aşmak

See also: asmak

Turkish edit

Etymology edit

From Ottoman Turkish آشمق (aşmak, “to pass, go beyond, pass the limits”), from Old Anatolian Turkish [script needed] (aş-, “to cross, overflow”), from Proto-Turkic *(i)āĺ- (“to cross (a mountain), to surpass”).^[1]

cognates

Cognate with Old Turkic 𐰽𐰑𐰢 (s¹d¹m /⁠aşdım⁠/, “I crossed”), Karakhanid [script needed] (āşmāk, “to cross”), Old Uyghur [script needed] (aş-, “to cross”), Azerbaijani aşmaq (“to get across”), Bashkir ашыу (aşıw, “to go over, surpass”), Kazakh асу (asu, “to cross, exceed”), Khakas азарға (azarğa, “to surpass, overcome”), Kyrgyz ашуу (aşuu, “to cross, to be in excess”), Southern Altai ажар (ažar, “to cross”), Turkmen āşmak (“to cross”), Tuvan ажар (ajar, “to surpass”), Uyghur ئاشماق (ashmaq, “to cross, exceed, surpass”), Uzbek oshmoq (“to cross, surpass”), Yakut аас (aas, “to go past, pass”).

Pronunciation edit

Audio (file)
Rhymes: -mɑk

Verb edit

aşmak (third-person singular simple present aşar)

(transitive) to cross, traverse (a mountain, a river, a sea); to go through (a forest); to traverse (a road)
(transitive) to overcome, surmount
(transitive) to overtake, pass
to surpass, exceed, to be more than, to be in excess of
(transitive) to transcend; to pass beyond the limits of something.

Conjugation edit

Conjugation of aşmak (aorist in -V²r)

Note: Actual conjugations can be more complex than tables below. Compound forms with the auxiliary olmak not shown. See also Appendix:Turkish suffixes#Verbs.

Positive declarative

infinitive			aşmak
impersonal participle	imperfective		aşan
	perfective		aşmış
	prospective		aşacak
personal participle	non-prospective		aştığım	aştığın	aştığı	aştığımız	aştığınız	aştıkları
personal participle	prospective		aşacağım	aşacağın	aşacağı	aşacağımız	aşacağınız	aşacakları
verbal noun			aşma
way of doing			aşış
			singular			plural
			1^st person	2^nd person	3^rd person	1^st person	2^nd person	3^rd person
			ben	sen	o	biz	siz	onlar
indicative	present	aorist	aşarım	aşarsın	aşar	aşarız	aşarsınız	aşarlar
	present	imperfective	aşıyorum	aşıyorsun	aşıyor	aşıyoruz	aşıyorsunuz	aşıyorlar
	past	perfective	aştım	aştın	aştı	aştık	aştınız	aştılar
	past	imperfective	aşıyordum	aşıyordun	aşıyordu	aşıyorduk	aşıyordunuz	aşıyorlardı (or aşıyordular)
	future		aşacağım	aşacaksın	aşacak	aşacağız	aşacaksınız	aşacaklar
inferential	perfective		aşmışım	aşmışsın	aşmış	aşmışız	aşmışsınız	aşmışlar
	aorist		aşarmışım	aşarmışsın	aşarmış	aşarmışız	aşarmışsınız	aşarlarmış (or aşarmışlar)
	imperfective		aşıyormuşum	aşıyormuşsun	aşıyormuş	aşıyormuşuz	aşıyormuşsunuz	aşıyorlarmış
conditional	simple		aşsam	aşsan	aşsa	aşsak	aşsanız	aşsalar
conditional	perfective		aşsaydım	aşsaydın	aşsaydı	aşsaydık	aşsaydınız	aşsaydılar
optative			aşayım	aşasın	aşa	aşalım	aşasınız	aşalar
progressive			aşmaktayım	aşmaktasın	aşmakta	aşmaktayız	aşmaktasınız	aşmaktalar
necessitative			aşmalıyım	aşmalısın	aşmalı	aşmalıyız	aşmalısınız	aşmalılar
imperative				aş	aşsın		aşın	aşsınlar

