կռահել

Armenian

Etymology

From Middle Armenian կռահել (kṙahel).

Pronunciation

(Eastern Armenian) IPA^(key): /kərɑˈhel/, [kərɑhél]
(Western Armenian) IPA^(key): /ɡərɑˈhel/, [ɡərɑhél]
Hyphenation: կը‧ռա‧հել

Verb

կռահել • (kṙahel)

to conjecture, to infer, to guess
to notice, to remark, to observe
to construe, to interpret, to understand

Inflection

-el conjugation (Eastern Armenian)

person		singular			plural
infinitive		կռահել (kṙahel)		imperfective converb		կռահում (kṙahum)
passive		կռահվել (kṙahvel)		simultaneous converb		կռահելիս (kṙahelis)
causative		—		perfective converb		կռահել (kṙahel)
aorist stem		կռահ- (kṙah-)		future converb I		կռահելու (kṙahelu)
resultative participle		կռահած (kṙahac)		future converb II		կռահելիք (kṙahelikʻ)
subject participle		կռահող (kṙahoġ)		connegative converb		կռահի (kṙahi)
person		1^st person	2^nd person	3^rd person	1^st person	2^nd person	3^rd person
indicative		ես	դու	նա	մենք	դուք	նրանք
	present	կռահում եմ (kṙahum em)	կռահում ես (kṙahum es)	կռահում է (kṙahum ē)	կռահում ենք (kṙahum enkʻ)	կռահում եք (kṙahum ekʻ)	կռահում են (kṙahum en)
	past imperfective	կռահում էի (kṙahum ēi)	կռահում էիր (kṙahum ēir)	կռահում էր (kṙahum ēr)	կռահում էինք (kṙahum ēinkʻ)	կռահում էիք (kṙahum ēikʻ)	կռահում էին (kṙahum ēin)
	future	կռահելու եմ (kṙahelu em)	կռահելու ես (kṙahelu es)	կռահելու է (kṙahelu ē)	կռահելու ենք (kṙahelu enkʻ)	կռահելու եք (kṙahelu ekʻ)	կռահելու են (kṙahelu en)
	past future	կռահելու էի (kṙahelu ēi)	կռահելու էիր (kṙahelu ēir)	կռահելու էր (kṙahelu ēr)	կռահելու էինք (kṙahelu ēinkʻ)	կռահելու էիք (kṙahelu ēikʻ)	կռահելու էին (kṙahelu ēin)
	present perfect	կռահել եմ (kṙahel em)	կռահել ես (kṙahel es)	կռահել է (kṙahel ē)	կռահել ենք (kṙahel enkʻ)	կռահել եք (kṙahel ekʻ)	կռահել են (kṙahel en)
	pluperfect	կռահել էի (kṙahel ēi)	կռահել էիր (kṙahel ēir)	կռահել էր (kṙahel ēr)	կռահել էինք (kṙahel ēinkʻ)	կռահել էիք (kṙahel ēikʻ)	կռահել էին (kṙahel ēin)
	aorist (past perfective)	կռահեցի, կռահի* (kṙahecʻi, kṙahi*)	կռահեցիր, կռահիր* (kṙahecʻir, kṙahir*)	կռահեց (kṙahecʻ)	կռահեցինք, կռահինք* (kṙahecʻinkʻ, kṙahinkʻ*)	կռահեցիք, կռահիք* (kṙahecʻikʻ, kṙahikʻ*)	կռահեցին, կռահին* (kṙahecʻin, kṙahin*)
subjunctive		ես	դու	նա	մենք	դուք	նրանք
	present	կռահեմ (kṙahem)	կռահես (kṙahes)	կռահի (kṙahi)	կռահենք (kṙahenkʻ)	կռահեք (kṙahekʻ)	կռահեն (kṙahen)
	past	կռահեի (kṙahei)	կռահեիր (kṙaheir)	կռահեր (kṙaher)	կռահեինք (kṙaheinkʻ)	կռահեիք (kṙaheikʻ)	կռահեին (kṙahein)
conditional		ես	դու	նա	մենք	դուք	նրանք
	future	կկռահեմ (kkṙahem)	կկռահես (kkṙahes)	կկռահի (kkṙahi)	կկռահենք (kkṙahenkʻ)	կկռահեք (kkṙahekʻ)	կկռահեն (kkṙahen)
	past	կկռահեի (kkṙahei)	կկռահեիր (kkṙaheir)	կկռահեր (kkṙaher)	կկռահեինք (kkṙaheinkʻ)	կկռահեիք (kkṙaheikʻ)	կկռահեին (kkṙahein)
imperative		—	(դու)	—	—	(դուք)	—
imperative		—	կռահի՛ր, կռահի՛* (kṙahír, kṙahí*)	—	—	կռահե՛ք, կռահեցե՛ք (kṙahékʻ, kṙahecʻékʻ)	—
colloquial *dated

