nadal

See also: Nadal, Nadâl, nadał, nadął, and nädal

Catalan

Alternative forms

• Nadal

Etymology

Inherited from Old Catalan nadal, from Latin nātālis. Doublet of natal, a learned borrowing.

Pronunciation

• IPA^(key): (Central, Balearic) [nəˈðal]
• IPA^(key): (Valencia) [naˈðal]

Proper noun

nadal m

1. Christmas

Noun

nadal m (plural nadals)

1. an occasion of Christmas

   Bon Nadal! ― Merry Christmas!

Derived terms

• nadala
• nadalenc

References

• “nadal” in Diccionari de la llengua catalana, segona edició, Institut d’Estudis Catalans.
• “nadal”, in Gran Diccionari de la Llengua Catalana, Grup Enciclopèdia Catalana, 2024
• “nadal” in Diccionari normatiu valencià, Acadèmia Valenciana de la Llengua.
• “nadal” in Diccionari català-valencià-balear, Antoni Maria Alcover and Francesc de Borja Moll, 1962.

Czech

Pronunciation

• IPA^(key): [ˈnadal]

Participle

nadal

1. masculine singular past active participle of nadat

Extremaduran

Etymology

Inherited from Latin natāre.

Pronunciation

• IPA^(key): /naˈdal/

Verb

nadal

1. to swim

Galician

Alternative forms

• natal (southern Galicia)

Etymology

13th century. From Old Galician-Portuguese nadal, from Latin nātālis [diēs Dominī] (“birthday of the Lord”).

Pronunciation

• IPA^(key): /naˈðal/

Noun

nadal m

1. Christmas Day

   Synonym: Nadal

2. Christmas

   Synonym: Nadal

3. December

   Synonym: decembro

References

• Ernesto Xosé González Seoane, María Álvarez de la Granja, Ana Isabel Boullón Agrelo (2006–2022) “nadal”, in Dicionario de Dicionarios do galego medieval (in Galician), Santiago de Compostela: Instituto da Lingua Galega
• Xavier Varela Barreiro, Xavier Gómez Guinovart (2006–2018) “nadal”, in Corpus Xelmírez - Corpus lingüístico da Galicia medieval (in Galician), Santiago de Compostela: ILG
• Antón Luís Santamarina Fernández, editor (2006–2013), “nadal”, in Dicionario de Dicionarios da lingua galega [Dictionary of Dictionaries of the Galician language] (in Galician), Santiago de Compostela: Instituto da Lingua Galega
• Antón Luís Santamarina Fernández, Ernesto Xosé González Seoane, María Álvarez de la Granja, editors (2003–2018), “nadal”, in Tesouro informatizado da lingua galega (in Galician), Santiago de Compostela: Instituto da Lingua Galega
• Rosario Álvarez Blanco, editor (2014–2024), “nadal”, in Tesouro do léxico patrimonial galego e portugués (in Galician), Santiago de Compostela: Instituto da Lingua Galega, →ISSN

Old Occitan

Etymology

From Latin natalis.

Proper noun

nadal m (nominative singular nadals)

1. Christmas (date commemorating the birth of Jesus Christ)

Descendants

• Catalan: nadal
• Occitan: nadal

References

• Walther von Wartburg (1928–2002) “natalis”, in Französisches Etymologisches Wörterbuch, volumes 7: N–Pas, page 37

Old Polish

Etymology

Univerbation of na +‎ dal. First attested in 1425.

Pronunciation

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /nadaːlʲ/
• IPA^(key): (15^th CE) /nadɒlʲ/

Adverb

nadal

1. (attested in Masovia) farther in space
   • 1920 [1425], Marceli Handelsman, Antoni Rybarski, Kazimierz Tymieniecki, editors, Najdawniejsze księgi sądowe mazowieckie, volume II, number 1335, Zakroczym:

     Tego na czø zaluyø, eszesz my drzewa mego gwaltem wzøl pol zachczika we dwnaczcze... et ego... wszczøgnølem czø ku praw..., a thy wszdi ne stoyø praw ani zapowedzy *dbayo, puszczil yesz drzewo nadal, ale ya vestigans te in Zacrocim wszczøgnølem czø y prziposzwal ku praw

     [Tego na cię żałuję, eżeś mi drzewa mego gwałtem wziął poł zachcyka we dwunaćcie... et ego... wściągnąłem cię ku prawu..., a ty wżdy nie stoję praw ani zapowiedzi dbaję, puścił jeś drzewo nadal, ale ja vestigans te in Zakroczym wściągnąłem cię i przypozwał ku prawu]

Descendants

• Polish: nadal

References

• Boryś, Wiesław (2005) “nadal”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
• Mańczak, Witold (2017) “nadal”, in Polski słownik etymologiczny (in Polish), Kraków: Polska Akademia Umiejętności, →ISBN
• Bańkowski, Andrzej (2000) “nadal”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
• B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “nadal”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Polish

Etymology

Inherited from Old Polish nadal. By surface analysis, univerbation of na +‎ dal.

Pronunciation

• IPA^(key): /ˈna.dal/
• (Middle Polish) IPA^(key): /ˈna.dɒl/

• Audio:

  (file)

• Rhymes: -adal
• Syllabification: na‧dal

Adverb

nadal (not comparable)

1. still (now just like earlier)

   Synonyms: jeszcze, dalej, wciąż

Trivia

According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), nadal is one of the most used words in Polish, appearing 8 times in scientific texts, 34 times in news, 18 times in essays, 13 times in fiction, and 4 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 77 times, making it the 838th most common word in a corpus of 500,000 words.

Further reading

• nadal in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• nadal in Polish dictionaries at PWN
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “dala”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• “NADAL”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 23.08.2021
• Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “nadal”, in Słownik języka polskiego
• Aleksander Zdanowicz (1861) “nadal”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
• J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1904), “nadal”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 3, Warsaw, page 30

Spanish

Etymology

Inherited from Latin nātālis [diēs Dominī] (“birthday of the Lord”). Doublet of natal.

Pronunciation

• IPA^(key): /naˈdal/ [naˈð̞al]
• Rhymes: -al
• Syllabification: na‧dal

Noun

nadal m (plural nadales)

1. (obsolete) Christmas day, Nativity day

Related terms

• Navidad

 

Further reading

• “nadal”, in Diccionario de la lengua española, Vigésima tercera edición, Real Academia Española, 2014