δεξιός

Ancient Greek

Etymology

From Proto-Hellenic *deksiwós, from Proto-Indo-European *deḱs-. Cognate with Sanskrit दक्षिण (dákṣiṇa) and Latin dexter.

Pronunciation

 

• IPA^(key): /dek.si.ós/ → /ðek.siˈos/ → /ðek.siˈos/

• (5^th BCE Attic) IPA^(key): /dek.si.ós/
• (1^st CE Egyptian) IPA^(key): /dek.siˈos/
• (4^th CE Koine) IPA^(key): /ðek.siˈos/
• (10^th CE Byzantine) IPA^(key): /ðek.siˈos/
• (15^th CE Constantinopolitan) IPA^(key): /ðek.siˈos/

Adjective

δεξῐός • (dexiós) m (feminine δεξῐᾱ́, neuter δεξῐόν); first/second declension

1. right (hand, side).
2. fortunate
3. northward
4. able
5. courteous

Inflection

First and second declension of δεξῐός; δεξῐᾱ́; δεξῐόν (Attic)

Number		Singular				Dual				Plural
Case/Gender		Masculine	Feminine	Neuter		Masculine	Feminine	Neuter		Masculine	Feminine	Neuter
Nominative		δεξῐός dexiós	δεξῐᾱ́ dexiā́	δεξῐόν dexión		δεξῐώ dexiṓ	δεξῐᾱ́ dexiā́	δεξῐώ dexiṓ		δεξῐοί dexioí	δεξῐαί dexiaí	δεξῐᾰ́ dexiá
Genitive		δεξῐοῦ dexioû	δεξῐᾶς dexiâs	δεξῐοῦ dexioû		δεξῐοῖν dexioîn	δεξῐαῖν dexiaîn	δεξῐοῖν dexioîn		δεξῐῶν dexiôn	δεξῐῶν dexiôn	δεξῐῶν dexiôn
Dative		δεξῐῷ dexiôi	δεξῐᾷ dexiâi	δεξῐῷ dexiôi		δεξῐοῖν dexioîn	δεξῐαῖν dexiaîn	δεξῐοῖν dexioîn		δεξῐοῖς dexioîs	δεξῐαῖς dexiaîs	δεξῐοῖς dexioîs
Accusative		δεξῐόν dexión	δεξῐᾱ́ν dexiā́n	δεξῐόν dexión		δεξῐώ dexiṓ	δεξῐᾱ́ dexiā́	δεξῐώ dexiṓ		δεξῐούς dexioús	δεξῐᾱ́ς dexiā́s	δεξῐᾰ́ dexiá
Vocative		δεξῐέ dexié	δεξῐᾱ́ dexiā́	δεξῐόν dexión		δεξῐώ dexiṓ	δεξῐᾱ́ dexiā́	δεξῐώ dexiṓ		δεξῐοί dexioí	δεξῐαί dexiaí	δεξῐᾰ́ dexiá
Derived forms		Adverb				Comparative				Superlative
		δεξῐῶς dexiôs				δεξῐώτερος dexiṓteros				δεξῐώτᾰτος dexiṓtatos
Notes:		This table gives Attic inflectional endings. For declension in other dialects, see Appendix:Ancient Greek dialectal declension.

Antonyms

• (antonym(s) of “right”): ἀριστερός (aristerós), εὐώνυμος (euṓnumos)

Derived terms

• δεξιτερός (dexiterós).
• περῐδέξῐος (peridéxios)

Descendants

• Greek: δεξιός (dexiós)

Further reading

• “δεξιός”, in Liddell & Scott (1940) A Greek–English Lexicon, Oxford: Clarendon Press
• “δεξιός”, in Liddell & Scott (1889) An Intermediate Greek–English Lexicon, New York: Harper & Brothers
• “δεξιός”, in Autenrieth, Georg (1891) A Homeric Dictionary for Schools and Colleges, New York: Harper and Brothers
• δεξιός in Cunliffe, Richard J. (1924) A Lexicon of the Homeric Dialect: Expanded Edition, Norman: University of Oklahoma Press, published 1963
• “δεξιός”, in Slater, William J. (1969) Lexicon to Pindar, Berlin: Walter de Gruyter
• G1188 in Strong, James (1979) Strong’s Exhaustive Concordance to the Bible
• Woodhouse, S. C. (1910) English–Greek Dictionary: A Vocabulary of the Attic Language‎^[1], London: Routledge & Kegan Paul Limited.
  • adroit idem, page 13.
  • auspicious idem, page 53.
  • clever idem, page 137.
  • deft idem, page 206.
  • dexterous idem, page 221.
  • fair idem, page 302.
  • favourable idem, page 311.
  • fortunate idem, page 340.
  • handy idem, page 383.
  • happy idem, page 384.
  • hopeful idem, page 405.
  • lucky idem, page 504.
  • propitious idem, page 653.
  • right idem, page 714.
  • skilful idem, page 780.
• Bauer, Walter et al. (2001) A Greek–English Lexicon of the New Testament and Other Early Christian Literature, Third edition, Chicago: University of Chicago Press

Greek

Etymology

Inherited from Ancient Greek δεξιός (dexiós). Sense for politics (also substantivised), semantic loan from French droit.

