takbuhin

Tagalog edit

Etymology edit

From takbo +‎ -hin.

Pronunciation edit

IPA^(key): /takbuˈhin/, [tɐk.bʊˈhin] (verb)

IPA^(key): /takˈbuhin/, [tɐkˈbu.hɪn] (adjective, noun)
Hyphenation: tak‧bu‧hin

Verb edit

takbuhín (complete tinakbo, progressive tinatakbo, contemplative tatakbuhin, Baybayin spelling ᜆᜃ᜔ᜊᜓᜑᜒᜈ᜔)

to run and get (something)
to go by running to (a certain place)
to run or negotiate (a certain distance at a certain time limit)

Conjugation edit

Verb conjugation for takbuhin (Class II) - mag/in/an double-object verb

Trigger	Affix	Aspect
Root word				takbo
Trigger	Affix	Infinitive	Complete	Progressive	Contemplative	Recently Complete
Actor	mag-	magtakbo	nagtakbo	nagtatakbo nagatakbo²	magtatakbo magatakbo² gatakbo²	katatakbo¹ kapagtatakbo¹ kakatakbo kakapagtakbo kapapagtakbo
Object	-in	takbuhin	tinakbo	tinatakbo inatakbo²	tatakbuhin atakbuhin²	⁠—
Directional	-an	takbuhan	tinakbuhan	tinatakbuhan inatakbuhan²	tatakbuhan atakbuhan²	—
Locative	⁠pag- -an	pagtakbuhan	pinagtakbuhan	pinapagtakbuhan pinagtatakbuhan	papagtakbuhan pagtatakbuhan	⁠—
Benefactive	ipag-	ipagtakbo	ipinagtakbo	ipinapagtakbo	ipapagtakbo	⁠—
Instrument	ipang-	ipantakbo	ipinantakbo	ipinapantakbo	ipapantakbo	⁠—
Causative	ikapag-	ikapagtakbo	ikinapagtakbo	ikinapagtatakbo¹ ikinakapagtakbo	ikapagtatakbo¹ ikakapagtakbo	⁠—
Referential	⁠pag- -an	pagtakbuhan	pinagtakbuhan	pinapagtakbuhan pinagtatakbuhan	papagtakbuhan pagtatakbuhan	⁠—
¹Used in formal contexts. ²Dialectal use only.

Indirect (pa-) verb forms

Trigger	Affix	Aspect
Trigger	Affix	Infinitive	Complete	Progressive	Contemplative	Recently Complete
Actor	magpa-	magpatakbo	nagpatakbo	nagpapatakbo	magpapatakbo	⁠kapatatakbo¹ kapapatakbo kapagpapatakbo kakapatakbo
Actor-secondary	papag- -in	papagtakbuhin	pinapagtakbo	pinapapagtakbo	papapagtakbuhin	⁠—
Object	ipa-	ipatakbo	ipinatakbo	ipinatatakbo ipinapatakbo	ipatatakbo ipapatakbo	⁠—
Directional	⁠ pa- -an	patakbuhan	pinatakbuhan	pinapatakbuhan pinatatakbuhan	papatakbuhan patatakbuhan	⁠—
Benefactive	ipagpa-	ipagpatakbo	ipinagpatakbo	ipinagpapatakbo¹ ipinapagpatakbo	ipagpapatakbo¹ ipapagpatakbo	⁠—
Causative	ikapagpa-	ikapagpatakbo	ikinapagpatakbo	ikinapagpapatakbo¹ ikinakapagpatakbo	ikapagpapatakbo¹ ikakapagpatakbo	⁠—
Locative	⁠pagpa- -an	pagpatakbuhan	pinagpatakbuhan	pinagpapatatakbuhan¹ pinapagpatakbuhan	pagpapatatakbuhan¹ papagpatakbuhan	⁠—
Locative	⁠papag- -an	papagtakbuhan	pinapagtakbuhan	pinapapagtakbuhan	papapagtakbuhan	⁠—
Referential	⁠papag- -an	papagtakbuhan	pinapagtakbuhan	pinapapagtakbuhan	papapagtakbuhan	⁠—
¹Used in formal contexts.

