जीवन
Bhojpuri
editEtymology
editLearned borrowing from Sanskrit जीवन (jīvana).Cognate with Bengali জীবন (jibon), Gujarati જીવન (jīvan), Hindi जीवन (jīvan), Nepali जीवन (jīvan), Marathi जीवन (jīvan), Magahi 𑂔𑂲𑂫𑂢.
Noun
editजीवन (jīvan) m (Kaithi 𑂔𑂲𑂫𑂢)
Hindi
editEtymology
editLearned borrowing from Sanskrit जीवन (jīvana). Cognate with Bengali জীবন (jibon), Gujarati જીવન (jīvan), Marathi जीवन (jīvan), Nepali जीवन (jīvan), Bhojpuri 𑂔𑂲𑂫𑂢 (jīvan), Magahi 𑂔𑂲𑂫𑂢.
Pronunciation
editNoun
editजीवन • (jīvan) m (Urdu spelling جیون)
- life, existence, subsistence (period of time between birth and death)
- Synonym: ज़िंदगी (zindgī)
- मैं सुख से जीवन भर परिश्रम करता रहा था।
- ma͠i sukh se jīvan bhar pariśram kartā rahā thā.
- I happily worked hard my entire life.
Declension
editDeclension of जीवन (masc cons-stem)
Derived terms
edit- सहजीवन (sahjīvan)
Related terms
editFurther reading
edit- Platts, John T. (1884) “जीवन”, in A dictionary of Urdu, classical Hindi, and English, London: W. H. Allen & Co.
Marathi
editEtymology
editLearned borrowing from Sanskrit जीवन (jīvana). Cognate with Bengali জীবন (jibon), Gujarati જીવન (jīvan), Hindi जीवन (jīvan), Nepali जीवन (jīvan), Bhojpuri 𑂔𑂲𑂫𑂢 (jīvan), Magahi 𑂔𑂲𑂫𑂢.
Pronunciation
editNoun
editजीवन • (jīvan) n
Declension
editDeclension of जीवन (neut cons-stem) | |||
---|---|---|---|
direct singular |
जीवन jīvan | ||
direct plural |
जीवने, जीवनं jīvane, jīvna | ||
singular एकवचन |
plural अनेकवचन | ||
nominative प्रथमा |
जीवन jīvan |
जीवने, जीवनं jīvane, jīvna | |
oblique सामान्यरूप |
जीवना jīvanā |
जीवनां- jīvanān- | |
acc. / dative द्वितीया / चतुर्थी |
जीवनाला jīvanālā |
जीवनांना jīvanānnā | |
ergative | जीवनाने, जीवनानं jīvanāne, jīvanāna |
जीवनांनी jīvanānnī | |
instrumental | जीवनाशी jīvanāśī |
जीवनांशी jīvanānśī | |
locative सप्तमी |
जीवनात jīvanāt |
जीवनांत jīvanāt | |
vocative संबोधन |
जीवना jīvanā |
जीवनांनो jīvanānno | |
Oblique Note: The oblique case precedes all postpositions. There is no space between the stem and the postposition. Locative Note: -त (-ta) is a postposition. |
Genitive declension of जीवन (neut cons-stem) | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
masculine object पुल्लिंगी कर्म |
feminine object स्त्रीलिंगी कर्म |
neuter object नपुसकलिंगी कर्म |
oblique सामान्यरूप | |||||
singular एकवचन |
plural अनेकवचन |
singular एकवचन |
plural अनेकवचन |
singular* एकवचन |
plural अनेकवचन |
|||
singular subject एकवचनी कर्ता |
जीवनाचा jīvanāċā |
जीवनाचे jīvanāċe |
जीवनाची jīvanācī |
जीवनाच्या jīvanācā |
जीवनाचे, जीवनाचं jīvanāċe, jīvanāċa |
जीवनाची jīvanācī |
जीवनाच्या jīvanācā | |
plural subject अनेकवचनी कर्ता |
जीवनांचा jīvanānċā |
जीवनांचे jīvanānċe |
जीवनांची jīvanāñcī |
जीवनांच्या jīvanāncā |
जीवनांचे, जीवनांचं jīvanānċe, jīvanānċa |
जीवनांची jīvanāñcī |
जीवनांच्या jīvanāñcā | |
* Note: Word-final ए (e) in neuter words is alternatively written with the anusvara and pronounced as अ (a). Oblique Note: For most postpostions, the oblique genitive can be optionally inserted between the stem and the postposition. |
References
edit- Berntsen, Maxine, “जीवन”, in A Basic Marathi-English Dictionary, New Delhi: American Institute of Indian Studies, 1982-1983.
