խափան
Armenian
editEtymology
editFrom Old Armenian խափան (xapʻan); see below.
Pronunciation
edit- (Eastern Armenian) IPA(key): /χɑˈpʰɑn/, [χɑpʰɑ́n]
- (Western Armenian) IPA(key): /χɑˈpɑn/, [χɑpʰɑ́n]
Adjective
editխափան • (xapʻan) (superlative ամենախափան)
- not working, inoperative; broken
Declension
editnominalized, i-type (Eastern Armenian)
| singular | plural | |||
|---|---|---|---|---|
| nominative | խափան (xapʻan) | խափաններ (xapʻanner) | ||
| dative | խափանի (xapʻani) | խափանների (xapʻanneri) | ||
| ablative | խափանից (xapʻanicʻ) | խափաններից (xapʻannericʻ) | ||
| instrumental | խափանով (xapʻanov) | խափաններով (xapʻannerov) | ||
| locative | խափանում (xapʻanum) | խափաններում (xapʻannerum) | ||
| definite forms | ||||
| nominative | խափանը/խափանն (xapʻanə/xapʻann) | խափանները/խափաններն (xapʻannerə/xapʻannern) | ||
| dative | խափանին (xapʻanin) | խափաններին (xapʻannerin) | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | խափանս (xapʻans) | խափաններս (xapʻanners) | ||
| dative | խափանիս (xapʻanis) | խափաններիս (xapʻanneris) | ||
| ablative | խափանիցս (xapʻanicʻs) | խափաններիցս (xapʻannericʻs) | ||
| instrumental | խափանովս (xapʻanovs) | խափաններովս (xapʻannerovs) | ||
| locative | խափանումս (xapʻanums) | խափաններումս (xapʻannerums) | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | խափանդ (xapʻand) | խափաններդ (xapʻannerd) | ||
| dative | խափանիդ (xapʻanid) | խափաններիդ (xapʻannerid) | ||
| ablative | խափանիցդ (xapʻanicʻd) | խափաններիցդ (xapʻannericʻd) | ||
| instrumental | խափանովդ (xapʻanovd) | խափաններովդ (xapʻannerovd) | ||
| locative | խափանումդ (xapʻanumd) | խափաններումդ (xapʻannerumd) | ||
Old Armenian
editEtymology
editNoun
editխափան • (xapʻan)
- hindrance, impediment, obstacle; encumbering
- խափան առնել, լինել ― xapʻan aṙnel, linel ― to hinder, to impede, to prevent
- inactivity, idleness, sloth
- խափան կալ ― xapʻan kal ― to be disoccupied; to be in idleness
Declension
editi-a-type
| singular | plural | ||
|---|---|---|---|
| nominative | խափան (xapʻan) | խափանք (xapʻankʻ) | |
| genitive | խափանի (xapʻani) | խափանաց (xapʻanacʻ) | |
| dative | խափանի (xapʻani) | խափանաց (xapʻanacʻ) | |
| accusative | խափան (xapʻan) | խափանս (xapʻans) | |
| ablative | խափանէ (xapʻanē) | խափանաց (xapʻanacʻ) | |
| instrumental | խափանաւ (xapʻanaw) | խափանաւք = խափանօք (xapʻanawkʻ = xapʻanōkʻ) | |
| locative | խափանի (xapʻani) | խափանս (xapʻans) |
Adjective
editխափան • (xapʻan)
Declension
editi-a-type
| singular | plural | ||
|---|---|---|---|
| nominative | խափան (xapʻan) | խափանք (xapʻankʻ) | |
| genitive | խափանի (xapʻani) | խափանաց (xapʻanacʻ) | |
| dative | խափանի (xapʻani) | խափանաց (xapʻanacʻ) | |
| accusative | խափան (xapʻan) | խափանս (xapʻans) | |
| ablative | խափանէ (xapʻanē) | խափանաց (xapʻanacʻ) | |
| instrumental | խափանաւ (xapʻanaw) | խափանաւք = խափանօք (xapʻanawkʻ = xapʻanōkʻ) | |
| locative | խափանի (xapʻani) | խափանս (xapʻans) |
Derived terms
edit- անխափան (anxapʻan)
- անխափանական (anxapʻanakan)
- անձրեւախափան (anjrewaxapʻan)
- խափանած (xapʻanac)
- խափանածոյ (xapʻanacoy)
- խափանածու (xapʻanacu)
- խափանական (xapʻanakan)
- խափանեմ (xapʻanem)
- խափանեցուցանեմ (xapʻanecʻucʻanem)
- խափանեցուցիչ (xapʻanecʻucʻičʻ)
- խափանիչ (xapʻaničʻ)
- խափանողական (xapʻanołakan)
- խափանուած (xapʻanuac)
- խափանուածոյ (xapʻanuacoy)
- խափանութիւն (xapʻanutʻiwn)
- խափանումն (xapʻanumn)
Descendants
edit- Armenian: խափան (xapʻan)
References
edit- Petrosean, Matatʻeay (1879) “խափան”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “խափան”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy