ársaigh

Irish

Alternative forms

ársuigh (superseded)

Etymology 1

From arsa (“says”) +‎ -igh.

Verb

ársaigh (present analytic ársaíonn, future analytic ársóidh, verbal noun ársaí, past participle ársaithe)

(transitive) to tell, relate
Synonym: inis

Conjugation

conjugation of ársaigh (second conjugation)

		singular			plural			relative	autonomous
		first	second	third	first	second	third	relative	autonomous
indicative	present	ársaím	ársaíonn tú; ársaír^†	ársaíonn sé, sí	ársaímid; ársaíonn muid	ársaíonn sibh	ársaíonn siad; ársaíd^†	a ársaíonn; a ársaíos / a n-ársaíonn; a n-ársaíos	ársaítear
	past	d'ársaigh mé; d'ársaíos / ársaigh mé‡; ársaíos‡	d'ársaigh tú; d'ársaís / ársaigh tú‡; ársaís‡	d'ársaigh sé, sí / ársaigh sé, sí‡	d'ársaíomar; d'ársaigh muid / ársaíomar‡; ársaigh muid‡	d'ársaigh sibh; d'ársaíobhair / ársaigh sibh‡; ársaíobhair‡	d'ársaigh siad; d'ársaíodar / ársaigh siad‡; ársaíodar‡	a d'ársaigh / ar ársaigh*	ársaíodh; hársaíodh^†
	past habitual	d'ársaínn / ársaínn‡; n-ársaínn‡‡	d'ársaíteá / ársaíteá‡; n-ársaíteá‡‡	d'ársaíodh sé, sí / ársaíodh sé, sí‡; n-ársaíodh sé, sí‡‡	d'ársaímis; d'ársaíodh muid / ársaímis‡; ársaíodh muid‡; n-ársaímis‡‡; n-ársaíodh muid‡‡	d'ársaíodh sibh / ársaíodh sibh‡; n-ársaíodh sibh‡‡	d'ársaídís; d'ársaíodh siad / ársaídís; ársaíodh siad‡; n-ársaídís‡‡; n-ársaíodh siad‡‡	a d'ársaíodh / a n-ársaíodh*	d'ársaítí / ársaítí‡; n-ársaítí‡‡
future		ársóidh mé; ársód; ársóchaidh mé^†	ársóidh tú; ársóir^†; ársóchaidh tú^†	ársóidh sé, sí; ársóchaidh sé, sí^†	ársóimid; ársóidh muid; ársóchaimid^†; ársóchaidh muid^†	ársóidh sibh; ársóchaidh sibh^†	ársóidh siad; ársóid^†; ársóchaidh siad^†	a ársóidh; a ársós; a ársóchaidh^†; a ársóchas^† / a n-ársóidh; a n-ársós; a n-ársóchaidh^†; a n-ársóchas^†	ársófar; ársóchar^†
conditional		d'ársóinn; d'ársóchainn^† / ársóinn‡; ársóchainn^†‡; n-ársóinn‡‡; n-ársóchainn^†‡‡	d'ársófá; d'ársóchthá^† / ársófá‡; ársóchthá^†‡; n-ársófá‡‡; n-ársóchthá^†‡‡	d'ársódh sé, sí; d'ársóchadh sé, sí^† / ársódh sé, sí‡; ársóchadh sé, sí^†‡; n-ársódh sé, sí‡‡; n-ársóchadh sé, sí^†‡‡	d'ársóimis; d'ársódh muid; d'ársóchaimis^†; d'ársóchadh muid^† / ársóimis‡; ársódh muid‡; ársóchaimis^†‡; ársóchadh muid^†‡; n-ársóimis‡‡; n-ársódh muid‡‡; n-ársóchaimis^†‡‡; n-ársóchadh muid^†‡‡	d'ársódh sibh; d'ársóchadh sibh^† / ársódh sibh‡; ársóchadh sibh^†‡; n-ársódh sibh‡‡; n-ársóchadh sibh^†‡‡	d'ársóidís; d'ársódh siad; d'ársóchadh siad^† / ársóidís‡; ársódh siad‡; ársóchadh siad^†‡; n-ársóidís‡‡; n-ársódh siad‡‡; n-ársóchadh siad^†‡‡	a d'ársódh; a d'ársóchadh^† / a n-ársódh; a n-ársóchadh^†	d'ársófaí; d'ársóchthaí^† / ársófaí‡; ársóchthaí^†‡; n-ársófaí‡‡; n-ársóchthaí^†‡‡
subjunctive	present	go n-ársaí mé; go n-ársaíod^†	go n-ársaí tú; go n-ársaír^†	go n-ársaí sé, sí	go n-ársaímid; go n-ársaí muid	go n-ársaí sibh	go n-ársaí siad; go n-ársaíd^†	—	go n-ársaítear
subjunctive	past	dá n-ársaínn	dá n-ársaíteá	dá n-ársaíodh sé, sí	dá n-ársaímis; dá n-ársaíodh muid	dá n-ársaíodh sibh	dá n-ársaídís; dá n-ársaíodh siad	—	dá n-ársaítí
imperative		ársaím	ársaigh	ársaíodh sé, sí	ársaímis	ársaígí; ársaídh^†	ársaídís	—	ársaítear
verbal noun		ársaí
past participle		ársaithe