- Molesworth, James Thomas (1857) “जीवन”, in A dictionary, Marathi and English, Bombay: Printed for government at the Bombay Education Society's Press
- दाते, यशवंत रामकृष्ण [Date, Yashwant Ramkrishna] (1932-1950) “जीवन”, in महाराष्ट्र शब्दकोश (mahārāṣṭra śabdakoś) (in Marathi), पुणे [Pune]: महाराष्ट्र कोशमंडळ (mahārāṣṭra kośmaṇḍaḷ).
Sanskrit
editAlternative forms
editAlternative scripts
- জীৱন (Assamese script)
- ᬚᬷᬯᬦ (Balinese script)
- জীবন (Bengali script)
- 𑰕𑰱𑰪𑰡 (Bhaiksuki script)
- 𑀚𑀻𑀯𑀦 (Brahmi script)
- ဇီဝန (Burmese script)
- જીવન (Gujarati script)
- ਜੀਵਨ (Gurmukhi script)
- 𑌜𑍀𑌵𑌨 (Grantha script)
- ꦗꦷꦮꦤ (Javanese script)
- 𑂔𑂲𑂫𑂢 (Kaithi script)
- ಜೀವನ (Kannada script)
- ជីវន (Khmer script)
- ຊີວນ (Lao script)
- ജീവന (Malayalam script)
- ᡯᡳᡳᠸᠠᠨᠠ (Manchu script)
- 𑘕𑘲𑘪𑘡 (Modi script)
- ᠽᠢᠢᠸᠠᠨᠠ᠋ (Mongolian script)
- 𑦵𑧓𑧊𑧁 (Nandinagari script)
- 𑐖𑐷𑐰𑐣 (Newa script)
- ଜୀଵନ (Odia script)
- ꢙꢷꢮꢥ (Saurashtra script)
- 𑆘𑆵𑆮𑆤 (Sharada script)
- 𑖕𑖱𑖪𑖡 (Siddham script)
- ජීවන (Sinhalese script)
- 𑩣𑩑𑩛𑩾𑩯 (Soyombo script)
- 𑚑𑚯𑚦𑚝 (Takri script)
- ஜீவந (Tamil script)
- జీవన (Telugu script)
- ชีวน (Thai script)
- ཛཱི་ཝ་ན (Tibetan script)
- 𑒖𑒲𑒫𑒢 (Tirhuta script)
- 𑨥𑨁𑨊𑨭𑨝 (Zanabazar Square script)
Etymology
editFrom जीव् (jīv) + -अन (-ana).
