पुरु

See also: पर, पुर, पुर्, पूर, पेरू, and पैर

Sanskrit

Etymology

From Proto-Indo-Aryan *pr̥Húṣ, from Proto-Indo-Iranian *pr̥Húš (compare Avestan 𐬞𐬊𐬎𐬭𐬎 (po^uru, “much”), Ossetian фыр (fyr, “much”), and Old Persian 𐎱𐎽𐎺 (paruv, “much, many, too much, very”) (Persian فره (fere, “much, more”))), from Proto-Indo-European *pl̥h₁ús (“much”), from the zero-grade of the root *pleh₁- (“to fill”) (compare Latin plūs (“more”), Ancient Greek πολύς (polús, “much, many”), Old English fela, Old Irish il (“much”), and Gothic 𐍆𐌹𐌻𐌿 (filu, “much, very”)).

Pronunciation

• (Vedic) IPA^(key): /pu.ɾú/
• (Classical) IPA^(key): /ˈpu.ɾu/

Adjective

पुरु • (purú) stem (root पॄ)

1. much, many, abundant (only पुरू (purū), पुरूणि (purū́ṇi), पुरूणाम् (purūṇām) and several cases of f पूर्वी (pūrvī); in later language only a the end of a compound) (RV. etc.)
2. much, often, very (also with a comparative or superlative)

   with सिमा (simā) — everywhere

   with तिरस् (tirás) — far off, from afar

   पुरारु (purā*rú) — far and wide

   पुरु विश्व (purú víśva) — one and all, every

Declension

Masculine u-stem declension of पुरु (purú)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	पुरुः purúḥ	पुरू purū́	पुरवः purávaḥ
Vocative	पुरो púro	पुरू púrū	पुरवः púravaḥ
Accusative	पुरुम् purúm	पुरू purū́	पुरून् purū́n
Instrumental	पुरुणा / पुर्वा¹ purúṇā / purvā́¹	पुरुभ्याम् purúbhyām	पुरुभिः purúbhiḥ
Dative	पुरवे / पुर्वे¹ puráve / purvè¹	पुरुभ्याम् purúbhyām	पुरुभ्यः purúbhyaḥ
Ablative	पुरोः / पुर्वः¹ puróḥ / purvàḥ¹	पुरुभ्याम् purúbhyām	पुरुभ्यः purúbhyaḥ
Genitive	पुरोः / पुर्वः¹ puróḥ / purvàḥ¹	पुर्वोः purvóḥ	पुरूणाम् purūṇā́m
Locative	पुरौ puraú	पुर्वोः purvóḥ	पुरुषु purúṣu
Notes	¹Vedic

Feminine ī-stem declension of पूर्वी (pūrvī́)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	पूर्वी pūrvī́	पूर्व्यौ / पूर्वी¹ pūrvyaù / pūrvī́¹	पूर्व्यः / पूर्वीः¹ pūrvyàḥ / pūrvī́ḥ¹
Vocative	पूर्वि pū́rvi	पूर्व्यौ / पूर्वी¹ pū́rvyau / pū́rvī¹	पूर्व्यः / पूर्वीः¹ pū́rvyaḥ / pū́rvīḥ¹
Accusative	पूर्वीम् pūrvī́m	पूर्व्यौ / पूर्वी¹ pūrvyaù / pūrvī́¹	पूर्वीः pūrvī́ḥ
Instrumental	पूर्व्या pūrvyā́	पूर्वीभ्याम् pūrvī́bhyām	पूर्वीभिः pūrvī́bhiḥ
Dative	पूर्व्यै pūrvyaí	पूर्वीभ्याम् pūrvī́bhyām	पूर्वीभ्यः pūrvī́bhyaḥ
Ablative	पूर्व्याः / पूर्व्यै² pūrvyā́ḥ / pūrvyaí²	पूर्वीभ्याम् pūrvī́bhyām	पूर्वीभ्यः pūrvī́bhyaḥ
Genitive	पूर्व्याः / पूर्व्यै² pūrvyā́ḥ / pūrvyaí²	पूर्व्योः pūrvyóḥ	पूर्वीणाम् pūrvī́ṇām
Locative	पूर्व्याम् pūrvyā́m	पूर्व्योः pūrvyóḥ	पूर्वीषु pūrvī́ṣu
Notes	¹Vedic ²Brāhmaṇas

Neuter u-stem declension of पुरु (purú)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	पुरु purú	पुरुणी purúṇī	पुरूणि / पुरु¹ / पुरू¹ purū́ṇi / purú¹ / purū́¹
Vocative	पुरु / पुरो púru / púro	पुरुणी púruṇī	पुरूणि / पुरु¹ / पुरू¹ púrūṇi / púru¹ / púrū¹
Accusative	पुरु purú	पुरुणी purúṇī	पुरूणि / पुरु¹ / पुरू¹ purū́ṇi / purú¹ / purū́¹
Instrumental	पुरुणा / पुर्वा¹ purúṇā / purvā́¹	पुरुभ्याम् purúbhyām	पुरुभिः purúbhiḥ
Dative	पुरुणे / पुरवे¹ / पुर्वे¹ purúṇe / puráve¹ / purvè¹	पुरुभ्याम् purúbhyām	पुरुभ्यः purúbhyaḥ
Ablative	पुरुणः / पुरोः¹ / पुर्वः¹ purúṇaḥ / puróḥ¹ / purvàḥ¹	पुरुभ्याम् purúbhyām	पुरुभ्यः purúbhyaḥ
Genitive	पुरुणः / पुरोः¹ / पुर्वः¹ purúṇaḥ / puróḥ¹ / purvàḥ¹	पुरुणोः purúṇoḥ	पुरूणाम् purūṇā́m
Locative	पुरुणि / पुरौ¹ purúṇi / puraú¹	पुरुणोः purúṇoḥ	पुरुषु purúṣu
Notes	¹Vedic

Noun

पुरु • (purú) stem, m

1. the pollen of a flower (L.)
2. heaven, paradise (L.)
3. (cf. पूरु (pūru)) name of a prince (the son of Yayāti and Śarmiṣṭhā and sixth monarch of the lunar race) (MBh., Śak.)
4. name of a son of Vasu-deva and Saha-devā (BhP.)
5. name of a son of Madhu (VP.)

Declension

Masculine u-stem declension of पुरु (purú)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	पुरुः purúḥ	पुरू purū́	पुरवः purávaḥ
Vocative	पुरो púro	पुरू púrū	पुरवः púravaḥ
Accusative	पुरुम् purúm	पुरू purū́	पुरून् purū́n
Instrumental	पुरुणा / पुर्वा¹ purúṇā / purvā́¹	पुरुभ्याम् purúbhyām	पुरुभिः purúbhiḥ
Dative	पुरवे / पुर्वे¹ puráve / purvè¹	पुरुभ्याम् purúbhyām	पुरुभ्यः purúbhyaḥ
Ablative	पुरोः / पुर्वः¹ puróḥ / purvàḥ¹	पुरुभ्याम् purúbhyām	पुरुभ्यः purúbhyaḥ
Genitive	पुरोः / पुर्वः¹ puróḥ / purvàḥ¹	पुर्वोः purvóḥ	पुरूणाम् purūṇā́m
Locative	पुरौ puraú	पुर्वोः purvóḥ	पुरुषु purúṣu
Notes	¹Vedic

References

• Monier Williams (1899) “पुरु”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 0636.