Ability/involuntary (maka-/ma-) verb forms

Direct action verbs
Trigger	Affix	Aspect
Trigger	Affix	Infinitive	Complete	Progressive	Contemplative
Actor	makapag-	makapagtakbo	nakapagtakbo	nakapagtatakbo¹ nakakapagtakbo	makapagtatakbo¹ makakapagtakbo
Object	ma-	matakbo	natakbo	natatakbo	matatakbo
Directional	⁠ ma- -an	matakbuhan	natakbuhan	natatakbuhan	matatakbuhan
Benefactive	maipag-	maipagtakbo	naipagtakbo	naipagtatakbo¹ naipapagtakbo naiipagtakbo	maipagtatakbo¹ maipapagtakbo maiipagtakbo
Causative	maikapag-	maikapagtakbo	naikapagtakbo	naikapagtatakbo¹ naikapapagtakbo naiikapagtakbo	maikapagtatakbo¹ maikapapagtakbo maiikapagtakbo
Causative	maipag-	maipagtakbo	naipagtakbo	naipagtatakbo¹ naipapagtakbo naiipagtakbo	maipagtatakbo¹ maipapagtakbo maiipagtakbo
Locative	⁠mapag- -an	mapagtakboan	napagtakboan	napagtatakboan¹ napapagtakboan	mapagtatakboan¹ mapapagtakboan
Indirect action verbs
Trigger	Affix	Aspect
Trigger	Affix	Infinitive	Complete	Progressive	Contemplative
Actor	makapagpa-	makapagpatakbo	nakapagpatakbo	nakapagpapatakbo¹ nakakapagpatakbo	makapagpapatakbo¹ makakapagpatakbo
Actor-secondary	⁠mapapag-	mapapagtakbo	napapagtakbo	napapapagtakbo	mapapapagtakbo
Object	maipa-	maipatakbo	naipatakbo	naipatatakbo¹ naipapatakbo naiipatakbo	maipatatakbo¹ maipapatakbo maiipatakbo
Directional	⁠ mapa- -an	mapatakbuhan	napatakbuhan	napatatakbuhan¹ napapatakbuhan	mapatatakbuhan¹ mapapatakbuhan
Benefactive	maipagpa-	maipagpatakbo	naipagpatakbo	naipagpapatakbo¹ naipapagpatakbo naiipagpatakbo	maipagpapatakbo¹ maipapagpatakbo maiipagpatakbo
Causative	maikapagpa-	maikapagpatakbo	naikapagpatakbo	naikapagpapatakbo¹ naikakapagpatakbo naiikapagpatakbo	maikapagpapatakbo¹ maikakapagpatakbo maiikapagpatakbo
Locative	⁠mapagpa- -an	mapagpatakbuhan	napagpatakbuhan	napagpapatatakbuhan¹ napapagpatakbuhan	mapagpapatatakbuhan¹ mapapagpatakbuhan
Locative	⁠mapapag- -an	mapapagtakbuhan	napapagtakbuhan	napapapagtakbuhan	mapapapagtakbuhan
Referential	⁠mapapag- -an	mapapagtakbuhan	napapagtakbuhan	napapapagtakbuhan	mapapapagtakbuhan
¹Used in formal contexts.

Social (maki-) verb forms

Form	Affix	Aspect
Form	Affix	Infinitive	Complete	Progressive	Contemplative
Direct	makipag-	makipagtakbo	nakipagtakbo	nakikipagtakbo	makikipagtakbo
Direct	maki-	makitakbo	nakitakbo	nakikitakbo	makikitakbo
Indirect	makipagpa-	makipagpatakbo	nakipagpatakbo	nakikipagpatakbo	makikipagpatakbo

Adjective edit

takbuhin (Baybayin spelling ᜆᜃ᜔ᜊᜓᜑᜒᜈ᜔)

required or supposed to run (of a certain distance)
(cockfighting) running away from a fight (of a fighting cock)
Synonym: ayawin

Noun edit

takbuhin (Baybayin spelling ᜆᜃ᜔ᜊᜓᜑᜒᜈ᜔)

defeatist; someone who runs away from a challenge