սաղարթ

Armenian

Etymology

Learned borrowing from Old Armenian սաղարթ (sałartʻ).

Pronunciation

• (Eastern Armenian) IPA^(key): /sɑˈʁɑɾtʰ/, [sɑʁɑ́ɾtʰ]
• (Western Armenian) IPA^(key): /sɑˈʁɑɾt/, [sɑʁɑ́ɾtʰ]

• Audio (Eastern Armenian):

  (file)

Noun

սաղարթ • (saġartʻ)

1. foliage, leafage

Declension

i-type, inanimate (Eastern Armenian)

	singular	plural
nominative	սաղարթ (saġartʻ)	սաղարթներ (saġartʻner)
dative	սաղարթի (saġartʻi)	սաղարթների (saġartʻneri)
ablative	սաղարթից (saġartʻicʻ)	սաղարթներից (saġartʻnericʻ)
instrumental	սաղարթով (saġartʻov)	սաղարթներով (saġartʻnerov)
locative	սաղարթում (saġartʻum)	սաղարթներում (saġartʻnerum)
	definite forms
nominative	սաղարթը/սաղարթն (saġartʻə/saġartʻn)	սաղարթները/սաղարթներն (saġartʻnerə/saġartʻnern)
dative	սաղարթին (saġartʻin)	սաղարթներին (saġartʻnerin)
	1st person possessive forms (my)
nominative	սաղարթս (saġartʻs)	սաղարթներս (saġartʻners)
dative	սաղարթիս (saġartʻis)	սաղարթներիս (saġartʻneris)
ablative	սաղարթիցս (saġartʻicʻs)	սաղարթներիցս (saġartʻnericʻs)
instrumental	սաղարթովս (saġartʻovs)	սաղարթներովս (saġartʻnerovs)
locative	սաղարթումս (saġartʻums)	սաղարթներումս (saġartʻnerums)
	2nd person possessive forms (your)
nominative	սաղարթդ (saġartʻd)	սաղարթներդ (saġartʻnerd)
dative	սաղարթիդ (saġartʻid)	սաղարթներիդ (saġartʻnerid)
ablative	սաղարթիցդ (saġartʻicʻd)	սաղարթներիցդ (saġartʻnericʻd)
instrumental	սաղարթովդ (saġartʻovd)	սաղարթներովդ (saġartʻnerovd)
locative	սաղարթումդ (saġartʻumd)	սաղարթներումդ (saġartʻnerumd)

Old Armenian

Alternative forms

• սաղարդ (sałard)

Etymology

The origin is unknown. Has a shape similar to թակարդ (tʻakard), մակարդ (makard).

Noun

սաղարթ • (sałartʻ)

1. leaf, leafy branch
2. (figuratively) long hair

Declension

i-type

	singular		plural
nominative	սաղարթ (sałartʻ)		սաղարթք (sałartʻkʻ)
genitive	սաղարթի (sałartʻi)		սաղարթից (sałartʻicʻ)
dative	սաղարթի (sałartʻi)		սաղարթից (sałartʻicʻ)
accusative	սաղարթ (sałartʻ)		սաղարթս (sałartʻs)
ablative	սաղարթէ (sałartʻē)		սաղարթից (sałartʻicʻ)
instrumental	սաղարթիւ (sałartʻiw)		սաղարթիւք (sałartʻiwkʻ)
locative	սաղարթի (sałartʻi)		սաղարթս (sałartʻs)

i-a-type

	singular		plural
nominative	սաղարթ (sałartʻ)		սաղարթք (sałartʻkʻ)
genitive	սաղարթի (sałartʻi)		սաղարթաց (sałartʻacʻ)
dative	սաղարթի (sałartʻi)		սաղարթաց (sałartʻacʻ)
accusative	սաղարթ (sałartʻ)		սաղարթս (sałartʻs)
ablative	սաղարթէ (sałartʻē)		սաղարթաց (sałartʻacʻ)
instrumental	սաղարթաւ (sałartʻaw)		սաղարթաւք = սաղարթօք (sałartʻawkʻ = sałartʻōkʻ)
locative	սաղարթի (sałartʻi)		սաղարթս (sałartʻs)

u-type

	singular		plural
nominative	սաղարթ (sałartʻ)		սաղարթք (sałartʻkʻ)
genitive	սաղարթու (sałartʻu)		սաղարթուց (sałartʻucʻ)
dative	սաղարթու (sałartʻu)		սաղարթուց (sałartʻucʻ)
accusative	սաղարթ (sałartʻ)		սաղարթս (sałartʻs)
ablative	սաղարթէ (sałartʻē)		սաղարթուց (sałartʻucʻ)
instrumental	սաղարթու (sałartʻu)		սաղարթուք (sałartʻukʻ)
locative	սաղարթու (sałartʻu)		սաղարթս (sałartʻs)

