ważny
Old Polish edit
Alternative forms edit
Etymology edit
From waga + -ny. First attested in the middle of the 15th century.
Pronunciation edit
Adjective edit
ważny (comparative ważniejszy, derived adverb ważnie or ważno)
- important; valuable
- 1895 [1448–1450], Franciszek Piekosiński, editor, Tłumaczenia polskie statutów ziemskich, Kodeks Świętosławów, page 56:
- Gena monetha we wszem krolewstwye ma bycz ymyana, yasz by byla wyekvysta a dobra w wasznosczy, aby przes tho wyączey byla waszneysza (ut per hoc magis sit grata et accepta)
- [Jena moneta we wszem krolewstwie ma być imiana, jaż by była wiekuista a dobra w ważności, aby przez to więcej była ważniejsza (ut per hoc magis sit grata et accepta)]
- serious
- 1970 [Middle of the fifteenth century], Józef Reczek, Wacław Twardzik, editors, List Lentulusa w staropolskim przekładzie:
- Wsczedl yest czlovyek... vzrzenya prostego a vaschnego, ... w movye vazni a rostropni, a rzatky y vmyerni (aspectum habens simplicem et maturum..., in colloquio gravis, rarus et modestus)
- [Wszczedł jest człowiek... uźrzenia prostego a ważnego, ... w mowie ważny, [a] roztropny a rzadki i umierny (aspectum habens simplicem et maturum..., in colloquio gravis, rarus et modestus)]
- valid (having legal power)
- 1895 [1448–1450], Franciszek Piekosiński, editor, Tłumaczenia polskie statutów ziemskich, Kodeks Świętosławów, page 45:
- Gdiby pozyczyli (sc. Żydowie) pyenyądzy thakemv synowy..., pozyczenye nye ma bicz vaszno (concessio facta non valeat)
- [Gdyby pożyczyli (sc. Żydowie) pieniędzy takiemu synowi..., pożyczenie nie ma być ważno (concessio facta non valeat)]
- thought-through, well-considered
Derived terms edit
nouns
Related terms edit
nouns
verbs
- ważyć impf
Descendants edit
References edit
- Boryś, Wiesław (2005) “ważny”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
- B. Sieradzka-Baziur, editor (2011–2015), “ważny”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
Polish edit
Alternative forms edit
Etymology edit
Inherited from Old Polish ważny. By surface analysis, waga + -ny. Compare Kashubian wôżny and Slovincian wożny. For the semantic shift, compare Hungarian fontos.
Pronunciation edit
Adjective edit
ważny (comparative ważniejszy, superlative najważniejszy, derived adverb ważnie)
- important (having relevant and crucial value; having import)
- Synonyms: istotny, relewantny
- important (able to influence many things)
- self-important (having, or behaving as if having, too high of an opinion of one's own importance)
- Synonyms: bufoniasty, dumny, nadęty, wyniosły, zarozumialski, zarozumiały
- Antonym: skromny
- (not comparable, of a document) valid (accepted by law)
- Synonyms: aktualny, obowiązujący, prawomocny, wiążący
- (not comparable, of food) still good, not expired
- (obsolete) weighty, heavy (not physically light)
Declension edit
Declension of ważny (hard)
singular | plural | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
masculine animate | masculine inanimate | feminine | neuter | virile (= masculine personal) | non-virile | |
nominative | ważny | ważna | ważne | ważni | ważne | |
genitive | ważnego | ważnej | ważnego | ważnych | ||
dative | ważnemu | ważnej | ważnemu | ważnym | ||
accusative | ważnego | ważny | ważną | ważne | ważnych | ważne |
instrumental | ważnym | ważną | ważnym | ważnymi | ||
locative | ważnym | ważnej | ważnym | ważnych |
Derived terms edit
adjective
noun
Further reading edit
- ważny in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- ważny in Polish dictionaries at PWN
- Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “ważny”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
- “WAŻNY”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 16.07.2021
- Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “ważny”, in Słownik języka polskiego[1]
- Aleksander Zdanowicz (1861) “ważny”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861[2]
- J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1919), “ważny”, in Słownik języka polskiego[3] (in Polish), volume 7, Warsaw, page 475
Silesian edit
Etymology edit
Inherited from Old Polish ważny. By surface analysis, wŏga + -ny.
Pronunciation edit
Adjective edit
ważny (comparative ważniejszy, superlative nojważniejszy, derived adverb ważnie)
- important, significant
- (of a document, not comparable) valid
Declension edit
Declension of ważny
singular | plural | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
masculine | neuter | feminine | virile | nonvirile | ||
nominative | ważny | ważne | ważnŏ | ważni | ważne | |
genitive | ważnego | ważnyj | ważnych | |||
dative | ważnymu | ważnyj | ważnym | |||
accusative | animate | ważnego | ważne | ważnõ | ważnych | ważne |
inanimate | ważny | |||||
instrumental | ważnym | ważnōm | ważnymi | |||
locative | ważnym | ważnyj | ważnych | |||
vocative | ważny | ważne | ważnŏ | ważni | ważne |
Derived terms edit
noun
Related terms edit
noun
verbs
- wŏżyć impf