Pronunciation
editAdjective
editजीवन • (jīvaná) stem
Declension
editMasculine a-stem declension of जीवन (jīvaná) | |||
---|---|---|---|
Singular | Dual | Plural | |
Nominative | जीवनः jīvanáḥ |
जीवनौ / जीवना¹ jīvanaú / jīvanā́¹ |
जीवनाः / जीवनासः¹ jīvanā́ḥ / jīvanā́saḥ¹ |
Vocative | जीवन jī́vana |
जीवनौ / जीवना¹ jī́vanau / jī́vanā¹ |
जीवनाः / जीवनासः¹ jī́vanāḥ / jī́vanāsaḥ¹ |
Accusative | जीवनम् jīvanám |
जीवनौ / जीवना¹ jīvanaú / jīvanā́¹ |
जीवनान् jīvanā́n |
Instrumental | जीवनेन jīvanéna |
जीवनाभ्याम् jīvanā́bhyām |
जीवनैः / जीवनेभिः¹ jīvanaíḥ / jīvanébhiḥ¹ |
Dative | जीवनाय jīvanā́ya |
जीवनाभ्याम् jīvanā́bhyām |
जीवनेभ्यः jīvanébhyaḥ |
Ablative | जीवनात् jīvanā́t |
जीवनाभ्याम् jīvanā́bhyām |
जीवनेभ्यः jīvanébhyaḥ |
Genitive | जीवनस्य jīvanásya |
जीवनयोः jīvanáyoḥ |
जीवनानाम् jīvanā́nām |
Locative | जीवने jīvané |
जीवनयोः jīvanáyoḥ |
जीवनेषु jīvanéṣu |
Notes |
|
Feminine ī-stem declension of जीवनी (jīvanī) | |||
---|---|---|---|
Singular | Dual | Plural | |
Nominative | जीवनी jīvanī |
जीवन्यौ / जीवनी¹ jīvanyau / jīvanī¹ |
जीवन्यः / जीवनीः¹ jīvanyaḥ / jīvanīḥ¹ |
Vocative | जीवनि jīvani |
जीवन्यौ / जीवनी¹ jīvanyau / jīvanī¹ |
जीवन्यः / जीवनीः¹ jīvanyaḥ / jīvanīḥ¹ |
Accusative | जीवनीम् jīvanīm |
जीवन्यौ / जीवनी¹ jīvanyau / jīvanī¹ |
जीवनीः jīvanīḥ |
Instrumental | जीवन्या jīvanyā |
जीवनीभ्याम् jīvanībhyām |
जीवनीभिः jīvanībhiḥ |
Dative | जीवन्यै jīvanyai |
जीवनीभ्याम् jīvanībhyām |
जीवनीभ्यः jīvanībhyaḥ |
Ablative | जीवन्याः / जीवन्यै² jīvanyāḥ / jīvanyai² |
जीवनीभ्याम् jīvanībhyām |
जीवनीभ्यः jīvanībhyaḥ |
Genitive | जीवन्याः / जीवन्यै² jīvanyāḥ / jīvanyai² |
जीवन्योः jīvanyoḥ |
जीवनीनाम् jīvanīnām |
Locative | जीवन्याम् jīvanyām |
जीवन्योः jīvanyoḥ |
जीवनीषु jīvanīṣu |
Notes |
|
Neuter a-stem declension of जीवन (jīvaná) | |||
---|---|---|---|
Singular | Dual | Plural | |
Nominative | जीवनम् jīvanám |
जीवने jīvané |
जीवनानि / जीवना¹ jīvanā́ni / jīvanā́¹ |
Vocative | जीवन jī́vana |
जीवने jī́vane |
जीवनानि / जीवना¹ jī́vanāni / jī́vanā¹ |
Accusative | जीवनम् jīvanám |
जीवने jīvané |
जीवनानि / जीवना¹ jīvanā́ni / jīvanā́¹ |
Instrumental | जीवनेन jīvanéna |
जीवनाभ्याम् jīvanā́bhyām |
जीवनैः / जीवनेभिः¹ jīvanaíḥ / jīvanébhiḥ¹ |
Dative | जीवनाय jīvanā́ya |
जीवनाभ्याम् jīvanā́bhyām |
जीवनेभ्यः jīvanébhyaḥ |
Ablative | जीवनात् jīvanā́t |
जीवनाभ्याम् jīvanā́bhyām |
जीवनेभ्यः jīvanébhyaḥ |
Genitive | जीवनस्य jīvanásya |
जीवनयोः jīvanáyoḥ |
जीवनानाम् jīvanā́nām |
Locative | जीवने jīvané |
जीवनयोः jīvanáyoḥ |
जीवनेषु jīvanéṣu |
Notes |
|
Noun
editजीवन • (jīvaná) stem, m
- a living being
- wind
- son
- the plant kṣudraphalaka
- the plant jīvaka
- name of the author of mānasa-nayana
Declension
editMasculine a-stem declension of जीवन (jīvaná) | |||
---|---|---|---|
Singular | Dual | Plural | |
Nominative | जीवनः jīvanáḥ |
जीवनौ / जीवना¹ jīvanaú / jīvanā́¹ |
जीवनाः / जीवनासः¹ jīvanā́ḥ / jīvanā́saḥ¹ |
Vocative | जीवन jī́vana |
जीवनौ / जीवना¹ jī́vanau / jī́vanā¹ |
जीवनाः / जीवनासः¹ jī́vanāḥ / jī́vanāsaḥ¹ |
Accusative | जीवनम् jīvanám |
जीवनौ / जीवना¹ jīvanaú / jīvanā́¹ |
जीवनान् jīvanā́n |
Instrumental | जीवनेन jīvanéna |
जीवनाभ्याम् jīvanā́bhyām |
जीवनैः / जीवनेभिः¹ jīvanaíḥ / jīvanébhiḥ¹ |
Dative | जीवनाय jīvanā́ya |
जीवनाभ्याम् jīvanā́bhyām |
जीवनेभ्यः jīvanébhyaḥ |
Ablative | जीवनात् jīvanā́t |
जीवनाभ्याम् jīvanā́bhyām |
जीवनेभ्यः jīvanébhyaḥ |
Genitive | जीवनस्य jīvanásya |
जीवनयोः jīvanáyoḥ |
जीवनानाम् jīvanā́nām |
Locative | जीवने jīvané |
जीवनयोः jīvanáyoḥ |
जीवनेषु jīvanéṣu |
Notes |
|
Noun
editजीवन • (jīvaná) stem, n
- life
- manner of living
- livelihood, means of living
- enlivening a magical formula
- the life-giving element, water
- milk
- fresh butter
- marrow
Declension
editNeuter a-stem declension of जीवन (jīvaná) | |||
---|---|---|---|
Singular | Dual | Plural | |
Nominative | जीवनम् jīvanám |
जीवने jīvané |
जीवनानि / जीवना¹ jīvanā́ni / jīvanā́¹ |
Vocative | जीवन jī́vana |
जीवने jī́vane |
जीवनानि / जीवना¹ jī́vanāni / jī́vanā¹ |
Accusative | जीवनम् jīvanám |
जीवने jīvané |
जीवनानि / जीवना¹ jīvanā́ni / jīvanā́¹ |
Instrumental | जीवनेन jīvanéna |
जीवनाभ्याम् jīvanā́bhyām |
जीवनैः / जीवनेभिः¹ jīvanaíḥ / jīvanébhiḥ¹ |
Dative | जीवनाय jīvanā́ya |
जीवनाभ्याम् jīvanā́bhyām |
जीवनेभ्यः jīvanébhyaḥ |
Ablative | जीवनात् jīvanā́t |
जीवनाभ्याम् jīvanā́bhyām |
जीवनेभ्यः jīvanébhyaḥ |
Genitive | जीवनस्य jīvanásya |
जीवनयोः jīvanáyoḥ |
जीवनानाम् jīvanā́nām |
Locative | जीवने jīvané |
जीवनयोः jīvanáyoḥ |
जीवनेषु jīvanéṣu |
Notes |
|
Descendants
editCategories:
- Bhojpuri terms borrowed from Sanskrit
- Bhojpuri learned borrowings from Sanskrit
- Bhojpuri terms derived from Sanskrit
- Bhojpuri lemmas
- Bhojpuri nouns
- Bhojpuri nouns in Devanagari script
- Bhojpuri masculine nouns
- Hindi terms borrowed from Sanskrit
- Hindi learned borrowings from Sanskrit
- Hindi terms derived from Sanskrit
- Hindi terms with IPA pronunciation
- Hindi lemmas
- Hindi nouns
- Hindi masculine nouns
- Hindi terms with usage examples
- Hindi masculine consonant-stem nouns
- Marathi terms borrowed from Sanskrit
- Marathi learned borrowings from Sanskrit
- Marathi terms derived from Sanskrit
- Marathi terms with IPA pronunciation
- Marathi lemmas
- Marathi nouns
- Marathi neuter nouns
- Marathi nouns with declension
- Marathi neuter consonant-stem nouns
- Sanskrit terms suffixed with -अन
- Sanskrit terms with IPA pronunciation
- Sanskrit lemmas
- Sanskrit adjectives
- Sanskrit adjectives in Devanagari script
- Sanskrit nouns
- Sanskrit nouns in Devanagari script
- Sanskrit masculine nouns
- Sanskrit a-stem nouns
- Sanskrit neuter nouns