Derived terms

• անսաղարթաբեր (ansałartʻaber)
• անսաղարթական (ansałartʻakan)
• բարեսաղարթ (baresałartʻ)
• բարձրասաղարթ (barjrasałartʻ)
• գեղասաղարթ (gełasałartʻ)
• զուարթասաղարթ (zuartʻasałartʻ)
• թանձրասաղարթ (tʻanjrasałartʻ)
• լայնասաղարթ (laynasałartʻ)
• լուսասաղարթ (lusasałartʻ)
• խիտասաղարթ (xitasałartʻ)
• խուռնասաղարթ (xuṙnasałartʻ)
• կանաչասաղարթ (kanačʻasałartʻ)
• կանաչասաղարթութիւն (kanačʻasałartʻutʻiwn)
• կենդանասաղարթ (kendanasałartʻ)
• հեզասաղարթ (hezasałartʻ)
• հրեշտակասաղարթ (hreštakasałartʻ)
• մշտասաղարթ (mštasałartʻ)
• յաւէտասաղարթ (yawētasałartʻ)
• յոգնասաղարթ (yognasałartʻ)
• ոսկեսաղարթ (oskesałartʻ)
• ոսկիասաղարթ (oskiasałartʻ)
• ոստասաղարթ (ostasałartʻ)
• սաղարթաբեր (sałartʻaber)
• սաղարթագեղ (sałartʻageł)
• սաղարթազգեցումն (sałartʻazgecʻumn)
• սաղարթազուարթ (sałartʻazuartʻ)
• սաղարթազուարճ (sałartʻazuarč)
• սաղարթաթափ (sałartʻatʻapʻ)
• սաղարթալի (sałartʻali)
• սաղարթախիտ (sałartʻaxit)
• սաղարթածաղիկ (sałartʻacałik)
• սաղարթաճեմ (sałartʻačem)
• սաղարթաճեմափթիթ (sałartʻačemapʻtʻitʻ)
• սաղարթաճոխ (sałartʻačox)
• սաղարթանամ (sałartʻanam)
• սաղարթապատ (sałartʻapat)
• սաղարթատունկ (sałartʻatunk)
• սաղարթարկու (sałartʻarku)
• սաղարթաւոր (sałartʻawor)
• սաղարթաւորիմ (sałartʻaworim)
• սաղարթափթիթ (sałartʻapʻtʻitʻ)
• սաղարթիմ (sałartʻim)
• սաղարթումն (sałartʻumn)
• սաղարթուն (sałartʻun)
• վայելչասաղարթ (vayelčʻasałartʻ)
• տերեւասաղարթ (terewasałartʻ)
• տնկասաղարթ (tnkasałartʻ)

 

Descendants

• → Armenian: սաղարթ (saġartʻ) (learned)

See also

• տերեւ (terew)

References

• Ačaṙean, Hračʻeay (1979) “սաղարթ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, volume IV, Yerevan: University Press, pages 164–165
• Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “սաղարթ”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
• J̌ahukyan, Geworg (2010) “սաղարթ”, in Vahan Sargsyan, editor, Hayeren stugabanakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), Yerevan: Asoghik, pages 664–665
• Petrosean, Matatʻeay (1879) “սաղարդ”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
• Petersson, Herbert (1921) Studien über die indogermanische Heteroklisie [A treatise on the Indogermanic heteroclisis] (Skrifter utgivna av Vetenskapssocieteten i Lund; 1) (in German), Lund: Berlingska boktryckeriet, pages 151–152
• Pokorny, Julius (1959) “³k̂el-”, in Indogermanisches etymologisches Wörterbuch [Indo-European Etymological Dictionary] (in German), volume 2, Bern, München: Francke Verlag, page 552 of 552, 553, with doubt lists under the root *ḱel- (“thin shaft, stalk”), following Scheftelowitz linking the word with such cognates as Sanskrit शल (ṡalá, “staff; dart, spear”), शलल (ṡalala, “quill of a porcupine”), शिल (ṡila, “ear of corn”), Ancient Greek κῆλον (kêlon, “arrow, projectile”), Lithuanian šìlas (“coniferous forest”); -արթ (-artʻ)/-արդ (-ard) then would be a suffix
• Scheftelowitz, J. (1904) “Zur altarmenischen lautgeschichte”, in Beiträge zur kunde der indogermanischen Sprachen (in German), volume 28, page 282
• Scheftelowitz, J. (1905) “Zur altarmenischen lautgeschichte”, in Beiträge zur kunde der indogermanischen Sprachen (in German), volume 29, page 22
• Thorsø, Rasmus (2023) Prehistoric loanwords in Armenian: Hurro-Urartian, Kartvelian, and the unclassified substrate‎^[1], PhD dissertation, Leiden University, pages 18-19