Pronunciation

• IPA^(key): /ðe.ksiˈos/ and by some speakers, in fast, informal speech /ðeksˈços/
• Hyphenation: δε‧ξι‧ός

Adjective

δεξιός • (dexiós) m (feminine δεξιά, neuter δεξιό)

1. right; right-handed

   alternative variant: δεξής m (dexís), δεξιά f (dexiá), δεξί n (dexí)

2. (politics) of the right / right-wing

   see also: συντηρητικός (syntiritikós, “conservative”)

Declension

Declension of δεξιός

number  case \ gender	singular			plural
	masculine	feminine	neuter	masculine	feminine	neuter
nominative	δεξιός •	δεξιά •	δεξιό •	δεξιοί •	δεξιές •	δεξιά •
genitive	δεξιού •	δεξιάς •	δεξιού •	δεξιών •	δεξιών •	δεξιών •
accusative	δεξιό •	δεξιά •	δεξιό •	δεξιούς •	δεξιές •	δεξιά •
vocative	δεξιέ •	δεξιά •	δεξιό •	δεξιοί •	δεξιές •	δεξιά •
derivations	Comparative: πιο + positive forms (e.g. πιο δεξιός, etc.) Relative superlative: definite article + πιο + positive forms (e.g. ο πιο δεξιός, etc.)

Degrees of comparison by suffixation

comparative	singular			plural
	masculine	feminine	neuter	masculine	feminine	neuter
nominative	δεξιότερος •	δεξιότερη •	δεξιότερο •	δεξιότεροι •	δεξιότερες •	δεξιότερα •
genitive	δεξιότερου •	δεξιότερης •	δεξιότερου •	δεξιότερων •	δεξιότερων •	δεξιότερων •
accusative	δεξιότερο •	δεξιότερη •	δεξιότερο •	δεξιότερους •	δεξιότερες •	δεξιότερα •
vocative	δεξιότερε •	δεξιότερη •	δεξιότερο •	δεξιότεροι •	δεξιότερες •	δεξιότερα •
derivations	relative superlative: ο + comparative forms (eg "ο δεξιότερος", etc)
Absolute superlative	singular			plural
	masculine	feminine	neuter	masculine	feminine	neuter
nominative	δεξιότατος •	δεξιότατη •	δεξιότατο •	δεξιότατοι •	δεξιότατες •	δεξιότατα •
genitive	δεξιότατου •	δεξιότατης •	δεξιότατου •	δεξιότατων •	δεξιότατων •	δεξιότατων •
accusative	δεξιότατο •	δεξιότατη •	δεξιότατο •	δεξιότατους •	δεξιότατες •	δεξιότατα •
vocative	δεξιότατε •	δεξιότατη •	δεξιότατο •	δεξιότατοι •	δεξιότατες •	δεξιότατα •

Antonyms

• αριστερός (aristerós, “left”)

Related terms

• αδέξιος (adéxios, “clumsy”)
• αδεξιότητα (adexiótita, “clumsiness”)
• ακροδεξιός (akrodexiós, “far-right, ultraright”)
• δεξιά (dexiá, adverb)
• δεξιά f (dexiá, “right wing”, noun) (politics)

Noun

δεξιός • (dexiós) m (plural δεξιοί)

1. (politics) right-winger

   Αυτός είναι δεξιός και ο αδερφός του είναι αριστερός.

   Aftós eínai dexiós kai o aderfós tou eínai aristerós.

   He is a right-winger and his brother is left-winger.

   Κέρδισαν/Έχασαν τις εκλογές οι δεξιοί.

   Kérdisan/Échasan tis eklogés oi dexioí.

   The rightists won/lost the elections.

   see also: συντηρητικός (syntiritikós, “conservative”)

Declension

Declension of δεξιός

	singular	plural
nominative	δεξιός •	δεξιοί •
genitive	δεξιού •	δεξιών •
accusative	δεξιό •	δεξιούς •
vocative	δεξιέ •	δεξιοί •