* indirect relative
† archaic or dialect form
‡ dependent form
‡‡ dependent form used with particles that trigger eclipsis (except an)

Etymology 2

From Middle Irish arsaidid,^[1] re-formed from Old Irish arsadaigidir.^[2] By surface analysis, ársa +‎ -igh.

Verb

ársaigh (present analytic ársaíonn, future analytic ársóidh, verbal noun ársú, past participle ársaithe)

(transitive) to grow old

Conjugation

conjugation of ársaigh (second conjugation)

		singular			plural			relative	autonomous
		first	second	third	first	second	third	relative	autonomous
indicative	present	ársaím	ársaíonn tú; ársaír^†	ársaíonn sé, sí	ársaímid; ársaíonn muid	ársaíonn sibh	ársaíonn siad; ársaíd^†	a ársaíonn; a ársaíos / a n-ársaíonn; a n-ársaíos	ársaítear
	past	d'ársaigh mé; d'ársaíos / ársaigh mé‡; ársaíos‡	d'ársaigh tú; d'ársaís / ársaigh tú‡; ársaís‡	d'ársaigh sé, sí / ársaigh sé, sí‡	d'ársaíomar; d'ársaigh muid / ársaíomar‡; ársaigh muid‡	d'ársaigh sibh; d'ársaíobhair / ársaigh sibh‡; ársaíobhair‡	d'ársaigh siad; d'ársaíodar / ársaigh siad‡; ársaíodar‡	a d'ársaigh / ar ársaigh*	ársaíodh; hársaíodh^†
	past habitual	d'ársaínn / ársaínn‡; n-ársaínn‡‡	d'ársaíteá / ársaíteá‡; n-ársaíteá‡‡	d'ársaíodh sé, sí / ársaíodh sé, sí‡; n-ársaíodh sé, sí‡‡	d'ársaímis; d'ársaíodh muid / ársaímis‡; ársaíodh muid‡; n-ársaímis‡‡; n-ársaíodh muid‡‡	d'ársaíodh sibh / ársaíodh sibh‡; n-ársaíodh sibh‡‡	d'ársaídís; d'ársaíodh siad / ársaídís; ársaíodh siad‡; n-ársaídís‡‡; n-ársaíodh siad‡‡	a d'ársaíodh / a n-ársaíodh*	d'ársaítí / ársaítí‡; n-ársaítí‡‡
future		ársóidh mé; ársód; ársóchaidh mé^†	ársóidh tú; ársóir^†; ársóchaidh tú^†	ársóidh sé, sí; ársóchaidh sé, sí^†	ársóimid; ársóidh muid; ársóchaimid^†; ársóchaidh muid^†	ársóidh sibh; ársóchaidh sibh^†	ársóidh siad; ársóid^†; ársóchaidh siad^†	a ársóidh; a ársós; a ársóchaidh^†; a ársóchas^† / a n-ársóidh; a n-ársós; a n-ársóchaidh^†; a n-ársóchas^†	ársófar; ársóchar^†
conditional		d'ársóinn; d'ársóchainn^† / ársóinn‡; ársóchainn^†‡; n-ársóinn‡‡; n-ársóchainn^†‡‡	d'ársófá; d'ársóchthá^† / ársófá‡; ársóchthá^†‡; n-ársófá‡‡; n-ársóchthá^†‡‡	d'ársódh sé, sí; d'ársóchadh sé, sí^† / ársódh sé, sí‡; ársóchadh sé, sí^†‡; n-ársódh sé, sí‡‡; n-ársóchadh sé, sí^†‡‡	d'ársóimis; d'ársódh muid; d'ársóchaimis^†; d'ársóchadh muid^† / ársóimis‡; ársódh muid‡; ársóchaimis^†‡; ársóchadh muid^†‡; n-ársóimis‡‡; n-ársódh muid‡‡; n-ársóchaimis^†‡‡; n-ársóchadh muid^†‡‡	d'ársódh sibh; d'ársóchadh sibh^† / ársódh sibh‡; ársóchadh sibh^†‡; n-ársódh sibh‡‡; n-ársóchadh sibh^†‡‡	d'ársóidís; d'ársódh siad; d'ársóchadh siad^† / ársóidís‡; ársódh siad‡; ársóchadh siad^†‡; n-ársóidís‡‡; n-ársódh siad‡‡; n-ársóchadh siad^†‡‡	a d'ársódh; a d'ársóchadh^† / a n-ársódh; a n-ársóchadh^†	d'ársófaí; d'ársóchthaí^† / ársófaí‡; ársóchthaí^†‡; n-ársófaí‡‡; n-ársóchthaí^†‡‡
subjunctive	present	go n-ársaí mé; go n-ársaíod^†	go n-ársaí tú; go n-ársaír^†	go n-ársaí sé, sí	go n-ársaímid; go n-ársaí muid	go n-ársaí sibh	go n-ársaí siad; go n-ársaíd^†	—	go n-ársaítear
subjunctive	past	dá n-ársaínn	dá n-ársaíteá	dá n-ársaíodh sé, sí	dá n-ársaímis; dá n-ársaíodh muid	dá n-ársaíodh sibh	dá n-ársaídís; dá n-ársaíodh siad	—	dá n-ársaítí
imperative		ársaím	ársaigh	ársaíodh sé, sí	ársaímis	ársaígí; ársaídh^†	ársaídís	—	ársaítear
verbal noun		ársú
past participle		ársaithe

* indirect relative
† archaic or dialect form
‡ dependent form
‡‡ dependent form used with particles that trigger eclipsis (except an)

Synonyms

éirigh sean
téigh in aois

References

^ Gregory Toner, Sharon Arbuthnot, Máire Ní Mhaonaigh, Marie-Luise Theuerkauf, Dagmar Wodtko, editors (2019), “arsaidid”, in eDIL: Electronic Dictionary of the Irish Language
^ Gregory Toner, Sharon Arbuthnot, Máire Ní Mhaonaigh, Marie-Luise Theuerkauf, Dagmar Wodtko, editors (2019), “arsadaigidir”, in eDIL: Electronic Dictionary of the Irish Language

[1] Gregory Toner, Sharon Arbuthnot, Máire Ní Mhaonaigh, Marie-Luise Theuerkauf, Dagmar Wodtko, editors (2019), “arsaidid”, in eDIL: Electronic Dictionary of the Irish Language

[2] Gregory Toner, Sharon Arbuthnot, Máire Ní Mhaonaigh, Marie-Luise Theuerkauf, Dagmar Wodtko, editors (2019), “arsadaigidir”, in eDIL: Electronic Dictionary of the Irish Language

[1]

[2]

ársaigh

Contents

Irish

Alternative forms

Etymology 1

Verb

Conjugation

Further reading

Etymology 2

Verb

Conjugation

Synonyms

Further reading

References