խնամել
Armenian
editEtymology
editFrom Old Armenian խնամել (xnamel).
Pronunciation
edit- (Eastern Armenian) IPA(key): /χənɑˈmel/, [χənɑmél]
- (Western Armenian) IPA(key): /χənɑˈmel/, [χənɑmél]
- Hyphenation: խը‧նա‧մել
Verb
editխնամել • (xnamel)
- to care for, to look after, to nurture
- to nurse, to tend, to treat
- (of animals) to keep, to look after, to take care of
- (of the land) to cultivate, to prepare, to treat
- (of something or someone) to harbor, to nurse, to foster (such as an idea or person)
- (figuratively) to keep alive, to invigorate, to excite
Declension
editnominalised infinitive, u-type, inanimate (Eastern Armenian)
Conjugation
edit-el conjugation (Eastern Armenian)
| infinitive | խնամել (xnamel) | imperfective converb | խնամում (xnamum) | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| passive | խնամվել (xnamvel) | simultaneous converb | խնամելիս (xnamelis) | ||||
| causative | — | perfective converb | խնամել (xnamel) | ||||
| aorist stem | խնամ- (xnam-) | future converb I | խնամելու (xnamelu) | ||||
| resultative participle | խնամած (xnamac) | future converb II | խնամելիք (xnamelikʻ) | ||||
| subject participle | խնամող (xnamoġ) | connegative converb | խնամի (xnami) | ||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | խնամում եմ (xnamum em) | խնամում ես (xnamum es) | խնամում է (xnamum ē) | խնամում ենք (xnamum enkʻ) | խնամում եք (xnamum ekʻ) | խնամում են (xnamum en) | |
| past imperfective | խնամում էի (xnamum ēi) | խնամում էիր (xnamum ēir) | խնամում էր (xnamum ēr) | խնամում էինք (xnamum ēinkʻ) | խնամում էիք (xnamum ēikʻ) | խնամում էին (xnamum ēin) | |
| future | խնամելու եմ (xnamelu em) | խնամելու ես (xnamelu es) | խնամելու է (xnamelu ē) | խնամելու ենք (xnamelu enkʻ) | խնամելու եք (xnamelu ekʻ) | խնամելու են (xnamelu en) | |
| past future | խնամելու էի (xnamelu ēi) | խնամելու էիր (xnamelu ēir) | խնամելու էր (xnamelu ēr) | խնամելու էինք (xnamelu ēinkʻ) | խնամելու էիք (xnamelu ēikʻ) | խնամելու էին (xnamelu ēin) | |
| present perfect | խնամել եմ (xnamel em) | խնամել ես (xnamel es) | խնամել է (xnamel ē) | խնամել ենք (xnamel enkʻ) | խնամել եք (xnamel ekʻ) | խնամել են (xnamel en) | |
| pluperfect | խնամել էի (xnamel ēi) | խնամել էիր (xnamel ēir) | խնամել էր (xnamel ēr) | խնամել էինք (xnamel ēinkʻ) | խնամել էիք (xnamel ēikʻ) | խնամել էին (xnamel ēin) | |
| aorist (past perfective) | խնամեցի, խնամի* (xnamecʻi, xnami*) | խնամեցիր, խնամիր* (xnamecʻir, xnamir*) | խնամեց (xnamecʻ) | խնամեցինք, խնամինք* (xnamecʻinkʻ, xnaminkʻ*) | խնամեցիք, խնամիք* (xnamecʻikʻ, xnamikʻ*) | խնամեցին, խնամին* (xnamecʻin, xnamin*) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | խնամեմ (xnamem) | խնամես (xnames) | խնամի (xnami) | խնամենք (xnamenkʻ) | խնամեք (xnamekʻ) | խնամեն (xnamen) | |
| past | խնամեի (xnamei) | խնամեիր (xnameir) | խնամեր (xnamer) | խնամեինք (xnameinkʻ) | խնամեիք (xnameikʻ) | խնամեին (xnamein) | |
| conditional | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| future | կխնամեմ (kxnamem) | կխնամես (kxnames) | կխնամի (kxnami) | կխնամենք (kxnamenkʻ) | կխնամեք (kxnamekʻ) | կխնամեն (kxnamen) | |
| past | կխնամեի (kxnamei) | կխնամեիր (kxnameir) | կխնամեր (kxnamer) | կխնամեինք (kxnameinkʻ) | կխնամեիք (kxnameikʻ) | կխնամեին (kxnamein) | |
| imperative | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| — | խնամի՛ր, խնամի՛* (xnamír, xnamí*) | — | — | խնամե՛ք, խնամեցե՛ք** (xnamékʻ, xnamecʻékʻ**) | — | ||
| *colloquial **dated | |||||||
-el negative conjugation (Eastern Armenian)
| infinitive | չխնամել (čʻxnamel) | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| resultative participle | չխնամած (čʻxnamac) | ||||||
