тархи

Buryat

Etymology

From Proto-Mongolic *tarïkï.

Noun

тархи • (tarxi)

1. brain

Mongolian

Etymology

From Proto-Mongolic *tarïkï.

Pronunciation

• (Ulaanbaatar) IPA^(key): /tʰarʲxʲ/, [tʰærʲç]

Noun

тархи • (tarxi) (Mongolian spelling ᠲᠠᠷᠢᠬᠢ (tariki)); (hidden-n declension)

1. brain
2. head

   Synonym: толгой (tolgoj)

3. top, end

   Synonyms: толгой (tolgoj), орой (oroj), эх (ex), үзүүр (üzüür), түрүү (türüü), эхлэл (exlel)

4. (figuratively) intelligence

   Synonyms: ухаан (uxaan), оюун (ojuun), санаа (sanaa)

5. (figuratively) blunt side (of a hatchet or other tool)
6. (derogatory) idiot
7. a part of a bird-trap
8. a part of a bridle

Declension

Declension of тархи (а-harmonic hidden-n нууд-pl) 

attributive	тархин tarxin
	singular / indefinite	definite plural
nominative	тархи tarxi	тархинууд tarxinuud
genitive	тархины tarxiny	тархинуудын tarxinuudyn
accusative	тархийг tarxiig	тархинуудыг tarxinuudyg
dative-locative	тархинд tarxind	тархинуудад tarxinuudad
ablative	тархинаас tarxinaas	тархинуудаас tarxinuudaas
instrumental	тархиар tarxiar	тархинуудаар tarxinuudaar
comitative	тархитай tarxitaj	тархинуудтай tarxinuudtaj
privative	тархигүй tarxigüj	тархинуудгүй tarxinuudgüj
directive	тархи руу tarxi ruu	тархинууд руу tarxinuud ruu

Reflexive possessive forms 

	singular / indefinite	definite plural
nominative	тархиа tarxia	тархинуудаа tarxinuudaa
genitive	тархиныхаа tarxinyxaa	тархинуудынхаа tarxinuudynxaa
accusative	тархийгаа tarxiigaa	тархинуудыгаа tarxinuudygaa
dative-locative	тархиндаа tarxindaa	тархинууддаа tarxinuuddaa
ablative	тархинаасаа tarxinaasaa	тархинуудаасаа tarxinuudaasaa
instrumental	тархиараа tarxiaraa	тархинуудаараа tarxinuudaaraa
comitative	тархитайгаа tarxitajgaa	тархинуудтайгаа tarxinuudtajgaa
privative	тархигүйгээ tarxigüjgee	тархинуудгүйгээ tarxinuudgüjgee
directive	тархи руугаа tarxi ruugaa	тархинууд руугаа tarxinuud ruugaa

independent genitive	singular / indefinite	definite plural
singular possession	тархиных tarxinyx	тархинуудынх tarxinuudynx
collective possession	тархиныхан tarxinyxan	тархинуудынхан tarxinuudynxan

Derived terms

• их тархи (ix tarxi, “cerebrum”)
• бага тархи (baga tarxi, “cerebellum”)
• өнчин тархи (önčin tarxi, “pituitary gland”)
• тархи угаах (tarxi ugaax, “to brainwash”)
• тархин чулуу (tarxin čuluu, “a kind of gemstone”)