บังเกิดเกล้า

Thai

Etymology

From บังเกิด (“to beget”) +‎ เกล้า (glâao, “head”).

Pronunciation

Orthographic		บังเกิดเกล้า ɓ ạ ŋ e k i ɗ e k l ˆ ā
Phonemic		บัง-เกิด-กฺล้าว ɓ ạ ŋ – e k i ɗ – k ̥ l ˆ ā w
Romanization	Paiboon	bang-gə̀ət-glâao
	Royal Institute	bang-koet-klao
(standard) IPA(key)		/baŋ˧.kɤːt̚˨˩.klaːw˥˩/(R)

Adjective

บังเกิดเกล้า

1. (idiomatic, of a parent) biological; natural.

   Synonym: โดยกำเนิด

   Antonyms: บุญธรรม (bun-tam), เลี้ยง (líiang)

   • 1952, เสฐียรโกเศศ, “คำอุทิศ”, in เรื่องผีสางเทวดา, พระนคร: โรงพิมพ์พระจันทร์, page ก:

     ข้าพเจ้าแต่งและตีพิมพ์หนังสือเรื่องนี้...เป็นที่ระลึกในงานฌาปนกิจศพแม่บังเกิดเกล้าของข้าพเจ้า

     kâa-pá-jâao dtɛ̀ng lɛ́ dtii-pim nǎng-sʉ̌ʉ rʉ̂ʉang níi ... bpen tîi-rá-lʉ́k nai ngaan chaa-bpà-ná-gìt-sòp mɛ̂ɛ bang-gə̀ət-glâao kɔ̌ɔng kâa-pá-jâao

     I wrote and published this book...as a memento of the cremation ceremony of my biological mother.

   • 1941, สุรบดินทร์สุรินทรฦๅชัย (ชะอุ่ม จารุจินดา), คุณหญิง, “คำนำ”, in ประมวลรัฐนิยม และประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง ระเบียบการแต่งกายสตรีและข้าราชการที่ไปในงานพิธีต่าง ๆ การไว้ทุกข์ในงานศพ, พระนคร: โรงพิมพ์กรุงเทพบรรณาคาร, page ก:

     ผลานิสงส์นี้จงมีแด่บิดาบังเกิดเกล้าของข้าพเจ้า

     pà-laa-ní-sǒng níi jong mii dɛ̀ɛ bì-daa bang-gə̀ət-glâao kɔ̌ɔng kâa-pá-jâao

     May the result of this meritorious deed happen to my biological father.

   • 1936, กรมศิลปากร, “ผู้วายชนม์”, in ประชุมพงศาวดาร ภาคที่ ๖๑, พระนคร: โรงพิมพ์อักษรโสภณ, page 1:

     มารดาบังเกิดเกล้าผู้ซึ่งได้ล่วงลับไปแล้ว

     maan-daa bang-gə̀ət-glâao pûu sʉ̂ng dâai lûuang-láp bpai lɛ́ɛo

     the biological mother who has already passed away