առագաստ

Armenian

Etymology

From Old Armenian առագաստ (aṙagast). The word must have also meant “room”, whence by extension “wine-pressing room” → “wine-press”.

Pronunciation

• (Eastern Armenian) IPA^(key): /ɑrɑˈɡɑst/, [ɑrɑɡɑ́st]
• (Western Armenian) IPA^(key): /ɑrɑˈkɑsd/, [ɑrɑkʰɑ́st]

• Audio (Eastern Armenian):

  (file)

Noun

առագաստ • (aṙagast)

1. sail of a ship

   Synonym: (dialectal) ելքեն (elkʻen)

2. curtain
3. nuptial chamber
4. (dialectal) wine-press

Declension

i-type, inanimate (Eastern Armenian)
	singular	plural
nominative	առագաստ (aṙagast)	առագաստներ (aṙagastner)
dative	առագաստի (aṙagasti)	առագաստների (aṙagastneri)
ablative	առագաստից (aṙagasticʻ)	առագաստներից (aṙagastnericʻ)
instrumental	առագաստով (aṙagastov)	առագաստներով (aṙagastnerov)
locative	առագաստում (aṙagastum)	առագաստներում (aṙagastnerum)
	definite forms
nominative	առագաստը/առագաստն (aṙagastə/aṙagastn)	առագաստները/առագաստներն (aṙagastnerə/aṙagastnern)
dative	առագաստին (aṙagastin)	առագաստներին (aṙagastnerin)
	1st person possessive forms (my)
nominative	առագաստս (aṙagasts)	առագաստներս (aṙagastners)
dative	առագաստիս (aṙagastis)	առագաստներիս (aṙagastneris)
ablative	առագաստիցս (aṙagasticʻs)	առագաստներիցս (aṙagastnericʻs)
instrumental	առագաստովս (aṙagastovs)	առագաստներովս (aṙagastnerovs)
locative	առագաստումս (aṙagastums)	առագաստներումս (aṙagastnerums)
	2nd person possessive forms (your)
nominative	առագաստդ (aṙagastd)	առագաստներդ (aṙagastnerd)
dative	առագաստիդ (aṙagastid)	առագաստներիդ (aṙagastnerid)
ablative	առագաստիցդ (aṙagasticʻd)	առագաստներիցդ (aṙagastnericʻd)
instrumental	առագաստովդ (aṙagastovd)	առագաստներովդ (aṙagastnerovd)
locative	առագաստումդ (aṙagastumd)	առագաստներումդ (aṙagastnerumd)

Old Armenian

Etymology

From the preposition առ (aṙ) +‎ ագ- (ag-, “to put on clothes”) +‎ -ստ (-st). Alternatively, from the same preposition առա- (aṙa-) + Proto-Armenian *wst-, from Proto-Indo-European *us-t-h₂-ós, *us-t-h₂-ós, genitive of *wés-t-eh₂-, from *wes- (“to be dressed”), whence զգեստ (zgest), and cognate with Ancient Greek ἐσθής (esthḗs).

Noun

առագաստ • (aṙagast)

1. curtain, veil, net
2. nuptial canopy
3. (by extension) bridal chamber

   մանկունք առագաստի ― mankunkʻ aṙagasti ― young persons that accompany the bridegroom, paranymphs

4. (figuratively) pretext meant to hide something
5. tent, pavillon
6. sail of a ship

   առագաստ պարզել, վերացուցանել ― aṙagast parzel, veracʻucʻanel ― to sail

   իջուցանել զառագաստ ― iǰucʻanel zaṙagast ― to strike sail

7. (anatomy) cornea
8. (anatomy) diaphragm

Declension

i-type

	singular		plural
nominative	առագաստ (aṙagast)		առագաստք (aṙagastkʻ)
genitive	առագաստի (aṙagasti)		առագաստից (aṙagasticʻ)
dative	առագաստի (aṙagasti)		առագաստից (aṙagasticʻ)
accusative	առագաստ (aṙagast)		առագաստս (aṙagasts)
ablative	առագաստէ (aṙagastē)		առագաստից (aṙagasticʻ)
instrumental	առագաստիւ (aṙagastiw)		առագաստիւք (aṙagastiwkʻ)
locative	առագաստի (aṙagasti)		առագաստս (aṙagasts)

i-a-type

	singular		plural
nominative	առագաստ (aṙagast)		առագաստք (aṙagastkʻ)
genitive	առագաստի (aṙagasti)		առագաստաց (aṙagastacʻ)
dative	առագաստի (aṙagasti)		առագաստաց (aṙagastacʻ)
accusative	առագաստ (aṙagast)		առագաստս (aṙagasts)
ablative	առագաստէ (aṙagastē)		առագաստաց (aṙagastacʻ)
instrumental	առագաստաւ (aṙagastaw)		առագաստաւք = առագաստօք (aṙagastawkʻ = aṙagastōkʻ)
locative	առագաստի (aṙagasti)		առագաստս (aṙagasts)

Derived terms

• անառագաստ (anaṙagast)
• առագաստաբար (aṙagastabar)
• առագաստական (aṙagastakan)
• առագաստաձեւ (aṙagastajew)
• առագաստանուէր (aṙagastanuēr)
• առագաստասպաս (aṙagastaspas)
• առագաստափակ (aṙagastapʻak)
• առագաստափար (aṙagastapʻar)
• առագաստեմ (aṙagastem)
• առագաստեցուցանեմ (aṙagastecʻucʻanem)
• առագաստիկ (aṙagastik)
• երեքառագաստեան (erekʻaṙagastean)

 

Descendants

• Armenian: առագաստ (aṙagast)

Further reading

• Petrosean, Matatʻeay (1879) “առագաստ”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn, Venice: S. Lazarus Armenian Academy
• Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “առագաստ”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy