چاغرمق
Ottoman Turkish
editEtymology
editInherited from Proto-Turkic *čākïr- (“to call, hail”); cognate with Azerbaijani çağırmaq, Chuvash ҫухӑр (śuh̬ăr), Kazakh шақыру (şaqyru), Southern Altai чакырым (čakïrïm), Turkmen çāgyrmak, Uyghur چاقىرماق (chaqirmaq) and Uzbek chaqirmoq.
Verb
editچاغرمق • (çağırmak)
- (transitive) to call, hail, to request, summon, invoke, or beckon using one's voice
- (intransitive) to cry out, shout, yell, holler, scream, to utter a sudden and loud cry
- (intransitive) to bellow, bawl, croon, to make a loud, deep, hollow noise typical of cattle
- (transitive) to sing, chant, to produce or create musical or harmonious sounds with one's voice
- Synonym: سویلهمك (söylemek)
- (transitive) to invite, entreat, to ask for the presence or participation of someone or something
- Synonyms: اوقومق (okumak), دعوت ایتمك (daʼvet etmek)
Derived terms
edit- چاغرتغه (çağırtga, “field cricket”)
- چاغرتمق (çağırtmak, “to make or let cry out”)
- چاغرش (çağırış, “a manner of crying out”)
- چاغرشمق (çağırışmak, “to call out together”)
- چاغرغان (çağırgan, “clamorous, vociferous”)
- چاغرلمق (çağırılmak, “to be called out”)
- چاغرمه (çağırma, “a manner of crying out”)
- چاغریجی (çağırıcı, “a man that cries out”)
Descendants
edit- Turkish: çağırmak
Further reading
edit- Çağbayır, Yaşar (2007) “çağırmak”, in Ötüken Türkçe Sözlük (in Turkish), volume 1, Istanbul: Ötüken Neşriyat, page 852
- Hindoglu, Artin (1838) “چاغرمق”, in Hazine-i lûgat ou dictionnaire abrégé turc-français[1], Vienna: F. Beck, page 176a
- Kélékian, Diran (1911) “چاغرمق”, in Dictionnaire turc-français[2], Constantinople: Mihran, page 460
- Meninski, Franciszek à Mesgnien (1687) “Clamare”, in Complementum thesauri linguarum orientalium, seu onomasticum latino-turcico-arabico-persicum, simul idem index verborum lexici turcico-arabico-persici, quod latinâ, germanicâ, aliarumque linguarum adjectâ nomenclatione nuper in lucem editum[3], Vienna, column 188
- Meninski, Franciszek à Mesgnien (1680) “چاغرمق”, in Thesaurus linguarum orientalium, Turcicae, Arabicae, Persicae, praecipuas earum opes à Turcis peculiariter usurpatas continens, nimirum Lexicon Turkico-Arabico-Persicum[4], Vienna, column 1552
- Nişanyan, Sevan (2002–) “çağır-”, in Nişanyan Sözlük
- Redhouse, James W. (1890) “چاغرمق”, in A Turkish and English Lexicon[5], Constantinople: A. H. Boyajian, page 704