-el negative conjugation (Eastern Armenian)

person		singular			plural
infinitive				չկռահել (čʻkṙahel)
resultative participle				չկռահած (čʻkṙahac)
subject participle				չկռահող (čʻkṙahoġ)
person		1^st person	2^nd person	3^rd person	1^st person	2^nd person	3^rd person
indicative		ես	դու	նա	մենք	դուք	նրանք
	present	չեմ կռահում (čʻem kṙahum)	չես կռահում (čʻes kṙahum)	չի կռահում (čʻi kṙahum)	չենք կռահում (čʻenkʻ kṙahum)	չեք կռահում (čʻekʻ kṙahum)	չեն կռահում (čʻen kṙahum)
	past imperfective	չէի կռահում (čʻēi kṙahum)	չէիր կռահում (čʻēir kṙahum)	չէր կռահում (čʻēr kṙahum)	չէինք կռահում (čʻēinkʻ kṙahum)	չէիք կռահում (čʻēikʻ kṙahum)	չէին կռահում (čʻēin kṙahum)
	future	չեմ կռահելու (čʻem kṙahelu)	չես կռահելու (čʻes kṙahelu)	չի կռահելու (čʻi kṙahelu)	չենք կռահելու (čʻenkʻ kṙahelu)	չեք կռահելու (čʻekʻ kṙahelu)	չեն կռահելու (čʻen kṙahelu)
	past future	չէի կռահելու (čʻēi kṙahelu)	չէիր կռահելու (čʻēir kṙahelu)	չէր կռահելու (čʻēr kṙahelu)	չէինք կռահելու (čʻēinkʻ kṙahelu)	չէիք կռահելու (čʻēikʻ kṙahelu)	չէին կռահելու (čʻēin kṙahelu)
	present perfect	չեմ կռահել (čʻem kṙahel)	չես կռահել (čʻes kṙahel)	չի կռահել (čʻi kṙahel)	չենք կռահել (čʻenkʻ kṙahel)	չեք կռահել (čʻekʻ kṙahel)	չեն կռահել (čʻen kṙahel)
	pluperfect	չէի կռահել (čʻēi kṙahel)	չէիր կռահել (čʻēir kṙahel)	չէր կռահել (čʻēr kṙahel)	չէինք կռահել (čʻēinkʻ kṙahel)	չէիք կռահել (čʻēikʻ kṙahel)	չէին կռահել (čʻēin kṙahel)
	aorist (past perfective)	չկռահեցի, չկռահի* (čʻkṙahecʻi, čʻkṙahi*)	չկռահեցիր, չկռահիր* (čʻkṙahecʻir, čʻkṙahir*)	չկռահեց (čʻkṙahecʻ)	չկռահեցինք, չկռահինք* (čʻkṙahecʻinkʻ, čʻkṙahinkʻ*)	չկռահեցիք, չկռահիք* (čʻkṙahecʻikʻ, čʻkṙahikʻ*)	չկռահեցին, չկռահին* (čʻkṙahecʻin, čʻkṙahin*)
subjunctive		ես	դու	նա	մենք	դուք	նրանք
	present	չկռահեմ (čʻkṙahem)	չկռահես (čʻkṙahes)	չկռահի (čʻkṙahi)	չկռահենք (čʻkṙahenkʻ)	չկռահեք (čʻkṙahekʻ)	չկռահեն (čʻkṙahen)
	past	չկռահեի (čʻkṙahei)	չկռահեիր (čʻkṙaheir)	չկռահեր (čʻkṙaher)	չկռահեինք (čʻkṙaheinkʻ)	չկռահեիք (čʻkṙaheikʻ)	չկռահեին (čʻkṙahein)
conditional		ես	դու	նա	մենք	դուք	նրանք
	future	չեմ կռահի (čʻem kṙahi)	չես կռահի (čʻes kṙahi)	չի կռահի (čʻi kṙahi)	չենք կռահի (čʻenkʻ kṙahi)	չեք կռահի (čʻekʻ kṙahi)	չեն կռահի (čʻen kṙahi)
	past	չէի կռահի (čʻēi kṙahi)	չէիր կռահի (čʻēir kṙahi)	չէր կռահի (čʻēr kṙahi)	չէինք կռահի (čʻēinkʻ kṙahi)	չէիք կռահի (čʻēikʻ kṙahi)	չէին կռահի (čʻēin kṙahi)
imperative		—	(դու)	—	—	(դուք)	—
imperative		—	մի՛ կռահիր, մի՛ կռահի* (mí kṙahir, mí kṙahi*)	—	—	մի՛ կռահեք, մի՛ կռահեցեք (mí kṙahekʻ, mí kṙahecʻekʻ)	—
colloquial *dated

declension of the nominalized infinitive, u-type, inanimate (Eastern Armenian)
	singular (singulare tantum)
nominative	կռահել (kṙahel)
dative	կռահելու (kṙahelu)
ablative	կռահելուց (kṙahelucʻ)
instrumental	կռահելով (kṙahelov)
locative	կռահելում (kṙahelum)
	definite forms
nominative	կռահելը/կռահելն (kṙahelə/kṙaheln)
dative	կռահելուն (kṙahelun)
	1^st person possessive forms (my)
nominative	կռահելս (kṙahels)
dative	կռահելուս (kṙahelus)
ablative	կռահելուցս (kṙahelucʻs)
instrumental	կռահելովս (kṙahelovs)
locative	կռահելումս (kṙahelums)
	2^nd person possessive forms (your)
nominative	կռահելդ (kṙaheld)
dative	կռահելուդ (kṙahelud)
ablative	կռահելուցդ (kṙahelucʻd)
instrumental	կռահելովդ (kṙahelovd)
locative	կռահելումդ (kṙahelumd)

Derived terms

կռահ (kṙah)

Middle Armenian

Etymology

The origin is uncertain. Perhaps an Iranian borrowing.

Verb

կռահել • (kṙahel)

to guess

Descendants

Armenian: կռահել (kṙahel)

References

Ačaṙean, Hračʻeay (1971–1979) “կռահել”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press
J̌ahukyan, Geworg (2010) “կռահել”, in Vahan Sargsyan, editor, Hayeren stugabanakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), Yerevan: Asoghik