bánaigh

Irish edit

Alternative forms edit

bán
bánuigh (obsolete)

Etymology edit

From Middle Irish bánaigid. By surface analysis, bán (“white”) +‎ -igh.

Pronunciation edit

(Munster) IPA^(key): /ˈbˠɑːn̪ˠɪɟ/
(Connacht) IPA^(key): /ˈbˠɑːnˠə/, /ˈbˠɑːn̪ˠə/
(Ulster) IPA^(key): /ˈbˠɑːnˠi/, /ˈbˠɑːn̪ˠi/

Verb edit

bánaigh (present analytic bánaíonn, future analytic bánóidh, verbal noun bánú, past participle bánaithe)

(transitive, intransitive) to whiten, blanch, bleach
Synonym: aol
to dawn (of a day)
to lay waste, devastate
to pillage
to clear, clear out, empty, depopulate

Conjugation edit

conjugation of bánaigh (second conjugation)

		singular			plural			relative	autonomous
		first	second	third	first	second	third	relative	autonomous
indicative	present	bánaím	bánaíonn tú; bánaír^†	bánaíonn sé, sí	bánaímid; bánaíonn muid	bánaíonn sibh	bánaíonn siad; bánaíd^†	a bhánaíonn; a bhánaíos / a mbánaíonn; a mbánaíos	bánaítear
	past	bhánaigh mé; bhánaíos	bhánaigh tú; bhánaís	bhánaigh sé, sí	bhánaíomar; bhánaigh muid	bhánaigh sibh; bhánaíobhair	bhánaigh siad; bhánaíodar	a bhánaigh / ar bhánaigh*	bánaíodh
	past habitual	bhánaínn / mbánaínn‡‡	bhánaíteá / mbánaíteá‡‡	bhánaíodh sé, sí / mbánaíodh sé, sí‡‡	bhánaímis; bhánaíodh muid / mbánaímis‡‡; mbánaíodh muid‡‡	bhánaíodh sibh / mbánaíodh sibh‡‡	bhánaídís; bhánaíodh siad / mbánaídís‡‡; mbánaíodh siad‡‡	a bhánaíodh / a mbánaíodh*	bhánaítí / mbánaítí‡‡
future		bánóidh mé; bánód; bánóchaidh mé^†	bánóidh tú; bánóir^†; bánóchaidh tú^†	bánóidh sé, sí; bánóchaidh sé, sí^†	bánóimid; bánóidh muid; bánóchaimid^†; bánóchaidh muid^†	bánóidh sibh; bánóchaidh sibh^†	bánóidh siad; bánóid^†; bánóchaidh siad^†	a bhánóidh; a bhánós; a bhánóchaidh^†; a bhánóchas^† / a mbánóidh; a mbánós; a mbánóchaidh^†; a mbánóchas^†	bánófar; bánóchar^†
conditional		bhánóinn; bhánóchainn^† / mbánóinn‡‡; mbánóchainn^†‡‡	bhánófá; bhánóchthá^† / mbánófá‡‡; mbánóchthá^†‡‡	bhánódh sé, sí; bhánóchadh sé, sí^† / mbánódh sé, sí‡‡; mbánóchadh sé, sí^†‡‡	bhánóimis; bhánódh muid; bhánóchaimis^†; bhánóchadh muid^† / mbánóimis‡‡; mbánódh muid‡‡; mbánóchaimis^†‡‡; mbánóchadh muid^†‡‡	bhánódh sibh; bhánóchadh sibh^† / mbánódh sibh‡‡; mbánóchadh sibh^†‡‡	bhánóidís; bhánódh siad; bhánóchadh siad^† / mbánóidís‡‡; mbánódh siad‡‡; mbánóchadh siad^†‡‡	a bhánódh; a bhánóchadh^† / a mbánódh; a mbánóchadh^†	bhánófaí; bhánóchthaí^† / mbánófaí‡‡; mbánóchthaí^†‡‡
subjunctive	present	go mbánaí mé; go mbánaíod^†	go mbánaí tú; go mbánaír^†	go mbánaí sé, sí	go mbánaímid; go mbánaí muid	go mbánaí sibh	go mbánaí siad; go mbánaíd^†	—	go mbánaítear
subjunctive	past	dá mbánaínn	dá mbánaíteá	dá mbánaíodh sé, sí	dá mbánaímis; dá mbánaíodh muid	dá mbánaíodh sibh	dá mbánaídís; dá mbánaíodh siad	—	dá mbánaítí
imperative		bánaím	bánaigh	bánaíodh sé, sí	bánaímis	bánaígí; bánaídh^†	bánaídís	—	bánaítear
verbal noun		bánú
past participle		bánaithe

* indirect relative
† archaic or dialect form
‡‡ dependent form used with particles that trigger eclipsis

Mutation edit

Irish mutation
Radical	Lenition	Eclipsis
bánaigh	bhánaigh	mbánaigh
Note: Some of these forms may be hypothetical. Not every possible mutated form of every word actually occurs.