| subject participle | չխնամող (čʻxnamoġ) | ||||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | չեմ խնամում (čʻem xnamum) | չես խնամում (čʻes xnamum) | չի խնամում (čʻi xnamum) | չենք խնամում (čʻenkʻ xnamum) | չեք խնամում (čʻekʻ xnamum) | չեն խնամում (čʻen xnamum) | |
| past imperfective | չէի խնամում (čʻēi xnamum) | չէիր խնամում (čʻēir xnamum) | չէր խնամում (čʻēr xnamum) | չէինք խնամում (čʻēinkʻ xnamum) | չէիք խնամում (čʻēikʻ xnamum) | չէին խնամում (čʻēin xnamum) | |
| future | չեմ խնամելու (čʻem xnamelu) | չես խնամելու (čʻes xnamelu) | չի խնամելու (čʻi xnamelu) | չենք խնամելու (čʻenkʻ xnamelu) | չեք խնամելու (čʻekʻ xnamelu) | չեն խնամելու (čʻen xnamelu) | |
| past future | չէի խնամելու (čʻēi xnamelu) | չէիր խնամելու (čʻēir xnamelu) | չէր խնամելու (čʻēr xnamelu) | չէինք խնամելու (čʻēinkʻ xnamelu) | չէիք խնամելու (čʻēikʻ xnamelu) | չէին խնամելու (čʻēin xnamelu) | |
| present perfect | չեմ խնամել (čʻem xnamel) | չես խնամել (čʻes xnamel) | չի խնամել (čʻi xnamel) | չենք խնամել (čʻenkʻ xnamel) | չեք խնամել (čʻekʻ xnamel) | չեն խնամել (čʻen xnamel) | |
| pluperfect | չէի խնամել (čʻēi xnamel) | չէիր խնամել (čʻēir xnamel) | չէր խնամել (čʻēr xnamel) | չէինք խնամել (čʻēinkʻ xnamel) | չէիք խնամել (čʻēikʻ xnamel) | չէին խնամել (čʻēin xnamel) | |
| aorist (past perfective) | չխնամեցի, չխնամի* (čʻxnamecʻi, čʻxnami*) | չխնամեցիր, չխնամիր* (čʻxnamecʻir, čʻxnamir*) | չխնամեց (čʻxnamecʻ) | չխնամեցինք, չխնամինք* (čʻxnamecʻinkʻ, čʻxnaminkʻ*) | չխնամեցիք, չխնամիք* (čʻxnamecʻikʻ, čʻxnamikʻ*) | չխնամեցին, չխնամին* (čʻxnamecʻin, čʻxnamin*) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | չխնամեմ (čʻxnamem) | չխնամես (čʻxnames) | չխնամի (čʻxnami) | չխնամենք (čʻxnamenkʻ) | չխնամեք (čʻxnamekʻ) | չխնամեն (čʻxnamen) | |
| past | չխնամեի (čʻxnamei) | չխնամեիր (čʻxnameir) | չխնամեր (čʻxnamer) | չխնամեինք (čʻxnameinkʻ) | չխնամեիք (čʻxnameikʻ) | չխնամեին (čʻxnamein) | |
| conditional | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| future | չեմ խնամի (čʻem xnami) | չես խնամի (čʻes xnami) | չի խնամի (čʻi xnami) | չենք խնամի (čʻenkʻ xnami) | չեք խնամի (čʻekʻ xnami) | չեն խնամի (čʻen xnami) | |
| past | չէի խնամի (čʻēi xnami) | չէիր խնամի (čʻēir xnami) | չէր խնամի (čʻēr xnami) | չէինք խնամի (čʻēinkʻ xnami) | չէիք խնամի (čʻēikʻ xnami) | չէին խնամի (čʻēin xnami) | |
| imperative | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| — | մի՛ խնամիր, մի՛ խնամի* (mí xnamir, mí xnami*) | — | — | մի՛ խնամեք, մի՛ խնամեցեք** (mí xnamekʻ, mí xnamecʻekʻ**) | — | ||
| *colloquial **dated | |||||||
declension of the nominalized infinitive, u-type, inanimate (Eastern Armenian)
| singular (singulare tantum) | ||||
|---|---|---|---|---|
| nominative | խնամել (xnamel) | |||
| dative | խնամելու (xnamelu) | |||
| ablative | խնամելուց (xnamelucʻ) | |||
| instrumental | խնամելով (xnamelov) | |||
| locative | խնամելում (xnamelum) | |||
| definite forms | ||||
| nominative | խնամելը/խնամելն (xnamelə/xnameln) | |||
| dative | խնամելուն (xnamelun) | |||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | խնամելս (xnamels) | |||
| dative | խնամելուս (xnamelus) | |||
| ablative | խնամելուցս (xnamelucʻs) | |||
| instrumental | խնամելովս (xnamelovs) | |||
| locative | խնամելումս (xnamelums) | |||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | խնամելդ (xnameld) | |||
| dative | խնամելուդ (xnamelud) | |||
| ablative | խնամելուցդ (xnamelucʻd) | |||
| instrumental | խնամելովդ (xnamelovd) | |||
| locative | խնամելումդ (xnamelumd) | |||
Old Armenian
editVerb
editխնամել • (xnamel)
- infinitive of խնամեմ (xnamem)