चरित्र

Hindi

Etymology

Learned borrowing from Sanskrit चरित्र (caritra).

Pronunciation

• (Delhi) IPA^(key): /t͡ʃə.ɾɪt̪.ɾᵊ/, [t͡ʃɐ.ɾɪt̪.ɾᵊ]

Noun

चरित्र • (caritra) m

1. conduct, behaviour
2. (good) character, nature

   बिना चरित्र आदमी जानवर होता है।

   binā caritra ādmī jānvar hotā hai.

   A man without character is an animal.

3. (literature) a character

   चरित्र-चित्रण ― caritra-citraṇ ― portrayal of a character

Declension

Declension of चरित्र (masc cons-stem)

	singular	plural
direct	चरित्र caritra	चरित्र caritra
oblique	चरित्र caritra	चरित्रों caritrõ
vocative	चरित्र caritra	चरित्रो caritro

Derived terms

• चरित्रांकन (caritrāṅkan)
• चरित्र-भ्रष्ट (caritra-bhraṣṭ)
• चरित्रवान (caritravān)
• चरित्रहीन (caritrahīn)

Further reading

• McGregor, Ronald Stuart (1993) “चरित्र”, in The Oxford Hindi-English Dictionary, London: Oxford University Press, page 305

Nepali

Etymology

Learned borrowing from Sanskrit चरित्र (caritra).

Pronunciation

• IPA^(key): [t͡sʌɾit̪rʌ]
• Phonetic Devanagari: चरित्र

Noun

चरित्र • (caritra)

1. conduct, behaviour
2. moral character

Further reading

• “चरित्र”, in नेपाली बृहत् शब्दकोश (nepālī br̥hat śabdakoś) [Comprehensive Nepali Dictionary]‎^[1], Kathmandu: Nepal Academy, 2018
• Schmidt, Ruth L. (1993) “चरित्र”, in A Practical Dictionary of Modern Nepali, Ratna Sagar

Sanskrit

Alternative scripts

Alternative scripts

• চৰিত্ৰ (Assamese script)
• ᬘᬭᬶᬢ᭄ᬭ (Balinese script)
• চরিত্র (Bengali script)
• 𑰓𑰨𑰰𑰝𑰿𑰨 (Bhaiksuki script)
• 𑀘𑀭𑀺𑀢𑁆𑀭 (Brahmi script)
• စရိတြ (Burmese script)
• ચરિત્ર (Gujarati script)
• ਚਰਿਤ੍ਰ (Gurmukhi script)
• 𑌚𑌰𑌿𑌤𑍍𑌰 (Grantha script)
• ꦕꦫꦶꦠꦿ (Javanese script)
• 𑂒𑂩𑂱𑂞𑂹𑂩 (Kaithi script)
• ಚರಿತ್ರ (Kannada script)
• ចរិត្រ (Khmer script)
• ຈຣິຕ຺ຣ (Lao script)
• ചരിത്ര (Malayalam script)
• ᢜᠠᡵᡳᢠᡵᠠ (Manchu script)
• 𑘓𑘨𑘱𑘝𑘿𑘨 (Modi script)
• ᢋᠠᠷᠢᢐᠷᠠ᠋ (Mongolian script)
• 𑦳𑧈𑧒𑦽𑧠𑧈 (Nandinagari script)
• 𑐔𑐬𑐶𑐟𑑂𑐬 (Newa script)
• ଚରିତ୍ର (Odia script)
• ꢗꢬꢶꢡ꣄ꢬ (Saurashtra script)
• 𑆖𑆫𑆴𑆠𑇀𑆫 (Sharada script)
• 𑖓𑖨𑖰𑖝𑖿𑖨 (Siddham script)
• චරිත්‍ර (Sinhalese script)
• 𑩡𑩼𑩑𑩫 𑪙𑩼 (Soyombo script)
• 𑚏𑚤𑚮𑚙𑚶𑚤 (Takri script)
• சரித்ர (Tamil script)
• చరిత్ర (Telugu script)
• จริตฺร (Thai script)
• ཙ་རི་ཏྲ (Tibetan script)
• 𑒔𑒩𑒱𑒞𑓂𑒩 (Tirhuta script)
• 𑨣𑨫𑨁𑨙𑩇𑨫 (Zanabazar Square script)

Etymology

From Proto-Indo-European *kʷel-i-tro-m, from *kʷel- (“to walk”) + *-trom (suffix denoting a tool or an instrument for an action). The Sanskrit root is चर् (car, “to move”).

Pronunciation

• (Vedic) IPA^(key): /t͡ɕɐ.ɾít.ɾɐ/
• (Classical Sanskrit) IPA^(key): /t͡ɕɐˈɾit̪.ɾɐ/

Noun

चरित्र • (carítra) stem, n

1. a foot, leg
   • c. 1700 BCE – 1200 BCE, Ṛgveda
   • c. 1200 BCE – 1000 BCE, Atharvaveda
2. going
3. acting, behaviour, habit, practice
4. nature, disposition

Declension

Neuter a-stem declension of चरित्र (carítra)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	चरित्रम् carítram	चरित्रे carítre	चरित्राणि / चरित्रा¹ carítrāṇi / carítrā¹
Vocative	चरित्र cáritra	चरित्रे cáritre	चरित्राणि / चरित्रा¹ cáritrāṇi / cáritrā¹
Accusative	चरित्रम् carítram	चरित्रे carítre	चरित्राणि / चरित्रा¹ carítrāṇi / carítrā¹
Instrumental	चरित्रेण carítreṇa	चरित्राभ्याम् carítrābhyām	चरित्रैः / चरित्रेभिः¹ carítraiḥ / carítrebhiḥ¹
Dative	चरित्राय carítrāya	चरित्राभ्याम् carítrābhyām	चरित्रेभ्यः carítrebhyaḥ
Ablative	चरित्रात् carítrāt	चरित्राभ्याम् carítrābhyām	चरित्रेभ्यः carítrebhyaḥ
Genitive	चरित्रस्य carítrasya	चरित्रयोः carítrayoḥ	चरित्राणाम् carítrāṇām
Locative	चरित्रे carítre	चरित्रयोः carítrayoḥ	चरित्रेषु carítreṣu
Notes	¹Vedic

Descendants

• →Tatsama:

  • Hindi: चरित्र (caritra)
  • Nepali: चरित्र (caritra)
  • Tamil: சரித்திரம் (carittiram)

References

• Monier Williams (1899) “चरित्र”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 390/1.
• Mayrhofer, Manfred (1992) Etymologisches Wörterbuch des Altindoarischen [Etymological Dictionary of Old Indo-Aryan]‎^[2] (in German), volume 1, Heidelberg: Carl Winter Universitätsverlag, page 534