʻim)
ազգակցութիւն (azgakcʻutʻiwn)
ազգահամար (azgahamar)
ազգահամարեմ (azgahamarem)
ազգահամարիմ (azgahamarim)
ազգահամարութիւն (azgahamarutʻiwn)
ազգահանութիւն (azgahanutʻiwn)
ազգահատութիւն (azgahatutʻiwn)
ազգահաւ (azgahaw)
ազգային (azgayin)
ազգաշաղախ (azgašałax)
ազգապետ (azgapet)
ազգապետաբար (azgapetabar)
ազգապետութիւն (azgapetutʻiwn)
ազգապէս (azgapēs)
ազգապիղծ (azgapiłc)
ազգապղծութիւն (azgapłcutʻiwn)
ազգասէր (azgasēr)
ազգասիրութիւն (azgasirutʻiwn)
ազգատ (azgat)
ազգատոհմ (azgatohm)
ազգատոհմակցութիւն (azgatohmakcʻutʻiwn)
ազգատոհմային (azgatohmayin)
ազգացեղութիւն (azgacʻełutʻiwn)
ազգաւորութիւն (azgaworutʻiwn)
ազգի ազգի (azgi azgi)
ազգիկ (azgik)
ազգովիմբ (azgovimb)
ազնուազգութիւն (aznuazgutʻiwn)
աղանազգի (ałanazgi)
ամենազգի (amenazgi)
այլազգ (aylazg)
այլազգաբար (aylazgabar)
այլազգագոյն (aylazgagoyn)
այլազգապէս (aylazgapēs)
այլազգի (aylazgi)
այլազգութիւն (aylazgutʻiwn)
անազգաբար (anazgabar)
անազգական (anazgakan)
անազգակցութիւն (anazgakcʻutʻiwn)
անազգային (anazgayin)
անազգի (anazgi)
աստուածազգի (astuacazgi)
բազմազգեան (bazmazgean)
բազմազգի (bazmazgi)
բազմազգութիւն (bazmazgutʻiwn)
բարէազգի (barēazgi)
բարիազգի (bariazgi)
բիւրազգի (biwrazgi)
դժոխազգի (džoxazgi)
դիւազգի (diwazgi)
թագաւորազգի (tʻagaworazgi)
լաւազգի (lawazgi)
համազգի (hamazgi)
համազգութիւն (hamazgutʻiwn)
հոմազգի (homazgi)
ճոխազգի (čoxazgi)
մեծազգի (mecazgi)
մեծազգութիւն (mecazgutʻiwn)
մերազգեայ (merazgeay)
միազգ (miazg)
միազգի (miazgi)
ներազգի (nerazgi)
նոյնազգի (noynazgi)
չազգ (čʻazg)
չազգականութիւն (čʻazgakanutʻiwn)
չարազգեայ (čʻarazgeay)
չարազգի (čʻarazgi)
չհամազգի (čʻhamazgi)
սեռազգային (seṙazgayin)
վայելչազգեաց (vayelčʻazgeacʻ)
վատազգի (vatazgi)
վատազգութիւն (vatazgutʻiwn)
վատթարազգի (vattʻarazgi)
վեհազգի (vehazgi)
քաջազգի (kʻaǰazgi)
քաջազգութիւն (kʻaǰazgutʻiwn)
օտարազգի (ōtarazgi)

Descendants

Armenian: ազգ (azg)

References

Ačaṙean, Hračʻeay (1971) “ազգ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, volume I, Yerevan: University Press, pages 84—85
Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836) “ազգ”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), volume I, Venice: S. Lazarus Armenian Academy, pages 6–7
MacKenzie, D. N. (1971) A concise Pahlavi dictionary, London, New York, Toronto: Oxford University Press, page 16
Olsen, Birgit Anette (1999) The noun in Biblical Armenian: origin and word-formation: with special emphasis on the Indo-European heritage (Trends in linguistics. Studies and monographs; 119), Berlin, New York: Mouton de Gruyter, page 862
Patrubány, L. v. (1902/1903) “Idg. *e/ozg¹h im Armenischen”, in Indogermanische Forschungen (in German), volume 13, pages 124–125
Petrosean, Matatʻeay (1879) “ազգ”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy, pages 2–3
Pokorny, Julius (1959) Indogermanisches etymologisches Wörterbuch [Indo-European Etymological Dictionary] (in German), volume 3, Bern, München: Francke Verlag, page 786