ხარისხი

Georgian

Etymology

From Old Georgian ხარისხი (xarisxi, “base, foundation; step”), borrowed from Old Armenian խարիսխ (xarisx).

Pronunciation

• IPA^(key): /xarisxi/, [χaɾisχi]
• Hyphenation: ხა‧რის‧ხი

Noun

ხარისხი • (xarisxi) (plural ხარისხები)

1. step (of a stair)
2. quality
3. (mathematics) exponent, degree
4. (grammar, of an adjective) degree

Inflection

Declension of ხარისხი (see Georgian declension)
	singular	plural	archaic plural
nominative	ხარისხი (xarisxi)	ხარისხები (xarisxebi)	ხარისხნი (xarisxni)
ergative	ხარისხმა (xarisxma)	ხარისხებმა (xarisxebma)	ხარისხთ(ა) (xarisxt(a))
dative	ხარისხს(ა) (xarisxs(a))	ხარისხებს(ა) (xarisxebs(a))	ხარისხთ(ა) (xarisxt(a))
genitive	ხარისხის(ა) (xarisxis(a))	ხარისხების(ა) (xarisxebis(a))	ხარისხთ(ა) (xarisxt(a))
instrumental	ხარისხით(ა) (xarisxit(a))	ხარისხებით(ა) (xarisxebit(a))
adverbial	ხარისხად(ა) (xarisxad(a))	ხარისხებად(ა) (xarisxebad(a))
vocative	ხარისხო (xarisxo)	ხარისხებო (xarisxebo)	ხარისხნო (xarisxno)
Notes: archaic plurals might not exist.

Postpositional inflection of ხარისხი (see Georgian postpositions)
postpositions taking a dative case	singular	plural
-ზე (-ze, “on”)	ხარისხზე (xarisxze)	ხარისხებზე (xarisxebze)
-თან (-tan, “near”)	ხარისხთან (xarisxtan)	ხარისხებთან (xarisxebtan)
-ში (-ši, “in”)	ხარისხში (xarisxši)	ხარისხებში (xarisxebši)
-ვით (-vit, “like”)	ხარისხივით (xarisxivit)	ხარისხებივით (xarisxebivit)
postpositions taking a genitive case	singular	plural
-თვის (-tvis, “for”)	ხარისხისთვის (xarisxistvis)	ხარისხებისთვის (xarisxebistvis)
-ებრ (-ebr, “like”)	ხარისხისებრ (xarisxisebr)	ხარისხებისებრ (xarisxebisebr)
-კენ (-ḳen, “towards”)	ხარისხისკენ (xarisxisḳen)	ხარისხებისკენ (xarisxebisḳen)
-გან (-gan, “from/of”)	ხარისხისგან (xarisxisgan)	ხარისხებისგან (xarisxebisgan)
postpositions taking an instrumental case	singular	plural
-დან (-dan, “from/since”)	ხარისხიდან (xarisxidan)	ხარისხებიდან (xarisxebidan)
-ურთ (-urt, “together with”)	ხარისხითურთ (xarisxiturt)	ხარისხებითურთ (xarisxebiturt)
postpositions taking an adverbial case	singular	plural
-მდე (-mde, “up to”)	ხარისხამდე (xarisxamde)	ხარისხებამდე (xarisxebamde)

Derived terms

• უხარისხო (uxarisxo)
• ხარისხიანი (xarisxiani)
• ხარისხოვანი (xarisxovani)
• აღხარისხული (aɣxarisxuli)
• მეხარისხი (mexarisxi)

Descendants

• → Bats: ხარისხ (xarisx)

References

• Abulaʒe, Ilia (1973) “ხარისხი”, in Ʒveli kartuli enis leksiḳoni (masalebi) [Dictionary of Old Georgian (Materials)]‎^[1] (in Georgian), Tbilisi: Metsniereba, page 560
• Čubinašvili, Niḳo (1812–1825) “ხარისხი”, in Kartuli leksiḳoni rusulis targamaniturt [Georgian Explanatory Dictionary with Russian Commentaries]‎^[2], Saint Petersburg: Imperial Academy of Sciences
• Ačaṙean, Hračʻeay (1971–1979) “խարիսխ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press