စုံ

Burmese

Etymology

From Proto-Sino-Tibetan *dzum ~ tsum (“pair”). Cognate with Old Chinese 雙 (OC *sroːŋ, “pair”) (whence Sino-Xenic borrowings including Korean 쌍 (ssang, “pair”)) (STEDT). Compare also Thai สอง (sɔ̌ɔng, “two”) (Schuessler (2007)), 重 (OC *doŋ, *doŋʔ, *doŋs, “to duplicate”).

The "jungle" sense is grouped with the "pair" sense by MED, though it is unclear if it is indeed related.

Pronunciation

• IPA^(key): /sòʊɴ/
• Romanization: MLCTS: cum • ALA-LC: cuṃ • BGN/PCGN: son • Okell: souñ

Noun

စုံ • (cum)

1. pair, couple

   မျက်လုံး တစ်စုံ

   myaklum: taccum

   a pair of eyes

   တူ တစ်စုံ

   tu taccum

   a pair of chopsticks

2. brace (of dogs, game birds, etc.)
3. set
4. both of the pair
5. even number
6. (obsolete) deep forest, jungle

Verb

စုံ • (cum)

1. to be completed
2. to be sufficient, complete in number, qualification, variety

Derived terms

• ကြန်စုံ (krancum)
• ကုန်စုံဆိုင် (kuncumhcuing)
• ကုန်မျိုးစုံဆိုင် (kunmyui:cumhcuing)
• ခြေစုံပစ်ဝင် (hkrecumpac-wang)
• ငုံ့စုံပစ် (ngum.cumpac)
• စစ်ဝတ်စုံ (cac-watcum)
• စွယ်စုံ (cwaicum)
• စုံကန် (cumkan)
• စုံကိန်း (cumkin:)
• စုံဂဏန်း (cumga.nan:)
• စုံစမ်း (cumcam:)
• စုံစီနဖာ (cumcina.hpa)
• စုံတွဲ (cumtwai:)
• စုံထောက် (cumhtauk)
• စုံပင်လယ် (cumpanglai)
• စုံဖက် (cumhpak)
• စုံမက် (cummak)
• စုံမြိုင် (cummruing)
• စုံရေမက်ရေ (cum-remak-re)
• စုံရေမျက်ပြဲ (cum-re-myakprai:)
• ဇာတ်စုံခင်း (jatcumhkang:)
• တစ်စုံ (taccum)
• တစ်စုံတစ်ခု (taccumtachku.)
• တစ်စုံတစ်ယောက် (taccumtacyauk)
• တစ်စုံတစ်ရာ (taccumtacra)
• တစ်စုံတစ်ဦး (taccumtacu:)
• နှစ်ပါးစုံ (hnacpa:cum)
• နှစ်ပါးစုံမွေး (hnacpa:cummwe:)
• နှမစုံမွေး (hna.ma.cummwe:)
• ပတ်မလုံးစုံ (patma.lum:cum)
• ပန်းစုံ (pan:cum)
• ပန်းစုံဘူး (pan:cumbhu:)
• ပန်းစုံသား (pan:cumsa:)
• ပြည့်စုံ (prany.cum)
• ပြီးပြည့်စုံ (pri:prany.cum)
• ပိုဒ်စုံရတု (puidcum-ra.tu.)
• ဖလားစုံကွမ်းအစ် (hpa.la:cumkwam:ac)
• ဘက်စုံ (bhakcum)
• မျက်နှာစုံညီ (myakhnacumnyi)
• မျိုးစုံ (myui:cum)
• မိစုံဖစုံ (mi.cumhpa.cum)
• မိတ်လင်စုံ (mitlangcum)
• မောင်စုံနှမစုံမွေး (maungcumhna.ma.cummwe:)
• ရက်စုံ (rakcum)
• ရက်စုံသတ် (rakcumsat)
• ရက်မစုံ (rakma.cum)
• ရွက်စုံဖွင့် (rwakcumhpwang.)
• ရုပ်စုံကန့်လန့်ကာ (rupcumkan.lan.ka)
• ရုပ်စုံစင် (rupcumcang)
• ရုပ်စုံမှန်ပြောင်း (rupcumhmanpraung:)
• ရုပ်စုံသေတ္တာ (rupcumsetta)
• ရေငုပ်ဝတ်စုံ (re-ngup-watcum)
• ရောင်စုံ (raungcum)
• ရောင်စုံခဲတံ (raungcumhkai:tam)
• လက်စုံမိုး (lakcummui:)
• လင်စုံမယားဖက် (langcumma.ya:hpak)
• လူကြီးစုံရာ (lu-kri:cum-ra)
• လူစုံတက်စုံ (lucumtakcum)
• ဝတ်စုံ (watcum)
• သံစုံတီးဝိုင်း (samcumti:wuing:)
• သံစုံနာရီ (samcumnari)
• သတင်းစုံ (sa.tang:cum)
• သတ်စုံ (satcum)
• သနပ်စုံ (sa.napcum)
• သီးစုံချဉ်ရည် (si:cumhkyanyrany)
• သီးစုံဖျော်ရည် (si:cumhpyaurany)
• အင်္ဂါစုံ (anggacum)
• အတောင်စုံ (a.taungcum)
• အတောင်အလက်စုံ (a.taung-a.lakcum)
• အမျိုးစုံ (a.myui:cum)
• အမွေးအတောင်စုံ (a.mwe:a.taungcum)
• အလုံးစုံ (a.lum:cum)
• အိပ်မှုန်စုံမွှား (iphmuncumhmwa:)
• အူစုံသည်းစုံ (ucumsany:cum)

 

Descendants

• Mon: စုံ

Further reading

• “စုံ” in Myanmar–English Dictionary (Myanmar Language Commission 1993). Searchable online at SEAlang.net.

Mon

Etymology

Borrowed from Burmese စုံ (cum).

Pronunciation

• IPA^(key): /cum/

Verb

စုံ (cum)

1. to be complete
2. to be an even number

References

• Shorto, H.L. (1962) A Dictionary of Modern Spoken Mon‎^[1], London: Oxford University Press. Searchable online at SEAlang.net.