Positive interrogative

			singular			plural
			1^st person	2^nd person	3^rd person	1^st person	2^nd person	3^rd person
			ben	sen	o	biz	siz	onlar
indicative	present	aorist	aşar mıyım?	aşar mısın?	aşar mı?	aşar mıyız?	aşar mısınız?	aşarlar mı?
	present	imperfective	aşıyor muyum?	aşıyor musun?	aşıyor mu?	aşıyor muyuz?	aşıyor musunuz?	aşıyorlar mı?
	past	perfective	aştım mı?	aştın mı?	aştı mı?	aştık mı?	aştınız mı?	aştılar mı?
	past	imperfective	aşıyor muydum?	aşıyor muydun?	aşıyor muydu?	aşıyor muyduk?	aşıyor muydunuz?	aşıyorlar mıydı?
	future		aşacak mıyım?	aşacak mısın?	aşacak mı?	aşacak mıyız?	aşacak mısınız?	aşacaklar mı?
inferential	perfective		aşmış mıyım?	aşmış mısın?	aşmış mı?	aşmış mıyız?	aşmış mısınız?	aşmışlar mı?
	aorist		aşar mıymışım?	aşar mıymışsın?	aşar mıymış?	aşar mıymışız?	aşar mıymışsınız?	aşarlar mıymış?
	imperfective		aşıyor muymuşum?	aşıyor muymuşsun?	aşıyor muymuş?	aşıyor muymuşuz?	aşıyor muymuşsunuz?	aşıyorlar mıymış?
conditional	simple		aşsam mı?	aşsan mı?	aşsa mı?	aşsak mı?	aşsanız mı?	aşsalar mı?
conditional	perfective		aşsa mıydım?	aşsa mıydın?	aşsa mıydı?	aşsa mıydık?	aşsa mıydınız?	aşsalar mıydı?
progressive			aşmakta mıyım?	aşmakta mısın?	aşmakta mı?	aşmakta mıyız?	aşmakta mısınız?	aşmaktalar mı?
necessitative			aşmalı mıyım?	aşmalı mısın?	aşmalı mı?	aşmalı mıyız?	aşmalı mısınız?	aşmalılar mı?

Negative declarative

infinitive			aşmamak
impersonal participle	imperfective		aşmayan
	perfective		aşmamış
	prospective		aşmayacak
personal participle	non-prospective		aşmadığım	aşmadığın	aşmadığı	aşmadığımız	aşmadığınız	aşmadıkları
personal participle	prospective		aşmayacağım	aşmayacağın	aşmayacağı	aşmayacağımız	aşmayacağınız	aşmayacakları
verbal noun			aşmama
way of doing			aşmayış
			singular			plural
			1^st person	2^nd person	3^rd person	1^st person	2^nd person	3^rd person
			ben	sen	o	biz	siz	onlar
indicative	present	aorist	aşmam	aşmazsın	aşmaz	aşmayız	aşmazsınız	aşmazlar
	present	imperfective	aşmıyorum	aşmıyorsun	aşmıyor	aşmıyoruz	aşmıyorsunuz	aşmıyorlar
	past	perfective	aşmadım	aşmadın	aşmadı	aşmadık	aşmadınız	aşmadılar
	past	imperfective	aşmıyordum	aşmıyordun	aşmıyordu	aşmıyorduk	aşmıyordunuz	aşmıyorlardı
	future		aşmayacağım	aşmayacaksın	aşmayacak	aşmayacağız	aşmayacaksınız	aşmayacaklar
inferential	perfective		aşmamışım	aşmamışsın	aşmamış	aşmamışız	aşmamışsınız	aşmamışlar
	aorist		aşmazmışım	aşmazmışsın	aşmazmış	aşmazmışız	aşmazmışsınız	aşmazlarmış
	imperfective		aşmıyormuşum	aşmıyormuşsun	aşmıyormuş	aşmıyormuşuz	aşmıyormuşsunuz	aşmıyorlarmış
conditional	simple		aşmasam	aşmasan	aşmasa	aşmasak	aşmasanız	aşmasalar
conditional	perfective		aşmasaydım	aşmasaydın	aşmasaydı	aşmasaydık	aşmasaydınız	aşmasaydılar
optative			aşmayayım	aşmayasın	aşmaya	aşmayalım	aşmayasınız	aşmayalar
progressive			aşmamaktayım	aşmamaktasın	aşmamakta	aşmamaktayız	aşmamaktasınız	aşmamaktalar
necessitative			aşmamalıyım	aşmamalısın	aşmamalı	aşmamalıyız	aşmamalısınız	aşmamalılar
imperative				aşma	aşmasın		aşmayın	aşmasınlar

Negative interrogative

			singular			plural
			1^st person	2^nd person	3^rd person	1^st person	2^nd person	3^rd person
			ben	sen	o	biz	siz	onlar
indicative	present	aorist	aşmaz mıyım?	aşmaz mısın?	aşmaz mı?	aşmaz mıyız?	aşmaz mısınız?	aşmazlar mı?
	present	imperfective	aşmıyor muyum?	aşmıyor musun?	aşmıyor mu?	aşmıyor muyuz?	aşmıyor musunuz?	aşmıyorlar mı?
	past	perfective	aşmadım mı?	aşmadın mı?	aşmadı mı?	aşmadık mı?	aşmadınız mı?	aşmadılar mı?
	past	imperfective	aşmıyor muydum?	aşmıyor muydun?	aşmıyor muydu?	aşmıyor muyduk?	aşmıyor muydunuz?	aşmıyorlar mıydı?
	future		aşmayacak mıyım?	aşmayacak mısın?	aşmayacak mı?	aşmayacak mıyız?	aşmayacak mısınız?	aşmayacaklar mı?
inferential	perfective		aşmamış mıyım?	aşmamış mısın?	aşmamış mı?	aşmamış mıyız?	aşmamış mısınız?	aşmamışlar mı?
	aorist		aşmaz mıymışım?	aşmaz mıymışsın?	aşmaz mıymış?	aşmaz mıymışız?	aşmaz mıymışsınız?	aşmazlar mıymış?
	imperfective		aşmıyor muymuşum?	aşmıyor muymuşsun?	aşmıyor muymuş?	aşmıyor muymuşuz?	aşmıyor muymuşsunuz?	aşmıyorlar mıymış?
conditional	simple		aşmasam mı?	aşmasan mı?	aşmasa mı?	aşmasak mı?	aşmasanız mı?	aşmasalar mı?
conditional	perfective		aşmasa mıydım?	aşmasa mıydın?	aşmasa mıydı?	aşmasa mıydık?	aşmasa mıydınız?	aşmasalar mıydı?
progressive			aşmamakta mıyım?	aşmamakta mısın?	aşmamakta mı?	aşmamakta mıyız?	aşmamakta mısınız?	aşmamaktalar mı?
necessitative			aşmamalı mıyım?	aşmamalı mısın?	aşmamalı mı?	aşmamalı mıyız?	aşmamalı mısınız?	aşmamalılar mı?

Synonyms edit

Derived terms edit

Related terms edit

References edit

^ Starostin, Sergei, Dybo, Anna, Mudrak, Oleg (2003) “*(i)āĺ-”, in Etymological dictionary of the Altaic languages (Handbuch der Orientalistik; VIII.8), Leiden, New York, Köln: E.J. Brill

[1] Starostin, Sergei, Dybo, Anna, Mudrak, Oleg (2003) “*(i)āĺ-”, in Etymological dictionary of the Altaic languages (Handbuch der Orientalistik; VIII.8), Leiden, New York, Köln: E.J. Brill

[1]