စီး
Burmese
editEtymology 1
editPronunciation
edit- IPA(key): /sí/
- Romanization: MLCTS: ci: • ALA-LC: cīʺ • BGN/PCGN: si: • Okell: sì
Verb
editစီး • (ci:)
Derived terms
edit- ချောင်းစီး (hkyaung:ci:)
- ခွာရည်စီး (hkwaranyci:)
- စီးဆင်း (ci:hcang:)
- ထမင်းရည်ချောင်းစီး (hta.mang:ranyhkyaung:ci:)
- ဓာတ်စီးပတ်လမ်း (dhatci:patlam:)
- ယိုစီး (yuici:)
- ရေစီး (reci:)
- ရေစီးကမ်းပြို (reci:kam:prui)
- ရေစီးကမ်းပြိုလိုက် (reci:kam:pruiluik)
- ရေစီးကြောင်း (reci:kraung:)
- ရေစီးဖောင်ဆန် (reci:hpaunghcan)
- ရေလွှာလျှောစီး (rehlwahlyau:ci:)
- လျှပ်စီး (hlyapci:)
- လျှပ်စီးလက် (hlyapci:lak)
- လေစီးကြောင်း (leci:kraung:)
Etymology 2
editFrom Proto-Sino-Tibetan *gyi ~ *dzyi (“to ride, sit astride, sit (on a horse)”), a Wanderwort in the E/SE sprachbund (STEDT). Compare Old Chinese 騎 (OC *ɡral, *ɡrals), Khmer ជិះ (cih), Nuosu ꋩ (zzy, “to ride; to bear (a rider)”), ꊪ (zy, “to cause to ride”), Thai ขี่ (kìi), Lao ຂີ່ (khī), Zhuang gwih, White Hmong caij, Vietnamese cưỡi, Proto-Austronesian *sakay (“catch a ride, join a group, ride on something”).
Pronunciation
editClassifier:
- Phonetic respellings: စီး, ဇီး
- IPA(key): /sí/, /zí/
- Romanization: MLCTS: ci: • ALA-LC: cīʺ • BGN/PCGN: si:/zi: • Okell: sì/sì
Verb:
- IPA(key): /sí/
- Romanization: MLCTS: ci: • ALA-LC: cīʺ • BGN/PCGN: si: • Okell: sì
Classifier
editစီး • (ci:)
- numerical classifier for vehicles and transport animals
- 2006, Gene Mesher, Burmese for Beginners, page 114:
- ကား နှစ်စီး ရှိတယ်။
- ka: hnacci: hri.tai||
- [I] have two cars.
Verb
editစီး • (ci:)
- to ride on (a vehicle, etc.)
- to put on, wear (shoes, etc.)
- to attack, raid
- to possess
- to take unfair advantage, especially with one's equals
- to weigh
Derived terms
edit- ကင်းစီး (kang:ci:)
- ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ် (ka-kwaire:u:ci:hkyup)
- ကုန်းလယ်စီး (kun:laici:)
- ချမ်းချမ်းစီးစီး (hkyam:hkyam:ci:ci:)
- ခေါင်းစီး (hkaung:ci:)
- ခေါင်းစီးခေါင်းကိုင် (hkaung:ci:hkaung:kuing)
- ဂြိုဟ်စီးဂြိုဟ်နင်း (gruihci:gruihnang:)
- စကားတင်စီး (ca.ka:tangci:)
- စင်စီး (cangci:)
- စစ်ဦးစီး (cacu:ci:)
- စီးကျောင်းတိုက် (ci:kyaung:tuik)
- စီးကြည့် (ci:krany.)
- စီးချင်းတိုက် (ci:hkyang:tuik)
- စီးချင်းထိုး (ci:hkyang:htui:)
- စီးနင်း (ci:nang:)
- စီးပိုး (ci:pui:)
- စီးဖြန်း (ci:hpran:)
- စီးလားရိုက် (ci:la:ruik)
- စောစောစီးစီး (cau:cau:ci:ci:)
- ဆင်ဦးစီး (hcang-u:ci:)
- ဇာတ်စီး (jatci:)
- တင်စီး (tangci:)
- တစ်ပြန်စီး (tacpranci:)
- တစ်ဖက်စီးနင်း (tachpakci:nang:)
- ဒန်းစီး (dan:ci:)
- နွေစီး (nweci:)
- နွေစီးပေါက် (nweci:pauk)
- နှစ်စီးနှစ်ဖက် (hnacci:hnachpak)
- နှစ်စီးနှစ်ဝ (hnacci:hnac-wa.)
- နိုင်ထက်စီးနင်း (nuinghtakci:nang:)
- ပျက်စီး (pyakci:)
- ပြီးစီး (pri:ci:)
- ပွားစီး (pwa:ci:)
- ပဲ့စီး (pai.ci:)
- ဖားစီးငါးစီး (hpa:ci:nga:ci:)
- ဖိစီး (hpi.ci:)
- ဖိနပ်စီး (hpi.napci:)
- ဖိဖိစီးစီး (hpi.hpi.ci:ci:)
- ဖောင်စီးကဏန်း (hpaungci:ka.nan:)
- ဘီလူးစီး (bhilu:ci:)
- လက်ရေတစ်ပြင်စီး (lak-retacprangci:)
- လှည်းစီး (hlany:ci:)
- လှိုင်းစီး (hluing:ci:)
- လှေကြုံစီး (hle-krumci:)
- လှေကွဲစီး (hle-kwai:ci:)
- လူစီးတွဲ (luci:twai:)
- လေဖမ်းဒန်းစီး (lehpam:dan:ci:)
- သစ်ခုတ်ကျားစီး (sachkutkya:ci:)
- သရဲမရဲစီး (sa.rai:ma.rai:ci:)
- သာရာစီး (saraci:)
- သုံးစီးစပ်ငါးပိ (sum:ci:capnga:pi.)
- သေကျေပျက်စီး (se-kye-pyakci:)
- အချိန်စီး (a.hkyinci:)
- အချိန်မစီး (a.hkyinma.ci:)
- အထက်စီး (a.htakci:)
- အပျက်အစီး (a.pyak-a.ci:)
- အပိုင်စီး (a.puingci:)
- အပေါ်စီး (a.pauci:)
- အသာစီး (a.saci:)
- အုပ်စီး (upci:)
- အုပ်စီးနွား (upci:nwa:)
- အုပ်စီးမပျက် (upci:ma.pyak)
- ဦးစီး (u:ci:)
- ဦးစီးခေါင်းဆောင် (u:ci:hkaung:hcaung)
- ဦးစီးဌာန (u:ci:htana.)
- ဦးစီးနာယက (u:ci:naya.ka.)
- ဦးစီးဦးကိုင် (u:ci:u:kuing)
Usage notes
editIn the classifier, the voiceless variant /sí/ occurs after /ʔ/; the voiced variant /zí/ after vowels and /ɴ/.
Further reading
edit- “စီး 1 ‘ride on’” in The Judson Burmese–English Dictionary (Rangoon: American Baptist Mission Press 1921), page 376.
- “စီး 2 ‘flow’” in The Judson Burmese–English Dictionary (Rangoon: American Baptist Mission Press 1921), page 377.
- “စီး” in Myanmar–English Dictionary (Myanmar Language Commission 1993). Searchable online at SEAlang.net.